نکاتِ دسترسیپذیریِ طراحیِ محصولِ دیجیتالی برای کاربرانِ ناتوان و یا کمتوانِ اوتیستیک
طیف اوتیسم یا طیف درخودماندگی چیست؟
اوتیسم، اختلالی طیفی عصبی-رشدی و شدیداً متغیر در هر فرد میباشد و ناشی از اختلال در رشد مغز است، که در دوران نوزادی بروز میکند، سپس یک دوره ثابت را بدون بهبودی طی میکند و علایم آن تا دوره بزرگسالی ادامه پیدا میکند یا در بعضی بهبود و از بین میرود. این اختلال غالباً به شکل مسکوت بروز میکند. افراد اوتیستیک ممکن است بهشدت در بعضی از کارها ضعیف و ناتوان، در بعضی متوسط و در بعضی بسیار توانا باشند.
علائم شایع اختلال طیف اوتیسم
ونگونگ کردن کم (babbling) یا نبود ونگونگ در نوزاد
اشاره نکردن برای نشان دادن علاقه یا عدم علاقه در زمانی که چیزی به او نشان داده میشود
مهارتهای زبانی محدود بهعنوان مثال داشتن دایره لغات کوچکتر از همسالان یا مشکل در بیان خود با کلمات
کاهش علاقه به سایر کودکان یا مراقبین و احتمالاً علاقه بیشتر به اشیاء
مشکل در درک احساسات دیگران یا مشکل در صحبت کردن در مورد احساسات خود
به دیگران علاقه نشان میدهند، اما نمیدانند چگونه با آنها بازی کند یا با آنها ارتباط برقرار کند
اجتناب از انجام بازیهای وانمودی (مانند: غذا دادن به عروسک با چنگال اسباب بازی یا وانمود به «پرواز» دادن یک هواپیمای اسباب بازی)
استفاده غیرمعمول یا محدود از اسباب بازیها
اجتناب از تماس و ارتباط چشمی
متمایل به تنها بودن
حساسیت بیشتر به بو، بافت، صدا، طعم یا ظاهر اشیا
ناراحت شدن از تغییرات در اعمال روزمره و روتین، احتمالاً همراه با مشکل در سازگاری با تغییرات
اجتناب از در بغل و در آغوش گرفتهشدن، مگر زمانی که آنها، خود، انجام این کار را بخواهند
مشکل در بیان نیازها با استفاده از گفتار یا حرکات اشارهای و غیرکلامی
تکرار کلمات یا عبارات، یا استفاده از آنها به جای زبان معمولی (مانند زبان خطی، پژواکگویی: در
روانپزشکی به تکرار غیرارادی و پیدرپی حرفهای دیگران، پژواکگویی یا گفتار تقلیدی)
تکرار اعمال و کارها به صورت تکراری و زیاد
انجام حرکات، استفاده از عبارات، اعمال یا قرار دادن بدن خود در موقعیتهای غیرعادی
ظاهراً از دستدادن مهارتهایی که یک بار در شخص بهدست آمده بودند به عنوان مثال: توقف استفاده از زبانی خاص
آسیب به خود یا خودزنی
نکاتِ دسترسیپذیریِ طراحیِ محصولِ دیجیتالی برای کاربرانِ ناتوان و یا کمتوانِ اوتیستیک
از رنگهای جیغ با درخشندگی بالا در طراحی استفاده نکنید. از رنگهای کنتراست پایین استفاده کنید اما به رعایتِ نسبتِ کنتراستِ حداقلیِ ۴.۵:۱ برای متنهای روی پسزمینهها حساس باشید. (شاخص موفقیت ۱.۴.۳ – حداقل کنتراست)
جملات را ساده، کوتاه، خلاصهشده و کاربردی بنوسید و در قالب فهرست نشانهدار (یا بٌولتدار) ارایه دهید. متون طولانی را قسمتبندی و برای هر قسمت، عنوانگذاریِ مناسب انجام دهید. (شاخص موفقیت ۲.۴.۱۰ – عناوین بخشها)
برچسب یا میکروکپی روی کلیدهای UI را توصیفی و همچنین ساده و مختصر بنویسید. (از یک UX Writer کمک بگیرید.) و سعی کنید برچسب کلیدها، مبهم و یا غیرقابلپیشبینی نباشد. (شاخص موفقیت ۲.۴.۶ – هدینگها و برچسبها)
صفحهبندی صفحات وب یا موبایل را ساده، منسجم، یکپارچه و بسیار شبیه بههم طراحی کنید تا پیدا کردن قسمتهای مختلف در صفحات مختلف قابلپیشبینی و آسان باشد. از هرگونه پیچیدگی بصری و یا بههمریختگی بهمنظور زیباسازی پرهیز کنید. (شاخص موفقیت ۳.۲.۶ – راهنمای مداوم) (شاخص موفقیت ۳.۲.۳ – ناوبری یکپارچه)