«من به هنر اعتقادی ندارم. اعتقاد من به هنرمندان است.»
مارسل دوشان
مارسل در شهر بلِین ویل-کرتون سنت-ماریتیم (Blainville-Crevon Seine-Maritime) فرانسه به دنیا آمد و سبک زندگی خانواده تاثیر بسیاری بر شکلگیری رویکرد هنری مارسل داشت. آنها در خانهای زندگی میکردند که سرتاسر پر شده بود از آثار هنری متعلق به پدربزرگ مادری مارسل به نام امیل نیکول (Emile Nicolle). مارسل در کودکی به فضای خانه عشق میورزید و در فعالیتهای بسیاری از جمله نواختن موسیقی، نقاشی کشیدن، کتابخوانی و بازی شطرنج با اعضای خانواده شرکت میکرد.
خانواده دوشان از هفت فرزند تشکیل شده بود که یکی از آنها در دوران کودکی از دنیا رفت. در این بین چهار تن از فرزندان یوجین و لوسی دوشان (Eugene & Lucie Duchamp) به هنرمندانی موفق بدل شدند؛ سوزان دوشان-کوتاتی (Suzanne Duchamp-Cotati)، ریموند دوشان-ویلون (Raymond Duchamp-Villon)، ژاک ویلون (Jacques Villon) و مارسل دوشان.
او در هشت سالگی وارد مدرسه پسرانه پیر کورنیل (Pierre-Corneille) در شهر روئن (Rouen) شد تا مانند برادر بزرگتر خود به تحصیل پرداخته و به این بهانه زندگی مستقل خود را شروع و خانه پدری را ترک کند. هرچند که مارسل از برترین دانشآموزان به حساب نمیآمد اما استعداد بالای در ریاضیات از خود نشان داد و تا پایان دوران تحصیل موفق شد جوایزی در درس ریاضیات کسب کند.
با اینکه مارسل در ریاضی فردی قدرتمند بود اما هنر را انتخاب کرد. او زمانی که در یک مسابقه نقاشی در ۱۹۳۰ موفق به کسب رتبه اول شد این تصمیم را گرفت. او در ۱۹۰۴ هم موفق شده بود تا در زمینه نقاشی جایزه نفر اول مسابقهای به نام «آرزو» را بدست آورد.
از نظر مارسل تاثیرگذارترین فرد در شکلگیری ذهنیت هنری او برادر بزرگترش، ژاک ویلون بود؛ نفر دوم اما معلم هنر او در دبیرستان بود که نکات حائز اهمیتی را در دوران تحصیل به او آموخته بود.
هنر پلاستیکی (The Plastic Art) یکی از برجستهترین موضوعات دنیای هنر در ابتدای قرن بیستم بود. تنها از سه هنرمند میتوان به عنوان پیشروترینها در این زمینه نام برد. هنری ماتیس، پابلو پیکاسو و مارسل دوشان. هنر پلاستیکی بر نحوه تعریف مجسمه و نقاشی توسط مردم تاثیر گذاشت.
از مارسل دوشان به خاطر دیدگاه منحصر به فردش نسبت به هنر به عنوان یک هنرمند بیهمتا یاد میشود. او خود را از فضای هنری که تنها به منظور راضی کردن چشم بازدیدکنندگان تولید میشد دور نگه داشت. به همین علت آثار هنرمندان هم دوره خود را پس میزد. دوشان به یکی از مهمترین هنرمندان دادائیسم بدل شد، با این حال در بسیاری از مواقع نمیتوان آثار او را به سبک دادا نسبت داد.
مارسل دوشان یک خداناباور بود. در آخرین شب زندگی دوستانش رابرت لبل (Robert Lebel)، شاعر-نویسنده و متخصص نقاشی به همراه مَن رِی (Man Ray)، هنرمند مدرنیست آمریکایی برای صرف شام در منزل دوشان حاضر بودند. قلب دوشان در ساعت ۱:۰۵ دقیقه بامداد در روز دوم اکتبر سال ۱۹۶۸ از تپیدن ایستاد و پیکر او در گورستان روئن به خاک سپرده شد.
پنج نکته ی جالب راجع به پیکاسو را اینجا بخوانید
گردآوری و ترجمه: علیرضا محسنی
برای خواندن مطالب بیشتر پیرامون دنیای هنر به وبسایت www.artunity.art مراجعه کنید.