راهاندازی یک محصول جدید همیشه کار سختی بوده است. شاید بپرسید تا چه اندازه راهاندازی یک محصول جدید میتواند سخت باشد. طبق گفته استاد دانشکده بیزینس هاروارد Clayton Christensen، سالانه بیشتر از 30،000 محصول جدید معرفی میشود که از بین آنها 95 درصد شکست میخورند.
اگه شما بر این باورید که بدون برنامهریزی میتوانید یک محصول جدید به بازار معرفی کنید و موفق باشید، سخت در اشتباهید. برنامهریزی در موفقیت محصول شما نقش کلیدی دارد و میتواند شما را از شکست نجات دهد.
مدیران هوشمند محصول هیچوقت به حافظه خود برای برنامهریزی، اجرا و تحویل محصول متکی نیستند، مخصوصا زمانی که خیلی از این پروژهها ماهها یا حتی سالها زمان میبرند. ثبت تمام تحویلها، تاکتیکها و وظایف به مدیران کمک میکند تا تیم را بر روی یک لانچ موفق متمرکز کند.
برنامه محصول که به عنوان نقشه راه محصول هم شناخته میشود، یک نمای کلی از محصول به همراه برنامه زمانی، بودجه، منابع و وظایف مورد نیاز برای آن محصول است. محصول مورد انتظار تیم محصول، دلیل ایجاد محصول و زمان لانچ آن در برنامه محصول مشخص میشود. اگر محصول از قبل لانچ شده باشد، نقشه راه برای توصیف آپدیتها و فیچرهایی که قرار است در آینده لانچ شوند مورد استفاده قرار میگیرد.
یک برنامه محصول، بیشتر از اینکه یک لیست انجام کار باشد، راهنمایی برای مدیران محصول و ذینفعان آن است، چرا که آنها را از چرخه توسعه محصول آگاه میکند. برنامه محصول، شبیه یک ابزار استراتژیک عمل میکند، شما را بر روی اهداف و تایملاین محصول متمرکز نگه میدارد و در نهایت ارتباط بین ذینفعان را بهبود میبخشد.
پیشنهاد میشود پیش از ایجاد برنامه محصول، صفحه چشم انداز محصول خود را ایجاد کنید.
این بخش را با جملهای از Brian Tracy آغاز میکنیم، هر دقیقهای که شما صرف برنامهریزی کنید، 10 دقیقه در اجرا صرفهجویی کردهاید، این موضوع به شما 1000 درصد بازگشت انرژی میدهد.
برای این که از یک فاجعه جلوگیری کنیم، باید اهداف پشت محصول برای تیم توسعه شفاف باشد، نیازمندیها برای توسعه محصول باید مشخص شود و هر فرد وظایف خود را بداند. اجتناب از همین موضوع است که باعث میشود مدیران محصول به برنامه محصول تکیه کنند تا همه دینفعان را با اهداف پروژه همراه کنند و وظایف همه در پروژه شفاف شود. یک سند رسمی از برنامه محصول شامل توصیف دقیقی از کارهایی است که باید انجام بشود، که باعث میشود همه اعضا مسئولیتپذیر باشند و هر گونه ابهام را از بین میبرد.
به طور کلی یک برنامه محصول:
حالا که برنامه محصول را شناختیم، وقت آن است عناصر آن را هم بشناسیم.
درک چرایی و چگونگی محصول اولین قدم از طراحی برنامه است. وقتی که شما به وضوح میدانید که چه چیزی از یک محصول نیاز دارید، بهتر میتوانید آن را در سند خود توضیح دهید و در نتیجه، آن را بهتر برای اعضای تیم و ذینفعان توضیح میدهید.
چرا در حال ساخت محصول هستید؟ این محصول چه فایدهای برای اهداف سازمانی دارد؟ فیچرهای لازم برای تولید محصول چیست؟ علاوه بر این، شما باید مزیت رقابتی محصول را مشخص کنید. قبل از شروع مستندسازی برنامه محصول، باید همه این سوالات در ذهن شما روشن باشد.
در این مرحله داشتن چشم انداز محصول میتواند شما را در مسیر درست قرار دهد.
گام بعدی در برنامهریزی محصول جمعآوری نیازها و مستند کردن آنهاست. اگر نمیدانید از کجا شروع کنید، همکاری با بخش مشتریان و فروش بهترین نقطه شروع است زیرا آنها کسانی هستند که به طور منظم با مشتریان هدف شما تعامل دارند.
انتظارات مشتری، نقاط ضعف و فیچرهای متداول را یادداشت کنید و آنها را به محصول آینده خود اضافه کنید. همچنین میتوانید از مشتریان خود نظرسنجی کنید، مستقیماً با کاربران وارد تعامل شوید تا از علایق آنها در مورد محصول فعلی خود مطلع شوید و بر اساس آن برنامهریزی کنید.
هنگامی که دلیل ایجاد محصول و نیازمندیهای آن را متوجه شدید، قدم بعدی در برنامهریزی محصول تعیین نقشها و مسئولیتها است. شما میتوانید نام و نام خانوادگی، پزیشن و دپارتمان هر فرد را که در موفقیت محصول نقش دارد را بیان کنید.
آگاهی دادن به افراد از آنچه که از نظر تعهد از آنها انتظار میرود، آنها را در کار خود پاسخگو و صادق نگه میدارد. علاوه بر این، تعیین دقیق وظایف برای از بین بردن هرگونه ابهام در مرحله توسعه بسیار مهم است.
تیمی که روی محصول کار میکند باید از تمام چالشهایی که در آینده میتوانند با آن روبرو شوند مطلع باشد. آنها همچنین باید به منابع و دانش لازم برای پیمایش چنین چالشهایی بدون خارج شدن از مأموریت خود مجهز باشند. آمادهسازی برای مشکلات بهترین کاری است که می توانید برای اطمینان از پیشرفت انجام دهید.
بدون یک چارچوب زمانی، زمان عرضه محصول به بازار طولانی خواهد شد. با اختصاص یک چارچوب زمانی برای هر مایلستون محصول، تیم را مسئول نگه دارید. با این حال، لازم نیست که این بازههای زمانی آنقدر سخت باشند تا فشار بیموردی را به تیم محصول وارد کنند. چارچوبهای زمانی تعیین شدهاند تا بتوانند تصور تقریبی از زمان ایجاد اولین نمونههایی قابل پذیرش از محصول را به مدیریت ارائه دهند.
پس از ایجاد برنامه محصول، باید آن را با تیم و ذینفعان خود به اشتراک بگذارید. به اشتراک گذاشتن برنامه محصول به شما کمک میکند تا حمایت مدیریت را داشته باشد و در همین حال مشارکت تیم را از ابتدای کار افزایش میدهد.
برنامه محصول ابزار مورد علاقه مدیر محصول است. این برنامه به مدیر محصول کمک میکند تا با هدایت تیم بدون دخالت زیاد مدیر به سمت موفقیت گام بردارد. برنامههای محصول پس از ایجاد، خود به خود کار میکنند و تیم محصول را در هر چالشی هدایت میکنند و آنها را نسبت به اقدامات خود مسئول میدانند.
برنامه محصول باعث شفافیت چرخه عمر محصول میشود. برنامههای محصول تضمینی برای موفقیت محصول نیستند اما گامی در مسیر درست هستند.
نکته آخر این است که برنامه محصول یک سند زنده است و با توجه به شرایط به تنظیم و اصلاح نیاز دارد.