نکات کلیدی این مطلب:
کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – ادعای چارلی مانگر (Charlie Munger) در خصوص اینکه “جهان با حرص و طمع هدایت نمی شود، بلکه با حسادت هدایت می شود” دیدگاهی تأمل برانگیز ارائه می دهد که از طریق آن می توانیم انگیزه های انسانی و پویایی جامعه را بررسی کنیم. حرص و آز، که معمولاً به عنوان جستجوی بی امان برای ثروت، قدرت یا دارایی دیده می شود، اغلب افراد و جوامع را به سمت پیشرفت یا سقوط سوق داده است. تصاویری از انباشت سیری ناپذیر و میل تزلزل ناپذیر به دارایی‌های بیشتر را تداعی می کند که اغلب نیازها و رفاه دیگران را نادیده می گیرد. با این حال، دیدگاه مانگر در مورد حسادت، این روایت مرسوم را با تغییر تمرکز ما از کسب خود محوری به یک چارچوب مقایسه‌ای‌تر، به چالش می‌کشد.
حسادت، احساس تلخ نارضایتی یا طمع در مواجهه با مزایا، دستاوردها یا دارایی های دیگری به عنوان محرکی قوی تر از طمع ساده ظاهر می شود. این فقط خواستن بیشتر نیست، بلکه بیشتر از دیگران می خواهد.
نقش حسادت در هدایت رفتار انسان در ابعاد مختلف جامعه، از روابط شخصی گرفته تا استراتژی های تجاری و حتی سیاست بین المللی، فراگیر و قابل مشاهده است. در تجارت، تصمیمات شرکتی اغلب بیشتر تحت تأثیر موفقیت یک رقیب قرار می گیرد تا تعقیب مستقل سود. در زندگی شخصی ما، افراد غالباً شادی و دستاوردهای خود را با بازنمایی های دقیق دیگران می سنجند، به ویژه در عصر رسانه های اجتماعی، جایی که مقایسه های بی وقفه فراوان است.
حسادت اغلب ریشه های خود را در تمایل انسان به مقایسه می یابد که جنبه ذاتی طبیعت ماست. بر اساس نظریه مقایسه اجتماعی، افراد ارزش اجتماعی و شخصی خود را بر اساس نحوه قرار گرفتن در مقابل همسالان خود ارزیابی می کنند. در عصر دیجیتال امروزی، جایی که پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی نگاه‌های اجمالی دقیقی به زندگی دیگران نشان می‌دهند، تمایل به مقایسه تشدید شده است و حس حسادت را تشدید می‌کند. (پیشنهاد می‌شود مطلب 6 استراتژی ساده برای خنثی کردن حسادت را مطالعه کنید.)
مطالعه اخیر به رابطه بین استفاده از رسانه های اجتماعی، رضایت از زندگی، مقایسه اجتماعی، حسادت و عزت نفس پرداخته است. یافته‌های برجسته این مطالعه این بود که استفاده از رسانه‌های اجتماعی بر سطح رضایت از زندگی تأثیر منفی می‌گذارد و بر تأثیر مضر بالقوه رسانه‌های اجتماعی بر رفاه کلی تأکید می‌کند. این مطالعه همچنین عوامل میانجی را برای به دست آوردن درک عمیق تر از این ارتباط بررسی کرد. مقایسه اجتماعی به عنوان میانجی مهم در روشن کردن اینکه چگونه رسانه های اجتماعی بر رضایت از زندگی تأثیر می گذارد ظاهر شد. مقایسه خود با دیگران در بسترهای اجتماعی می تواند منجر به کاهش رضایت از زندگی شود. علاوه بر این، حسادت که اغلب توسط مقایسه‌های اجتماعی ایجاد می‌شود، تأثیر منفی بر رفاه را تشدید می‌کند. (پیشنهاد می‌شود مطلب درک تاثیر ابزارهای دیجیتال و رسانه های اجتماعی بر سلامت روان ما را مطالعه کنید.)
چنگال موذیانه حسادت که ریشه در مقایسه بی وقفه با دیگران دارد، بذر نارضایتی ما را می کارد. این بار عاطفی عواقب سنگینی را به همراه دارد و به احساسات منفی مانند رنجش و خشم دامن می‌زند که بهزیستی ذهنی ما را تخریب می‌کند و حتی منجر به اضطراب و افسردگی می‌شود. دامنه‌ی مخرب حسادت به روابط اجتماعی ما نیز تسری می‌یابد و رفتارهایی مانند شایعات را تقویت می‌کند که ارتباط با دیگران را ضعیف می‌کند. همچنین ما را از قدردانی بابت دستاوردهایمان منحرف می کند، سپاسگزاری را خفه می کند و نشاط ما را کم می کند. در این چرخه بی امان از مقایسه و نارضایتی، حسادت به عنوان نیروی مهیبی ظاهر می شود که می تواند رضایت کلی ما را از زندگی تضعیف کند. (پیشنهاد می‌شود مطلب 7 استراتژی موثر برای غلبه بر مقایسه خود با دیگران را مطالعه کنید.)
تشخیص اینکه حسادت نقش مهمی در زندگی ما بازی می‌کند، ما را تشویق می‌کند تا تأثیر گسترده و استراتژی‌های آن را برای مقابله با تأثیر بالقوه مضر آن بر رفاه خود بررسی کنیم. در دنیایی که مقایسه‌ها غالباً بر افکار ما غالب است، تجهیز خود به ابزارهایی که می‌توانند حسادت را به محرک رشد و رضایت فردی تبدیل کنند، ضروری است.
با اتخاذ این رویکردها، افراد می توانند گام‌های پیشگیرانه ای برای کاهش اثرات نامطلوب حسادت بردارند. حسادت، اگرچه یک محرک قوی است، اما نباید مانعی برای نشاط و رفاه باشد. در عوض، می تواند رشد فردی و درک عمیق تر از خود را تسریع کند. در دنیایی که حسادت اغلب در کمین است، این استراتژی‌ها می‌توانند به شما کمک کنند رضایت بیشتری داشته باشید، زندگی کامل‌تری داشته باشید و ذهنی سالم‌تر داشته باشید.
دیدگاه منحصر به فرد چارلی مانگر در مورد حسادت، درک دقیقی از انگیزه انسانی و پیامدهای اجتماعی آن به ما ارائه می دهد. شناخت نقش حسادت در زندگی ما می‌تواند منجر به درک عمیق‌تر رفتار فردی و چالش‌های اجتماعی شود. حسادت، اگر کنترل نشود، در واقع می تواند مانع بزرگی برای خوشبختی و رفاه باشد. با این حال، از طریق آگاهی و استفاده ارادی از این راهبردها، افراد می توانند کنترل تأثیر منفی حسادت را به دست آورند و در نهایت خود را به سمت زندگی رضایت بخش تر هدایت کنند.
محمد امین مختاریان
مطالب مشابه:
