عفونت کیسه صفرا چه علائمی دارد؟ آیا چیزی در مورد عملکرد و وظیفه کیسه صفرا در بدن انسان می‌دانید؟ کیسه صفرا یک ارگان داخلی گلابی شکل بوده که در قسمت راست شکم و در زیر کبد قرار گرفته است. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم باید گفت که این اندام در لوب چهارم ناحیه شکمی قرار دارد. این ارگان موظف به ذخیره مایع صفراوی است. برخلاف تصور عموم کیسه صفرا خودش مایع صفرا را تولید نمی‌کند و این مایع در کبد تولید می‌شود. ما امروز در این مطلب قصد داریم تا نگاهی داشته باشیم به مشکلات و عفونت کیسه صفرا. اینکه ببینیم عفونت کیسه صفرا چه علائمی دارد؟ آیا این بیماری خطرناک است؟ و اصلا علائم عفونت کیسه صفرا چیست؟ همراه ما باشید و این مطلب را از دست ندهید.
کیسه صفرا که معادل انگلیسی آن gallbladder است یک ارگان گلابی شکل بوده که در لوب چهارم شکمی و زیر کبد قرار دارد. این عضو موظف به ذخیره مایع صفراوی و ترشح آن در مواقع مورد نیاز است. مایع صفراوی یک ماده تشکیل شده از بیلی روبین، کلسترول و نمک صفراوی بوده که به هضم غذا مخصوصا هضم چربی‌ها به روده کوچک کمک بسزایی می‌کند.
بیشتر بخوانید: نشانه‌های مشکلات کیسه صفرا
همان طور که گفتیم این اندام گلابی شکل در سمت راست ناحیه بالای شکم و درست زیر کبد قرار گرفته است.
این عضو بخشی از سیستم پیچیده گوارشی در بدن انسان است. اصلی‌ترین عملکرد آن ذخیره کردن مایع صفراوی است. خیلی از مردم بر این باور هستند که کیسه صفرا خودش این مایع را تولید می‌کند، اما این اشتباه است. بلکه کیسه صفرا تنها محلی برای ذخیره شدن این مایع و ترشح آن در مواقع مورد نیاز است. از طرفی مایع صفرا که تشکیل شده از کلسترول، بیلی روبین و نمک صفراوی است توسط کبد تولید می‌شود و در نهایت به کمک مجاری صفراوی به کیسه صفرا سرازیر می‌شود. جالب است اینطور نیست؟
در این قسمت قصد داریم تا کمی با عملکرد کیسه صفرا و نحوه همکاری آن با دیگر بخش‌های سیستم گوارشی آشنا شویم.
کیسه صفرا از طریق مجموعه‌ای از مجاری که به آن‌ها مجاری صفراوی گفته شده به قسمت‌های مختلف دستگاه گوارش متصل است. دستگاه صفراوی که با نام‌های سیستم صفراوی و درخت صفراوی هم شناخته می‌شود یک سیستم لوله‌ای مانند بوده که مایع صفراوی را از کبد به روده کوچک می‌برد. این کار به منظور کمک به هضم غذا، بخصوص چربی‌های موجود در آن انجام می‌شود. اجازه دهید تا دقیق‌تر توضیح دهیم.
قبل از اینکه شما شروع به غذا خوردن کنید کیسه صفرا مملو از مایع صفراوی است. وقتی که شما غذا می‌خورید این ارگان گلابی شکل سیگنال‌هایی برای انقباض و همچنین فشرده کردن صفرای ذخیره شده از طریق مجاری صفراوی دریافت می‌کند. اینجا صفرا راه خود را به بزرگ‌ترین مجرای صفراوی که صفراوی مشترک بوده پیدا می‌کند. در نهایت صفرا از طریق همین مجرای مشترک به دوازدهه که اولین قسمت روده کوچک است می‌رسد. این جا همان مکانی است که غذا منتظر هضم شدن بوده و برای این کار به مایع صفراوی نیاز دارد. به علاوه اینکه بعد از غذا خوردن کیسه صفرا خالی شده و منتظر پر شدن مجدد برای وعده غذایی بعدی است.
بیشتر بخوانید: بیلی روبین بالا در بزرگسالان
کیسه صفرا هم درست مانند دیگر اندام‌ها درگیر برخی عارضه‌ها شده که این اختلالات می‌توانند به راحتی نه تنها عملکرد خود کیسه صفرا بلکه عملکرد کل سیستم گوارشی را مختل کنند. عارضه‌هایی که این اندام را درگیر می‌کنند بیشتر مواقع مشکل جدی برای فرد به وجود نمی‌آورند. البته اگر که در روند ترشح مایع صفراوی اختلال ایجاد شود و فرآیند هضم چربی‌ها به بن بست بخورد این موضوع میتواند دردسر ساز باشد. برخی از رایج‌ترین این عارضه‌ها عبارت هستند از:
ما در این مطلب قصد داریم تا در مورد عفونت کیسه صفرا صحبت کنیم. اینکه ببینیم علل عفونت کیسه صفرا چیست؟ خطرات عفونت کیسه صفرا را بررسی کنیم و همچنین در مورد نشانه‌های عفونت کیسه صفرا بیشتر صحبت کنیم. همچنان همراه ما باشید.
اکثر اوقات عفونت کیسه صفرا به دلیل انسداد سنگ صفرا در مسیر مجاری صفراوی ظاهر می‌شود. سنگ صفرا به دلیل غلظت بیش از اندازه کلسترول در مایع صفراوی شکل می‌گیرد. این سنگ‌ها اندازه‌های مختلفی دارند و گاهی اوقات به اندازه یک توپ گلف هستند. جالب است بدانید که عفونت کیسه صفرا در خانم‌ها بیشتر از آقایان دیده می‌شود. همچنین بارداری هم خطر بروز این بیماری را چندین برابر می‌کند.
طبق آمار و تحقیقات تقریبا 15 درصد افراد سنگ صفرا دارند که به بهانه همین سنگ‌ها کیسه صفرا دچار التهاب می‌شود. التهاب کیسه صفرا همان کوله سیستیت بوده که میتواند در نهایت عفونت کیسه صفرا را به همراه داشته باشد. با اینکه سنگ کیسه صفرا مهم‌ترین علت بروز عفونت کیسه صفرا بوده اما فاکتورهای دیگری هم هستند که بهانه‌ای برای شروع عفونت می‌شوند. به عنوان مثال:
بیشتر بخوانید: مهم ترین علائم زگیل تناسلی در مردان
خب می‌رسیم به بخش بررسی علائم و نشانه‌های عفونت کیسه صفرا.
عفونت کیسه صفرا اغلب اوقات با تب و درد شکمی در ناحیه راست شکم همراه است. این درد زنگ خطری برای وجود مشکلات جدی‌تر است. همچنین درد شکمی کاملا ناگهانی آغاز می‌شود و اکثرا هم بعد از صرف غذا، مخصوصا غذای چرب شروع می‌شود. درد شکمی با نفس‌های عمیق و تحرک بیشتر هم می‌شود که در نتیجه آن فرد بی حالی و کسلی را تجربه می‌کند. البته باید در نظر داشته باشید که علائم در تمامی افراد یکسان نیست. به عنوان مثال افراد میانسال و کودکان کمتر تب را تجربه می‌کنند و بیشتر در آن‌ها بیحالی و بی اشتهایی گزارش شده است. از رایج‌ترین علائم عفونت کیسه صفرا می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
سوالی که پیش می‌آید این است که چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟
همان طور که گفتیم علائم این بیماری در هر فردی میتواند متفاوت باشد. اما به طور کلی اگر اخیرا علائمی که بالاتر گفتیم را مشاهده کرده‌اید بهتر است که با یک متخصص گوارشی یا داخلی مشورت کنید و تحت نظر قرار بگیرید. همچنین اگر فاکتورهایی که احتمال بروز بیماری‌های صفراوی را افزایش می‌دهند شامل حال شما می‌شوند بهتر است که اقدامات سریع‌تری انجام دهید.
این فاکتورها عبارت هستند از بارداری، اضافه وزن، سابقه بیماری‌های گوارشی، ژنتیک و... اگر به دنبال متخصص هستید می‌توانید سری به سایت درمانکده بزنید. درمانکده علاوه بر داشتن یک مجله پزشکی کامل و بروز یک پایگاه اطلاعاتی جامع بوده که لیستی از معتبرترین و بهترین پزشکان و متخصصین را در اختیارتان قرار می‌دهد. تنها کافیست که زمینه تخصص را مشخص کنید تا لیست کاملی از پزشکان برایتان نمایان شود. همچنین شما می‌توانید علاوه بر مشاوره آنلاین در برخی شهرها و استان‌ها وقت معاینه حضوری هم تهیه کنید، اکثر این خدمات سایت به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.
تشخیص عفونت کیسه صفرا یک کار تخصصی بوده که توسط پزشک انجام می‌شود. پزشک در جلسه معاینه علاوه بر پرس و جو در مورد علائم بیماری، در رابطه با سوابق بیماری‌های گذشته، داروهایی که مصرف می‌کنید، سوابق بیماری‌های خانوادگی و... هم سوالاتی را از شما می‌پرسد. به علاوه اینکه برای تشخیص دقیق به سراغ آزمایش خون و آزمایش بررسی عملکرد کبد می‌رود. آزمایش خون کمک کرده تا عفونت موجود در خون شناسایی شود که این میتواند نشانه‌ای برای وجود عفونت کیسه صفرا باشد. همچنین در صورتی که این موارد به تشخیص بیماری کمک نکنند از تصویربرداری اشعه ایکس، سونوگرافی شکمی، آزمایش PTC و سی تی اسکن هم کمک گرفته می‌شود. آزمایش PTC همان آزمایشی بوده که نشان می‌دهد صفرا در بدن چطور حرکت می‌کند و محل آن را در سیستم گوارشی به شکلی دقیق نشان می‌دهد.
عفونت کیسه صفرا مسئله‌ای نیست که بتوانید به سادگی از آن بگذرید. با اینکه بیشتر اوقات بیماری‌های صفرا مشکلات جدی برای فرد به همراه ندارند اما در صورتی که عفونت و التهاب این اندام نادیده گرفته شود میتواند خطرناک باشد و با جان و زندگی فرد بازی کند.
مهم‌ترین عوارضی که عفونت این اندام به همراه دارد پاره شدن کیسه صفرا است. زمانی که کیسه صفرا پاره شود عفونت آن به دیگر بخش‌های سیستم گوارشی منتقل می‌شود. در این صورت عارضه جدیدی به اسم سپسیس(Septicemia) ظاهر می‌شود. عفونتی که میتواند کشنده و بسیار خطرناک باشد. به همین خاطر عفونت باید زودتر تشخیص داده شود و متدهای درمانی دنبال شوند. در ادامه بیشتر در مورد راه‌کارهای درمان عفونت کیسه صفرا صحبت خواهیم کرد.
درمان عفونت کیسه صفرا به مراقبت‌های پزشکی و تخصصی نیاز دارد. به طوری که فرد باید برای مدت زمان مشخصی دائما تحت نظر باشد. از راه‌کارهای درمان عفونت کیسه صفرا می‌توانیم به مصرف دارو، جراحی برداشتن سنگ صفرا، برداشتن کیسه صفرا و... اشاره کنیم.
در صورتی که عفونت و التهاب سطحی باشند پزشک برای از بین بردن آن‌ها به سراغ دارو و آنتی بیوتیک‌های متناسب با عفونت می‌رود. در واقع منظورمان آنتی بیوتیک‌هایی بوده که توان مقابله با عفونت را دارند. همچنین گاهی اوقات قبل از اقدام به جراحی برای بیمار چند دوره مصرف آنتی بیوتیک تجویز شده تا شرایط برای جراحی عضو آسیب دیده فراهم شود.
همان طور که بالاتر هم گفتیم سنگ کیسه صفرا یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز عفونت کیسه صفرا است. در نتیجه به منظور کنترل عفونت و از بین بردن آن اولین اقدام برداشتن سنگ است. بعد از برداشتن سنگ به منظور جلوگیری از گسترش عفونت در بدن دکتر گوارش یک دوره مصرف آنتی بیوتیک را تجویز می‌کند. برای دریافت راهنمایی های بیشتر میتواند با مشاوره آنلاین متخصص گوارش نیز مشورت کنید.
برداشتن کیسه صفرا در دنیای پزشکی با نام کوله سیستکتومی شناخته می‌شود. این یک روش جراحی بوده که در آن با استفاده از متدهای لاپاراسکوپی عضو آسیب دیده به طور کلی از بدن خارج می‌شود. این جراحی یک روش تهاجمی بوده که در آن با کمک برش‌هایی که بر روی شکم زده شده و با استفاده از تجهیزات خاص عضو از بدن خارج می‌شود. این کار تنها در صورتی که اندام به کلی آسیب دیده باشد، پاره شده باشد و یا عفونت آن قابل درمان نباشد استفاده خواهد شد. همچنین انجام آن به علائم بیمار، شرایط سلامتی آن و شدت بیماری بستگی دارد.
همچنین دقت کنید که نتیجه مثبت این عمل جراحی تا حد زیادی به مراقبت‌های بعد از عمل بستگی دارد. همان طور که گفتیم در این عمل بر روی بدن چند برش ایجاد می‌شود. در نتیجه این زخم‌ها باید کاملا تمیز نگه داشته شوند. در غیر این صورت به راحتی دچار عفونت خواهند شد. این عفونت میتواند خطرناک باشد و در صورت مشاهده آن باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.
در این مطلب سعی کردیم مهم‌ترین نکاتی که باید در رابطه با عفونت کیسه صفرا بدانید را بررسی کنیم. همان طور که دیدید این بیماری میتواند در صورت عدم پیگیری و دنبال کردن اقدامات پزشکی جان فرد را به خطر بیندازد و در صورت پاره شدن عضو آسیب دیده عفونت را به دیگر بخش‌های بدن منتقل کرده و این عفونت را وارد جریان خون کند. اگر در مورد این بیماری، عوارض و مشکلاتی که در پی دارد به اطلاعات بیشتری نیاز دارید می‌توانید مطالب مجله پزشکی درمانکده را دنبال کنید.
منابع: my.clevelandclinic - mayoclinic
