افزایش وزن ناکافی در کودکان بالای دوسال-اپیزود دوم پادکست داروچی
یکی از دغدغه‌های اصلی والدین و متخصصان اطفال، اطمینان از رشد مناسب کودکان در طول دوران کودکی و نوجوانی است. رشد کافی، نه‌تنها نشان‌دهنده سلامت جسمانی کودک است، بلکه شاخصی مهم برای وضعیت تغذیه، عملکرد متابولیک، و سلامت روانی او به شمار می‌رود. اما در برخی موارد، والدین متوجه می‌شوند که کودکشان دچار کاهش یا کندی وزن‌گیری شده و نمودارهای رشد او پایین‌تر از حد انتظار قرار می‌گیرد. این مسئله، که تحت عنوان "عدم افزایش وزن" یا "کم‌وزنی ناکافی" شناخته می‌شود، می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل جدی در زمینه سلامت کودک باشد.
- چرا توجه به افزایش وزن اهمیت دارد؟
وزن‌گیری کافی یکی از جنبه‌های مهم رشد طبیعی کودکان است که از دوران نوزادی آغاز می‌شود و تا سنین نوجوانی ادامه دارد. وزن ناکافی یا کاهش وزن می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت عمومی، عملکرد سیستم ایمنی، و توانایی یادگیری کودک داشته باشد. علاوه بر این، کودکان با رشد ناکافی ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های مزمن، اختلالات روانی، و حتی مشکلات رفتاری قرار بگیرند.
برای درک بهتر این موضوع، باید ابتدا به عوامل متعددی که می‌توانند منجر به عدم افزایش وزن شوند توجه کنیم. آیا کودک به دلیل مسائل تغذیه‌ای وزن نمی‌گیرد؟ یا مشکل عمیق‌تری، مانند بیماری‌های زمینه‌ای یا عوامل روانی، در میان است؟ پاسخ به این پرسش‌ها، مستلزم آگاهی از علل شایع و نشانه‌های این مشکل است.
- عدم افزایش وزن: چه زمانی باید نگران شد؟
کاهش وزن یا عدم افزایش وزن ممکن است در ابتدا برای والدین نامحسوس باشد. بسیاری از کودکان در مراحل مختلف رشد خود، دوره‌هایی از کاهش اشتها یا بی‌میلی به غذا را تجربه می‌کنند. اما اگر این وضعیت برای مدت طولانی ادامه یابد یا وزن کودک به‌طور محسوسی از نمودارهای استاندارد رشد انحراف پیدا کند، می‌تواند زنگ خطری برای وجود یک مشکل اساسی باشد.
تعریف دقیق "عدم افزایش وزن" معمولاً بر اساس معیارهای علمی انجام می‌شود. به‌طور کلی، این مشکل می‌تواند شامل کاهش وزن ناگهانی پس از یک دوره رشد طبیعی یا روند آهسته وزن‌گیری باشد که کودک را زیر خط پنجم صدک در نمودارهای رشد قرار می‌دهد. تشخیص این شرایط نیازمند بررسی مداوم و مقایسه وزن و قد کودک در طول زمان است.
- چرا کودکان وزن نمی‌گیرند؟
علت‌های عدم افزایش وزن می‌توانند گسترده و متنوع باشند. در بسیاری از موارد، مسئله به کمبود مواد مغذی در رژیم غذایی کودک مربوط می‌شود. این کمبود ممکن است ناشی از تغذیه ناکافی، انتخاب‌های غذایی نامناسب، یا مشکلات محیطی و اجتماعی مانند فقر و کمبود دسترسی به غذای سالم باشد. از طرف دیگر، برخی کودکان به دلیل بیماری‌های مزمن، مشکلات گوارشی، یا نیازهای متابولیک بالا، دچار کاهش وزن می‌شوند.
علاوه بر این، مشکلات روانی و رفتاری نیز می‌توانند نقش مهمی در عدم افزایش وزن داشته باشند. کودکانی که از اختلالات خوردن، استرس، یا مشکلات رفتاری رنج می‌برند، ممکن است علاقه‌ای به غذا نداشته باشند یا در هنگام غذا خوردن دچار مشکلاتی شوند.
مسئولیت والدین و پزشکان
والدین، به‌عنوان نزدیک‌ترین افراد به کودک، نقش کلیدی در شناسایی و مدیریت این مشکل دارند. مشاهده تغییرات رفتاری یا اشتهایی، پیگیری منظم نمودارهای رشد، و مشورت با پزشکان می‌تواند به شناسایی به‌موقع علل و پیشگیری از عوارض جدی کمک کند. پزشکان نیز با انجام آزمایش‌های لازم و ارائه مشاوره‌های تغذیه‌ای و درمانی، می‌توانند در بازگرداندن روند رشد کودک به مسیر طبیعی تأثیرگذار باشند.
در ادامه این وبلاگ، به بررسی دقیق‌تر علل، روش‌های تشخیصی، و راهکارهای عملی برای مدیریت و پیشگیری از عدم افزایش وزن در کودکان خواهیم پرداخت. اگر شما نیز با این مسئله در خانواده خود مواجه هستید، این مطلب می‌تواند به شما در درک بهتر و مدیریت صحیح این چالش کمک کند.
رشد کودکان و نوجوانان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت جسمانی و روانی آن‌هاست. "عدم افزایش وزن" یا رشد ناکافی وزن یک اصطلاح علمی است که به وضعیت‌هایی اشاره دارد که در آن وزن کودک یا نوجوان کمتر از حد انتظار برای سن، جنسیت، و قد او باقی می‌ماند یا به میزان کافی افزایش نمی‌یابد. این مسئله می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات تغذیه‌ای، متابولیکی، یا حتی روانی باشد و نیازمند بررسی دقیق و مداوم است.
"عدم افزایش وزن" در کودکان معمولاً به دو شکل اصلی تعریف می‌شود:
- کاهش ناگهانی وزن: در این حالت، کودک پس از یک دوره رشد طبیعی و افزایش وزن مناسب، دچار کاهش وزن یا توقف در روند وزن‌گیری می‌شود.
- رشد آهسته وزن: این حالت زمانی رخ می‌دهد که کودک یا نوجوان به آرامی وزن اضافه می‌کند، اما وزن او همچنان زیر محدوده طبیعی قرار دارد و در صدک‌های پایین نمودار رشد باقی می‌ماند.
معیارهای زیر معمولاً برای تشخیص این وضعیت استفاده می‌شوند:
- صدک‌های رشد: وزن کودک به‌طور مداوم زیر صدک پنجم در نمودارهای استاندارد رشد قرار دارد.
- کاهش در روند رشد: افت دو یا چند صدک رشد وزن در مدت زمان مشخص (مانند شش ماه تا یک سال).
- وزن کمتر از حد مورد انتظار: وزن کودک به‌طور قابل‌توجهی کمتر از وزن تخمینی برای قد یا سن او است.
رشد کودکان به صورت طبیعی باید در یک مسیر ثابت روی نمودار رشد ادامه پیدا کند. نمودارهای رشد که توسط مراکز معتبر جهانی، از جمله سازمان جهانی بهداشت (WHO) و مرکز ملی آمار بهداشت آمریکا (CDC)، طراحی شده‌اند، ابزاری کاربردی برای سنجش وضعیت رشد هستند. پزشکان از این نمودارها برای ارزیابی رشد وزن، قد، و شاخص توده بدنی (BMI) کودک استفاده می‌کنند. هرگونه انحراف از این مسیر معمولاً نشان‌دهنده یک مشکل اساسی است.
- صدک پنجم یا پایین‌تر: اگر وزن کودک زیر صدک پنجم باشد، نشان‌دهنده آن است که وزن او از 95 درصد کودکان هم‌سن و هم‌جنس خود کمتر است.
- ثبات در صدک پایین: حتی اگر وزن کودک به‌صورت ثابت در صدک‌های پایین‌تر قرار دارد ولی تغییرات ناگهانی در این مسیر دیده نشود، ممکن است مشکل چندان جدی نباشد؛ اما نیاز به پیگیری دارد.
- کودکان زیر دو سال: رشد ناکافی وزن در این گروه به‌طور خاصی اهمیت دارد، زیرا رشد سریع در این دوره تأثیر مستقیمی بر سلامت آینده کودک دارد. معیارهای تشخیصی برای این سنین معمولاً شامل کاهش وزن نسبی یا عدم پیشرفت وزن نسبت به قد است.
- کودکان بالای دو سال: معیار اصلی در این گروه، مقایسه وزن فعلی با وزن مورد انتظار برای سن و قد کودک است. همچنین، کاهش وزن ناگهانی یا رشد کند و مداوم که باعث باقی ماندن در صدک‌های پایین می‌شود، در نظر گرفته می‌شود.
- نوجوانان: در این گروه، شاخص توده بدنی (BMI) به‌عنوان یک معیار کلیدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر BMI زیر صدک پنجم باشد، به احتمال زیاد نشان‌دهنده یک مشکل جدی در تغذیه یا متابولیسم نوجوان است.
- سابقه وزنی: پزشکان باید تاریخچه وزن‌گیری کودک را در طول زمان بررسی کنند. یک ارزیابی کامل شامل وزن، قد، و BMI کودک در هر بازه زمانی است.
- رشد طبیعی یا غیرطبیعی: برخی کودکان به‌طور طبیعی در صدک‌های پایین‌تر قرار دارند و این موضوع به دلیل ژنتیک یا ویژگی‌های فردی آن‌هاست. در مقابل، افت ناگهانی یا عدم هماهنگی بین وزن و قد، احتمال وجود مشکل را افزایش می‌دهد.
- مدت زمان: برای تشخیص دقیق "عدم افزایش وزن"، معمولاً لازم است داده‌های رشد کودک حداقل در یک بازه زمانی 6 تا 12 ماهه بررسی شود.
- رشد ناکافی وزن می‌تواند عواقب متعددی برای سلامت کودک داشته باشد، از جمله:ضعف سیستم ایمنی و افزایش حساسیت به عفونت‌ها
کاهش انرژی برای فعالیت‌های روزمره و یادگیری
تأثیر منفی بر رشد ذهنی و شناختی
اختلالات رشد جسمی، مانند کوتاهی قد
دلایل پزشکی و محیطی عدم افزایش وزن در کودکان بالای دو سال
عدم افزایش وزن در کودکان بالای دو سال می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد که شامل عوامل پزشکی، محیطی و اجتماعی است. این عوامل ممکن است به‌تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر باعث کاهش یا توقف وزن‌گیری کودک شوند. در این بخش، به بررسی جزئی‌تر علل پزشکی و محیطی این وضعیت می‌پردازیم.
اختلالات گوارشی یکی از شایع‌ترین دلایل پزشکی عدم افزایش وزن در کودکان است. این اختلالات می‌توانند باعث کاهش اشتها، سوءجذب مواد مغذی، یا دفع غیرعادی مواد غذایی شوند:
- بیماری سلیاک: این بیماری که ناشی از حساسیت به گلوتن است، باعث آسیب به روده کوچک و کاهش جذب مواد مغذی می‌شود.
- ریفلاکس معده به مری (GERD): بازگشت اسید معده به مری می‌تواند باعث درد هنگام غذا خوردن و در نتیجه کاهش اشتها شود.
- اختلالات سوءجذب: مانند نارسایی پانکراس یا سندرم روده کوتاه که جذب مواد مغذی را مختل می‌کند.
برخی بیماری‌های مزمن باعث افزایش نیاز متابولیکی کودک و کاهش انرژی برای رشد می‌شوند:
- بیماری‌های قلبی مادرزادی: کودکان مبتلا به این بیماری‌ها به دلیل افزایش نیاز انرژی برای حفظ عملکرد قلب، ممکن است وزن کافی نداشته باشند.
- بیماری‌های ریوی مزمن: مانند آسم شدید یا فیبروز کیستیک که منجر به افزایش مصرف انرژی به دلیل دشواری در تنفس می‌شود.
- اختلالات کلیوی: بیماری‌های مزمن کلیه می‌توانند تعادل الکترولیت‌ها و جذب مواد مغذی را تحت تأثیر قرار دهند.
- هیپرتیروئیدیسم: این اختلال باعث افزایش سرعت متابولیسم و مصرف انرژی بیشتر از حد معمول می‌شود.
- دیابت نوع 1: نوسانات قند خون و کاهش انرژی ناشی از این بیماری می‌تواند منجر به کاهش وزن شود.
- اختلالات هورمونی: کمبود هورمون رشد یا سایر اختلالات غدد درون‌ریز ممکن است روند رشد کودک را مختل کند.
عفونت‌های مزمن و بیماری‌های التهابی می‌توانند انرژی زیادی از بدن مصرف کرده و باعث کاهش وزن شوند:
- بیماری‌های التهابی روده (IBD): مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون که باعث سوءجذب و کاهش اشتها می‌شوند.
- عفونت‌های مکرر: مانند عفونت‌های ادراری یا تنفسی که انرژی زیادی از بدن می‌گیرند.
- دسترسی محدود به غذای سالم: در خانواده‌هایی که از نظر اقتصادی دچار مشکل هستند، امکان دسترسی به غذاهای باکیفیت و مقوی کاهش می‌یابد.
- عادات غذایی نامناسب: مصرف بیش از حد غذاهای کم‌ارزش یا عدم تمایل به مصرف مواد غذایی مغذی مانند پروتئین‌ها، میوه‌ها و سبزیجات.
- اشتباهات تغذیه‌ای والدین: مانند اصرار به مصرف غذاهای خاص یا محدود کردن تنوع غذایی کودک.
- اختلالات خوردن: مانند بی‌اشتهایی عصبی یا غذاخوردن انتخابی که اغلب در کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان دیده می‌شود.
- استرس و اضطراب: کودکان ممکن است به دلیل فشارهای روانی یا مشکلات خانوادگی دچار کاهش اشتها شوند.
- مشکلات رفتاری: مانند پرخاشگری هنگام غذاخوردن یا مقاومت در برابر نشستن سر میز غذا.
- باورها و محدودیت‌های فرهنگی: برخی خانواده‌ها ممکن است به دلیل اعتقادات فرهنگی یا مذهبی، کودکان را از مصرف برخی مواد غذایی منع کنند که باعث کمبود مواد مغذی می‌شود.
- عدم آگاهی والدین: در برخی موارد، والدین به دلیل ناآگاهی از نیازهای تغذیه‌ای کودک، نمی‌توانند رژیم غذایی متعادل و کافی برای او فراهم کنند.
- فقر: یکی از عوامل کلیدی که باعث عدم تأمین غذای کافی و باکیفیت برای کودکان می‌شود.
- بی‌توجهی یا سوءرفتار: کودکانی که در محیط‌های خانوادگی ناسالم زندگی می‌کنند، ممکن است از نظر تغذیه‌ای دچار کمبود شوند.
در بسیاری از موارد، عدم افزایش وزن نتیجه ترکیبی از عوامل پزشکی و محیطی است. به عنوان مثال، یک کودک ممکن است به دلیل بیماری مزمن دچار نیاز متابولیکی بالاتری باشد و در عین حال، به دلیل مشکلات خانوادگی، غذای کافی دریافت نکند. در چنین شرایطی، رویکردی چندجانبه برای تشخیص و درمان لازم است.
رشد و تغذیه کودکان به شدت تحت تأثیر عوامل روانی و رفتاری قرار دارند. بسیاری از کودکان به دلیل مشکلات روانی یا رفتارهای غیرعادی در فرایند تغذیه خود دچار اختلالاتی می‌شوند که می‌تواند منجر به عدم افزایش وزن یا حتی کاهش وزن شود. در این بخش به بررسی نقش این عوامل و نحوه تأثیرگذاری آن‌ها بر تغذیه و رشد کودکان می‌پردازیم.
یکی از رایج‌ترین رفتارهای مرتبط با تغذیه در کودکان، مقاومت در برابر غذا خوردن است. این رفتار ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- کنترل‌طلبی: کودکان در سنین دو تا پنج سالگی ممکن است از غذا خوردن به‌عنوان ابزاری برای کنترل والدین استفاده کنند.
- ترس از غذاهای جدید: بسیاری از کودکان از امتحان غذاهای جدید یا ناشناخته اجتناب می‌کنند که باعث کاهش تنوع رژیم غذایی آن‌ها می‌شود.
- حساسیت به بافت یا طعم غذا: برخی کودکان به دلیل حساسیت بیش از حد به بافت، بو یا طعم غذاها، از خوردن برخی مواد غذایی امتناع می‌کنند.
- غذا خوردن انتخابی: برخی کودکان تنها غذاهای خاصی را می‌پذیرند و این عادات می‌تواند منجر به کمبود مواد مغذی شود.
- مصرف بیش از حد میان‌وعده‌های ناسالم: تمایل به مصرف خوراکی‌های کم‌ارزش و پرکالری می‌تواند جایگزین غذاهای مقوی شود.
- بی‌نظمی در وعده‌های غذایی: برخی کودکان تمایل دارند وعده‌های غذایی خود را حذف کرده یا در زمان‌های غیرمعمول غذا بخورند که این موضوع بر تعادل تغذیه آن‌ها تأثیر منفی می‌گذارد.
- بی‌اشتهایی عصبی (Anorexia Nervosa): این اختلال معمولاً در کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان دیده می‌شود و باعث امتناع از غذا خوردن به دلیل ترس از افزایش وزن می‌شود.
- پرخوری عصبی (Bulimia Nervosa): این اختلال شامل دوره‌های پرخوری و سپس اقدام به پاکسازی (مانند استفراغ عمدی) است که منجر به کاهش مواد مغذی جذب‌شده می‌شود.
اضطراب و استرس می‌توانند تأثیر مستقیمی بر اشتهای کودک داشته باشند:
- کاهش اشتها: بسیاری از کودکان تحت تأثیر استرس یا اضطراب، علاقه خود را به غذا خوردن از دست می‌دهند.
- مشکلات گوارشی ناشی از اضطراب: استرس می‌تواند باعث ایجاد مشکلات گوارشی مانند دل‌درد، نفخ، یا یبوست شود که این مسائل اشتهای کودک را کاهش می‌دهد.
کودکانی که دچار افسردگی هستند، اغلب اشتهای خود را از دست می‌دهند و دچار کاهش وزن می‌شوند. در برخی موارد، افسردگی ممکن است باعث پرخوری و انتخاب غذاهای ناسالم شود.
کودکان مبتلا به ADHD ممکن است در هنگام غذا خوردن تمرکز کافی نداشته باشند و وعده‌های غذایی خود را ناتمام بگذارند. همچنین داروهای مورد استفاده برای درمان این اختلال (مانند محرک‌ها) می‌توانند اشتهای کودک را کاهش دهند.
مشکلات روانی و رفتاری که باعث کاهش مصرف مواد غذایی یا عدم تعادل در رژیم غذایی می‌شوند، می‌توانند منجر به سوءتغذیه شوند. سوءتغذیه در دوران کودکی می‌تواند تأثیرات بلندمدتی بر رشد جسمانی و ذهنی کودک داشته باشد.
رژیم غذایی ناکافی و کمبود مواد مغذی می‌تواند سیستم ایمنی بدن کودک را تضعیف کرده و او را در معرض بیماری‌های مکرر قرار دهد.
کمبود انرژی و مواد مغذی ضروری مانند آهن، زینک، و ویتامین‌ها می‌تواند بر تمرکز، حافظه، و توانایی یادگیری کودک تأثیر منفی بگذارد.
- حذف عوامل حواس‌پرتی: مانند تلویزیون یا گوشی همراه در زمان وعده‌های غذایی.
- تشویق مثبت: تشویق کودک برای امتحان غذاهای جدید بدون اجبار.
- ایجاد روتین: تنظیم یک برنامه منظم برای وعده‌های غذایی.
- مشاوره روان‌شناسی: در موارد اختلالات خوردن یا اضطراب شدید، مشاوره با یک روان‌شناس کودک ضروری است.
- حمایت والدین: والدین باید با رفتار محبت‌آمیز و صبورانه کودک را در غلبه بر مشکلات تغذیه‌ای همراهی کنند.
- تنظیم رژیم غذایی مناسب: متخصص تغذیه می‌تواند رژیمی متعادل و جذاب برای کودک طراحی کند که به رفع کمبودهای غذایی کمک کند.
- استفاده از مکمل‌های غذایی: در صورت نیاز، می‌توان از مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی برای تقویت تغذیه کودک استفاده کرد.
عدم افزایش وزن در کودکان می‌تواند یک مشکل موقت و بی‌اهمیت باشد یا نشانه‌ای از یک اختلال جدی‌تر. والدین اغلب با این پرسش مواجه هستند که چه زمانی باید برای بررسی مشکل به پزشک یا متخصص مراجعه کنند. آگاهی از علائم هشداردهنده و زمان مناسب مراجعه می‌تواند به تشخیص زودهنگام و مدیریت بهینه این وضعیت کمک کند. در این بخش، به نشانه‌ها و شرایطی که نیاز به مداخلات پزشکی دارند، می‌پردازیم.
اگر کودک در مدت کوتاهی وزن قابل توجهی از دست بدهد یا روند کاهش وزن به‌طور ناگهانی آغاز شود، این وضعیت می‌تواند نشان‌دهنده وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد.
- اگر وزن یا قد کودک به مدت شش ماه یا بیشتر ثابت بماند یا از مسیر نمودار رشد استاندارد منحرف شود، نیاز به ارزیابی پزشکی وجود دارد.
- افت در دو یا چند صدک نمودار رشد می‌تواند یک زنگ خطر باشد.
- ضعف شدید، خستگی مفرط، یا بی‌حالی.
- مشکلات گوارشی مزمن مانند اسهال، یبوست، استفراغ، یا درد شکمی مداوم.
- علائم سوءجذب مانند مدفوع چرب یا دفع غیرطبیعی.
- تورم شکم یا علائم سوءتغذیه مانند پوسته‌پوسته شدن پوست و شکنندگی ناخن‌ها.
- بی‌اشتهایی شدید یا امتناع کودک از خوردن غذا.
- نشانه‌های اضطراب، افسردگی، یا سایر مشکلات روانی که بر تغذیه کودک تأثیر می‌گذارد.
- وجود رفتارهای مرتبط با اختلالات خوردن، مانند استفراغ عمدی یا غذا نخوردن عمدی.
- اگر کودک دچار بیماری‌های شناخته‌شده‌ای مانند دیابت، بیماری قلبی، یا اختلالات گوارشی است، تغییر در وزن و رشد او باید به‌دقت تحت نظر باشد و در صورت هرگونه اختلال، به پزشک اطلاع داده شود.
- اگر سابقه‌ای از مشکلات تغذیه، رشد ناکافی، یا اختلالات متابولیکی در خانواده وجود دارد، مراجعه به متخصص برای ارزیابی کودک ضروری است.
- کاهش محسوس توده عضلانی و چربی بدن.
- تاخیر در رشد قدی یا علائم کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی (مانند ریزش مو یا خونریزی لثه‌ها).
- اگر کودک به دلیل کاهش وزن یا کمبود انرژی قادر به انجام فعالیت‌های روزمره مانند بازی، یادگیری، یا حضور در مدرسه نباشد، باید به پزشک مراجعه شود.
- اولین مرحله برای بررسی مشکل مراجعه به پزشک اطفال است. پزشک اطفال می‌تواند:تاریخچه کاملی از رشد کودک و رژیم غذایی او بگیرد.
آزمایش‌های اولیه مانند شمارش کامل خون (CBC)، آزمایش ادرار، و بررسی عملکرد گوارشی را تجویز کند.
در صورت نیاز، کودک را به متخصصان دیگر ارجاع دهد.
- اگر مشکل اصلی مربوط به رژیم غذایی یا انتخاب‌های تغذیه‌ای باشد، مراجعه به متخصص تغذیه می‌تواند مفید باشد.
- متخصص تغذیه می‌تواند برنامه‌ای مناسب برای افزایش وزن کودک طراحی کند که شامل مواد غذایی پرکالری و مغذی باشد.
- اگر علائم گوارشی مزمن مانند اسهال، استفراغ، یا سوءجذب وجود دارد، باید به یک متخصص گوارش مراجعه شود.
- در صورت وجود اختلالات رفتاری یا روانی مانند بی‌اشتهایی عصبی یا پرخوری عصبی، کمک گرفتن از یک روان‌شناس کودک ضروری است.
- اگر کودک علائمی از اختلالات هورمونی مانند کمبود هورمون رشد یا مشکلات تیروئید داشته باشد، باید به متخصص غدد مراجعه کند.
- در مواردی که اختلالات ژنتیکی یا متابولیکی مطرح باشد، ارزیابی توسط متخصص ژنتیک توصیه می‌شود.
پس از مراجعه به پزشک، برخی آزمایش‌ها ممکن است برای شناسایی علل زمینه‌ای توصیه شوند:
- آزمایش‌های خون برای بررسی کم‌خونی، التهاب، یا کمبود ویتامین‌ها.
- آزمایش‌های مدفوع برای بررسی سوءجذب یا وجود انگل.
- سونوگرافی شکم یا آندوسکوپی برای ارزیابی مشکلات گوارشی.
- آزمایش‌های هورمونی برای ارزیابی عملکرد غدد تیروئید یا هورمون رشد.
در برخی شرایط، عدم افزایش وزن می‌تواند خطرناک باشد و نیاز به اقدام فوری دارد:
- علائم شدید سوءتغذیه مانند تورم، کاهش شدید انرژی، یا افت هوشیاری.
- شواهدی از سوءرفتار یا بی‌توجهی به تغذیه کودک.
- وجود علائم حیاتی غیرطبیعی مانند کاهش شدید فشار خون یا افزایش ضربان قلب.
