بسیاری از سیستمهای تعاملی پیچیده - مانند الگوهای آبوهوا، فعالیتهای لرزهای و ترافیک - از چیزی پیروی میکنند که ریاضیدانان به آن قانون توان معکوس میگویند: فراوانی یک رویداد با بزرگی آن رابطه معکوس دارد. در بازارهای متلاطم، قانون توان معکوس نشان میدهد که شرکتها با جریان ثابتی از فرصتهای کوچک، فرصتهای متوسط دورهای، و شانس نادر برای ایجاد ارزش قابل توجه مواجه هستند. نمونههایی از فرصتهای طلایی عبارتند از خریدهای عمده، ادغامهای تحولآفرین، باز کردن بازارهای پررونق مانند چین یا هند، عرضه محصولی موفق مانند آیفون، یا تضمین داراییهای سخت با شرایط مطلوب در طول بحران اقتصادی.
با توجه به ماهیت غیرقابل پیشبینی و توزیع نابرابر فرصتهای طلایی، ترکیبی از صبر (منتظر شدن برای زمان مناسب برای ضربه زدن) و جسارت (عمل کردن در زمانی که آن زمان فرا رسید) بسیار مهم است. به عنوان مثال، کارناوال در سال 1972 وارد تجارت کروز شد اما تا اواخر دهه 1970 هیچ کشتی جدیدی نساخته بود، زمانی که مدیر عامل شرکت تد آریسون متوجه شد که مقررات زدایی خطوط هوایی قیمت پرواز به میامی را کاهش می دهد، درست مانند سریال تلویزیونی قایق عشق. آموزش مصرف کنندگان در مورد شایستگی سفرهای دریایی همانطور که کارناوال اولین کشتی جدید صنعت را در نزدیک به یک دهه راه اندازی کرد، رهبر صنعت، رویال کارائیب، دو کشتی موجود را با تراشیدن آنها به وسط با مشعل های جوشکاری و قرار دادن یک بخش میانی جدید، بزرگ کرد. زمانی که رویال کارائیب کشتیهای جدید را سفارش داد، کارناوال بخش بزرگی از بازار رو به رشد را تصرف کرد.
ترکیب مؤثری از صبر و جسارت در آینده به راحتی قابل تشخیص است. اما از بین بردن آن در گرماگرم نبرد، کار چندان مهمی نیست. مشاهده تعداد قابل توجهی از سازمان هایی که چابکی استراتژیک را نشان داده اند، سه اصل را برای من برجسته کرده است که ممکن است برای سایر شرکت ها مفید باشد.
جست و جوی فرصت ها
در دهههای اخیر، تعداد کمی از شرکتها چابکی استراتژیکتری نسبت به بانکو سانتاندر اسپانیا از خود نشان دادهاند که از یک بانک متوسط اسپانیایی در دهه 1980 به یکی از ده بانک با ارزش امروز جهان تبدیل شد. سانتاندر زمانی که این فرصت برای خود فراهم شد، حضور قدرتمندی در آمریکای لاتین ایجاد کرد و دو بانک بریتانیایی، آلیانس و لستر و برادفورد و بینگلی را در طول بحران اقتصادی کنونی خریداری کرد.
رویکرد سانتاندر ارزش کاوشگرهای مقیاس کوچک را برای کمک به شرکتها در کشف فرصتهای بالقوه نشان میدهد. در لات در دهه 1980، سانتاندر سایر بازارهای اروپایی، ایالات متحده و آمریکای لاتین را از طریق خریدهای کوچک، سهام اقلیت و اتحادها بررسی کرد. برخی از این کاوشگرها نتیجه دادند، برخی دیگر نتیجه ندادند، اما در مجموع آنها سانتاندر را در معرض جریان های فرصت های مختلف قرار دادند. هنگامی که بحران ارزی بازارهای آمریکای لاتین را در اواخر دهه 1990 متلاطم کرد، سانتاندر این لحظه را غنیمت شمرد و مجموعه ای از سرمایه گذاری ها را برای ایجاد بزرگترین امتیاز بانکی منطقه انجام داد. در حالی که منتظر فرصت های طلایی بودند، مدیران سانتاندر ضمن بهبود عملیات و مدیریت ریسک، مجموعه ای از محصولات جدید را معرفی کردند.
در شرایط کنونی، بسیاری از شرکتهای نوپا و تاسیسشده برای تقویت ترازنامه خود به منابع مالی نیاز دارند. شرکتهای تاسیسشده میتوانند مقادیر متوسطی از پول نقد را - به شکل سهام اقلیت یا مشارکت در سرمایهگذاریهای مشترک - برای خرید دسترسی به اطلاعات در مورد فرصتهای آتی سرمایهگذاری کنند.
کاهش خطر
برخی از مدیران بی پروایی را زیر ردای چابکی استراتژیک می پوشانند. با این حال، مؤثرترین رهبران، به طور سیستماتیک خطر نزولی شرطهای صعودی را به حداقل میرسانند. مثال میتال استیل (اکنون ArcelorMittal) را در نظر بگیرید که از طریق یک سری خرید در برخی از بی ثبات ترین بازارهای جهان از یک کارخانه کوچک در اندونزی به رهبری جهانی رسید.
میتال به طور فعال ریسک ها را با غربالگری خریدهای بالقوه برای دسترسی به بازارهای رشد، نیروی کار کم هزینه، انرژی و مواد خام مدیریت کرد تا شانس سودآوری آینده را افزایش دهد. این شرکت از پرداخت بیش از حد اجتناب کرد، در عوض کارخانههای زیان ده را از مالکان دولتی در ترینیداد و مکزیک برای حدود 10 درصد هزینه ساخت آنها خریداری کرد، در حالی که دولتها را متقاعد کرد که بیشتر قیمت خرید را تامین کنند. تیمهای دقت شرکت متشکل از مدیران اجرایی دیگر کارخانههای میتال بودند که در صورت تصاحب، مسئولیت یکپارچهسازی کارخانه را بر عهده خواهند داشت – رویکردی که ارزیابی واقعبینانه از پتانسیل آن و یک برنامه یکپارچهسازی عملی را تضمین میکند.
در حال حاضر بازار خریدار برای بسیاری از دارایی ها است. شرکتها نه تنها باید بر سر قیمت چانه بزنند، بلکه باید مانند میتال، سخت در مورد شرایط معامله غیرقیمتی مذاکره کنند تا خطرات احتمالی را آشکار کنند و کاهش دهند.
ماندن در بازی
گاهی اوقات، کلید این است که به سادگی در بازی بمانید تا زمانی که یک شانس بزرگ پدیدار شود. راهاندازی آیپاد توسط اپل و حرکت به سمت تجارت موسیقی دیجیتال، به درستی، نمونهای از چابکی استراتژیک در تغییر بازی است. اما این توانایی اپل برای ماندن در بازی به اندازه کافی برای منتظر ماندن فرصتی بود که تفاوت را ایجاد کرد. در طول دهه 1990، سهم اپل از بازار کامپیوترهای شخصی به زیر 5 درصد رسید و محصولات این شرکت را به دسته "دیگر" تنزل داد، در حالی که قیمت سهام آن از اواخر دهه 1980 تا اوایل سال 2004 ثابت بود. مشتریان وفادار و یک برند قوی به اپل اجازه دادند. منتظر شرایط زمینه ای جدید برای ایجاد یک فرصت طلایی باشید.
بسیاری از مدیران ماندن در بازی را با ترازنامه قوی برابر می دانند. با این حال، صندوق پول نقد تنها یکی از چندین ویژگی ساختاری است که به یک شرکت اجازه میدهد تا تغییرات بازار را تحمل کند و برای یک روز دیگر زندگی کند. ویژگی های دیگر عبارتند از اندازه خالص. متنوع سازی جریان های نقدی؛ قفل مشتری؛ هزینه های ثابت کم؛ منابع کمیاب، مانند برندها، تخصص، یا دارایی های سختی که مشتریان برای آن هزینه خواهند پرداخت. و یک حامی قدرتمند، مانند یک تنظیم کننده، سرمایه گذار، یا مشتری که علاقه خاصی به موفقیت یک شرکت دارد.
محیطی مانند آنچه که ما تجربه کردهایم، که در آن پول نقد کمیاب است، فرصت مناسبی را برای مدیران فراهم میکند تا همه منابع انعطافپذیری شرکتشان را موجودی کنند و برنامهای برای ماندن در بازی ایجاد کنند. این طرح ممکن است شامل اقداماتی مانند لابی برای تامین مالی تجارت از سوی دولت یا اتخاذ گام هایی برای کاهش هزینه های ثابت به عنوان پوششی در برابر کاهش قیمت یا حجم آتی باشد.