احسان اسمعیل پور
احسان اسمعیل پور
خواندن ۱۲ دقیقه·۳ سال پیش

چطور استراحت کنیم؟ روش صحیح استراحت کردن

اوایل هنرستان که برنامه نویسی رو شروع کرده بودم، واسه ی هر پروژه چندین ساعت وقت میذاشتم و کد نویسی میکردم و منابع رو زیر و رو میکردم. اون موقع با مفهوم استراحت کردن آشنا نبودم و بدون توجه به اینکه زمان داره میگذره کارم رو انجام میدادم و بعدش هم خستگی و کلافگی زیادی رو به دنبال داشت تا حدی که نیاز داشتم زمان زیادی رو استراحت کنم.

اون زمان خسته شدن و نیاز به استراحت کردن رو جدی نمیگرفتم اما از وقتی با مفهوم استراحت کردن ( استراحت درست و اصولی) آشنا شدم، میتونم به جرئت بگم بازدهی خیلی بالاتری رو تجربه میکنم.

روش صحیح استراحت کردن | چطور استراحت کنیم؟
روش صحیح استراحت کردن | چطور استراحت کنیم؟

اگه شما هم اون دسته از افرادی هستید که ساعت ها بدون وقفه و بدون استراحت کردن با کامپیوتر کار می کنید، زیاد با گوشی بازی می کنید، زیاد مطالعه می کنید یا ساعت ها غرق کار کردن می شید بدون اینکه به ذهنتون استراحت بدید، و به خودتون میاید می بینید چند ساعت گذشته بدون اینکه متوجه بشید، لازمه بدونید که این کار واسه بدن و ذهن ضررهای زیادی داره و خیلی مهمه که استراحت کردن رو یاد بگیرید و علاوه بر اون استراحت کردن رو وارد سبک زندگی تون کنید.

اگر میخواید روش صحیح استراحت کردن رو یاد بگیرید و بدونید که چطور استراحت کنیم، با ما همراه باشید.

چرا باید استراحت کنیم؟ (دلایل استراحت کردن)

توی منابع فارسی، مطالب انگیزشی و موفقیت خیلی زیادی وجود داره اما خیلی کم به موضوع استراحت کردن پرداخته شده و کافیه یه سرچ ساده بکنید تا ببینید گوگل چه پیشنهادهایی واسه تون داره:

استراحت کردن و سرچ گوگل
استراحت کردن و سرچ گوگل

بله! معنی استراحت کردن و استراحت کردن به انگلیسی و استراحت کردن در جدول، نتایجی هست که خیلی راحت میتونید پیدا کنید.

متاسفانه این موضوع توی مدرسه باید آموزش داده بشه، اون هم واسه دانش آموز هایی که ساعتهای زیادی رو باید به مطالعه و حل تکلیف اختصاص بدن.

به ذهنمون فرصت استراحت میدهیم

یکی از دلایلی که باعث میشه مهارت استراحت کردن رو جدی بگیریم، شبکه های اجتماعیه! متاسفانه شبکه های اجتماعی به ما فرصت استراحت کردن نمیده و ذهنمون مدام درگیر اخبار و اتفاقاته.

تلوزیون، بازی، شبکه های اجتماعی، فیلم و سریال، و همه اینها باعث میشن ذهنمون مدام درگیر باشه. هر روز بمباران اطلاعاتی میشیم و این همه ورودی، مطمئنا ذهن مون رو خسته میکنه.

  • برای تعامل بهتر با تکنولوژی این مقاله را میتوانید مطالعه کنید (حد و مرز تعامل با تکنولوژی):

تصمیم گیری چیست؟ + بهترین تکنیک های تصمیم گیری

ذهن آرام و استراحت کردن
ذهن آرام و استراحت کردن

خلاقیت بیشتر با استراحت کردن

نکته ای که باید بدونیم اینه که وقتی ذهنمون گیج شده و کار خاصی وجود نداره که متمرکز انجامش بدیم، مغز ما بسیار فعاله. وقتی یه کاری رو انجام میدیم مثل یه پیاده روی طولانی، ذهن ناخودآگاه ما به کار کردن روی مشکلات ادامه میده. یه ذهن آروم میتونه ایده های مختلف رو مقایسه کنه. یعنی اون چیزی که بهش میگیم "لحظه آها". ایده ها زمانی به ذهنمون میان که ذهن آرومی داشته باشیم.

تحقیقات نشون داده که 40 درصد ایده ها، وقتی در حال استراحت "فعالانه" هستیم و ذهن آزادی داریم، میان سراغمون.

استراحت کردن یکی از مهمترین بخش های بهره وری و خلاقیته.

خلاقیت و استراحت کردن
خلاقیت و استراحت کردن


سلامتی بیشتر با استراحت کردن

وقتی بیش از حد کار میکنیم، یعنی داریم به روتین ورزش، برنامه غذایی، عادت های خواب و ... آسیب وارد می کنیم. چون خستگی باعث میشه اولویت بندی این بخش های مهم سلامتی واسمون سخت بشه. خیلی از تحقیقات نشون داده که کار بیش از حد منجر به مشکلات قلبی، کلسترول بالا، خستگی آدرنال، مشکلات عصبی، افسردگی، اضطراب و ... میشه.

سلامتی و استراحت کردن
سلامتی و استراحت کردن


بهره وری بالاتر با استراحت کردن

همه ما استراحت کردن توی محیط کار رو یه چیز بد میدونیم یا وقتی میخوایم استراحت کنیم عذاب وجدان میگیریم. فکر میکنیم با استراحت کردن داریم زمان یا پول از دست میدیم اما لازمه بدونیم:

وقتی بتونیم بین کار و استراحت مون تعادل ایجاد کنیم، میتونیم به بهره وری و خلاقیت بالاتری دست پیدا کنیم.

یکی از مهمترین اجزای کار هوشمندانه، استراحت کردنه! تحقیقات نشون داده وقتی به طور فعالانه روی یک چیز تمرکز نمی کنیم هم ذهنمون فعاله و درگیر اون مسئله اس. پس واسه حل مسئله، پیدا کردن راه حل، بدست آوردن اطلاعات و ... لازمه ذهنمون استراحت کنه.

بهره وری و استراحت کردن
بهره وری و استراحت کردن


تمرکز روی خود با استراحت کردن

تمام شبکه های اجتماعی به دنبال یه چیز هستن. توجه! هر شبکه ی اجتماعی یا خبری که بتونه توجه بیشتری رو جلب کنه، موفق تر بوده، دنبال کننده بیشتری داره و درامد بیشتری هم کسب میکنه.

باید بدونیم که باتری توجه و تمرکز ما محدوده و ما باید هر روز تصمیم بگیریم که میخوایم توجه مون رو روی چه چیزی بذاریم. اگر اول صبح بریم سراغ شبکه های اجتماعی، بخشی از توجه مون مصرف شده و نباید توقع بهره وری بالا داشته باشیم.

و نکته مهم اینه که یاد بگیریم چطوری دوباره باتری توجه مون رو شارژ کنیم.

تمرکز روی خود و استراحت کردن
تمرکز روی خود و استراحت کردن

استرس کمتر با استراحت کردن

استرس یکی از بخش های اجتناب ناپذیر زندگیه و در طول روز ممکنه بارها تجربه اش کنیم. مخصوصا نسل امروز که تغییرات بسیار زیادی رو نسبت به نسل های قبل تجربه کرده. همین تغییرات (و عدم قطعیت ها) باعث میشه سطح استرس مون در طول روز بالاتر از حد معمولی باشه.

وقتی استرس میگیریم، مغز ما وارد حالت حمله یا فرار میشه (fight or flight). یعنی قسمت هیجانی مغز ما سعی میکنه استرس رو کاهش بده و معمولا با روش های اشتباه (اینستاگرام یا سیگار و ...) این کار انجام میشه.

استراحت کردن یکی از فعالیت هایی هست که در این جور مواقع میتونید به خودتون هدیه بدید.

استرس کمتر با استراحت کردن
استرس کمتر با استراحت کردن


چطور استراحت کنیم؟ آشنایی با استراحت کردن

همونطور که قبل تر گفتیم استراحت کردن فواید بسیار زیادی داره و حالا میخوایم به طور مختصر بگیم که وقتی استراحت نمیکنیم چه اتفاقی میوفته. آسیب هایی که با استراحت نکردن به مغزمون وارد میکنیم:

وقتی استراحت نکنیم، در طول روز خواب آلوده هستیم. اراده مون کاهش پیدا میکنه و نمیتونیم جلوی رفتار های تکانشی رو بگیریم، تمایل پیدا میکنیم به اینستاگرام و تلویزیون و اعتیاد، بی انگیزه میشیم، میریم سراغ پرخوری یا کم خوری، آسیب زدن به خواب، ناامیدی، سکوت، بد اخلاق شدن و ...

ویژگی های یک استراحت خوب:

هر فعالیتی که بهمون حس خوب بده و سرحال بشیم، استراحت محسوب نمیشه. خیلی از رفتارهایی که بهمون حس خوب میده، میتونه آینده مون رو تخریب کنه و آسیب بزنه!

بهای استراحت نباید تخریب آینده باشه.

مواد مخدر استراحت نیست! مصرف الکل استراحت نیست!

اینستاگرام رفتن استراحت نیست!

تلوزیون دیدن یا یوتیوب هم استراحت نیست!

خبر خواندن یا کانال های تلگرام هم استراحت نیست!

و ...

بهتره فعالیت بدنی داشته باشه.

بین استراحت هایی که فعالیت بدنی دارن و استراحت هایی که بدون تحرک انجام میشن، سعی کنید فعالیت های بدنی رو انتخاب کنید. مثلا بین قدم زدن و چرت زدن، شاید قدم زدن گزینه بهتری باشه.

بهتره با دیگران انجام بشه.

اگر امکان این رو دارید، استراحت رو با دیگران انجام بدید. البته نیازی نیست حتما با دیگران انجام بشه اما تاثیر بیشتری داره.

بهتره بدون تکنولوژی باشه.

اگر قراره فعالیتی رو به عنوان استراحت انتخاب کنید، سعی کنید فعالیتی رو انجام بدید که تکنولوژی نداشته باشه. مثلا وقتی برنامه نویسی کردیم و الان باید بین دوش گرفتن و موزیک شنیدن یکی رو انتخاب کنیم، شاید دوش گرفتن گزینه بهتری باشه.

سعی کنید محیط بیرونی باشه.

اگر بیرون از محیط به استراحت بپردازید، نسبت به محیط منزل حس بهتری کسب میکنید.

بهتره متفاوت از کار قبل باشه.

اگر فعالیتی که انجام میدادم دیدن دوره آموزشی یا کلاس آنلاین بوده، الان نمیتونم واسه استراحت استندآپ ببینم، بهتره یه کار متفاوت تر انجام بدم، مثل قدم زدن یا دوش گرفتن.


انواع استراحت و لیست سه گانه


استراحت بسیار کوتاه:

فعالیت هایی که چند ثانیه طول میکشه ولی حس خوبی بهمون میده.

خودومون رو یه ماچ کنیم...

خودمون رو در آغوش بگیریم یا ماساژ بدیم...

جشن های کوچیک مثل بشکن زدن یا ایول گفتن به خودم...

تصاویر خوشحال کننده رو بذارم دم دست... یا حتی یه نفس عمیق...

استراحت کوتاه:

فعالیت هایی که چند دقیقه تا یک ساعت طول میکشه. این فعالیت ها رو در طول روز باید چندین بار انجام بدیم. در ادامه لیست استراحت ها به همراه توضیحات مفصل اورده شده.

استراحت جدی:

مسافرت رفتن یک استراحت جدیه. توی مسافرت با خودتون کتاب نبرید. سعی کنید از مسافرت لذت ببرید. چون زندگی فقط کار و مطالعه نیست. لازمه خوب استراحت کنید و تا بعد بتونید با بهره وری بالاتری کار کنید.

وقتی از تمام کارها عقب موندید، لازمه خیلی خوب استراحت کنید.

میتونید با دوستانتون تفریح برید یا حتی چند روز مرخصی بگیرید و کار نکنید. همه اینها استراحت جدی هستن و لازمه هر چند مدت یکبار خوب استراحت کنیم.

لازمه یه لیست از تفریحات سه گانه درست کنید و هر وقت نیاز بود به اون لیست مراجعه کنید. یا اینکه میتونید یک لیست pdf از سایت منبع دانلود و استفاده کنید.
منبع این بخش از پست (+)

نمونه هایی از استراحت | لیست استراحت درست کنید

رسیدیم به قسمت عملی و حالا باید دست به کار بشیم. حالا باید به فعالیت هایی که در طول روز انجام میدید نگاه کنید و واسه هر کدام یک استراحت در نظر بگیرید. تمام فعالیت هایی که زمان استراحت کردن میتونن مفید واقع بشن و خستگی ذهنی و خستگی بدن رو کاهش بدن.

همینطور باید استراحتی رو در نظر بگیریم که ویژگی هایی که قبل تر گفته شد رو داشته باشه تا بتونیم به بیشترین بازدهی ممکن برسیم.

پیاده روی و استراحت کردن

پیاده روی واسه من یکی از لذت بخش ترین کارهاست. مخصوصا اگر یک جای ساکت و با آب و هوای مناسب باشه. با این کار علاوه بر استراحت کردن می تونید از فواید بیشمار پیاده روی هم بهره ببرید.

اگر یک ساعت یا بیشتر، بدون تحرک بودیم و مطالعه کردیم یا مثلا با کامپیوتر کار کردیم، پیاده روی رو میشه رو واسه استراحت کردن انتخاب کرد. پیاده روی که بدون تکنولوژی باشه و به ذهن فرصت استراحت کردن داده بشه.

پیاده روی - استراحت کردن
پیاده روی - استراحت کردن


چرت زدن و استراحت کردن

کاری که تقریبا همه مون هر روز انجام میدیم. وقتی ذهن شلوغی داریم، با یه کوچولو چرت زدن می تونیم باتری انرژی مون رو مجدد شارژ کنیم و پرانرژی بریم سراغ اهداف مون. چون چرت زدن میتونه سطح هوشیاری رو افزایش بده.

تایمر رو روی بیست دقیقه (بسته به نیاز خودتون) تنظیم کنید و راحت بخوابید. اگر قبل از چرت زدن، یک لیوان قهوه بنوشید، نتیجه بهتری میگیرید. به این خاطر که کافئین قهوه بعد از بیست دقیقه روی ما تاثیر میذاره و پر انرژی تر از خواب بیدار میشیم.

چرت زدن - استراحت کردن
چرت زدن - استراحت کردن


دوش گرفتن و استراحت کردن

زمانی که بدن و ذهن تون نیاز به استراحت داره، دوش گرفتن یکی از موثرترین کارهاست. با دوش گرفتن علاوه بر استراحت کردن، استرس رو از خودتون میکنید و ذهن و بدن آرومی خواهید داشت.

دوش گرفتن - استراحت کردن
دوش گرفتن - استراحت کردن


موزیک و استراحت کردن

میتونید موقع استراحت کردن، آهنگ مورد علاقه تون رو پخش کنید و لذت ببرید، یک موزیک آروم و لذت بخش که به ذهن تون کمک می کنه آروم و راحت باشه. آهنگ های مورد علاقه تون که با خیال راحت همه جا گوش می کنید می تونن گزینه خیلی خوبی باشن.

با گوش دادن موزیک اضطراب و استرس هم کاهش پیدا میکنه (البته نه هر آهنگی) و بعد از اون میتونید با بازدهی بالاتری کار کنید.

موزیک - استراحت کردن
موزیک - استراحت کردن


صحبت با دوست و استراحت کردن

شاید دقت کرده باشید توی زمان هایی که اضطراب بالایی رو تجربه می کنید، وقتی یه نفر تماس میگیره باهاتون اضطراب واسه مدتی از بین میره! از لحاظ علمی اثبات شده که اومدن استرس دست ما نیست ولی رفتنش دست ماست و میشه با روش هایی اون رو کنترل کرد. صحبت با دوست یکی از این روش هاست.

زمان هایی که خسته هستید میتونید با یک دوست صحبت کنید یا پیام بدید و پیام بخونید و این یکی از روش های استراحت کردن و رفع خستیگه!

صبحت با یک دوست - استراحت کردن
صبحت با یک دوست - استراحت کردن


استندآپ دیدن

یکی از لذت بخش ترین کارها دیدن برنامه های طنز و استندآپ کمدی هست. خوشبختانه در چند سال اخیر برنامه های استندآپ کمدی زیادی به زبان فارسی ساخته شده و با یک سرچ ساده میشه اونها رو پیدا کرد.

توجه داشته باشید که زمان استراحت میخوایم استند آپ کمدی ببینیم و اگر فعالیت قبلی ما فیلم دیدن یا بازی کامپیوتری بوده، پس استند آپ دیدن باعث میشه بیشتر خسته بشیم و گزینه مناسبی نیست. اما بعد از برنامه نویسی کردن یا مطالعه یا ورزش، استندآپ کمدی گزینه بسیار خوبیه.

استندآپ کمدی - استراحت کردن
استندآپ کمدی - استراحت کردن


دمنوش و استراحت کردن

وقتی ذهن شلوغی دارید یا به انرژی بیشتری نیاز دارید، میتونید چای یا دمنوش درست کنید. این کار حدود بیست دقیقه زمان میبره و این فرصت مناسبیه که ذهن شما آروم بشه و انرژی شما به حالت نرمال برگرده.

بعد از اینکه آماده شد میتونید از نوشیدن قهوه یا چای هم لذت ببرید و این انرژی شما رو دو چندان میکنه. پس پیشنهاد میشه موقع استراحت کردن دمنوش رو امتحان کنید و هم از نوشیدنش و هم از خواص اون بهره ببرید.

درست کردن دمنوش - استراحت کردن
درست کردن دمنوش - استراحت کردن


ورزش سبک و استراحت کردن

اینقدر از لزوم ورزش کردن (مخصوصا در نسل امروزی) شنیدیم که نیاز به گفتن مجدد نیست. وقتی کار متمرکز انجام دادیم و ذهنمون خسته شده، میتونیم بعنوان استراحت چند دقیقه ای رو ورزش کنیم.

ورزش هایی مثل: نرمش کردن، شنا رفتن، چند تا بارفیکس، دراز و نشست، حتی قدم زدن که قبل تر گفتیم میتونن بسیار مفید باشن.

کافیه سرچ کنید ورزش در خانه تا به مطالب خیلی زیادی دسترسی پیدا کنید.

  • برای کسب اطلاعات بیشتر این مقاله پیشنهاد میشود:

پارکور چیست؟ آشنایی با حرکات در ورزش پارکور

ورزش سبک - استراحت کردن
ورزش سبک - استراحت کردن


تنفس دیافراگمی و استراحت کردن

تنفس دیافراگمی تاثیر بسیار زیادی در سلامتی داره. کافیه انجامش بدید و ببینید چقدر سرحال تر میشید. اگر صدای ضعیفی دارید یک بار تنفس دیافراگمی رو تمرین کنید تا متوجه بشید بعد از انجامش صداتون خیلی رساتر و بهتر میشه و اتفاقا یکی از مهترین تمرینات صداسازی انجام تنفس دیافراگمی هست.

با سرچ در گوگل میتونید ببینید تنفس دیافراگمی چه فایده هایی داره و همچنین روش صحیح انجامش رو فرابگیرید. اگر تصمیم به انجام تنفس دیافراگمی گرفتید میتونید بعنوان استراحت بین فعالیت هاتون به این کار بپردازید و ده دقیقه تنفس دیافراگمی داشته باشید.

تنفس دیافراگمی - استراحت کردن
تنفس دیافراگمی - استراحت کردن

ماسک صورت

اگر در طول روز از ماسک صورت استفاده می کنید، میتونه فعالیت خوبی واسه زمان استراحت باشه. البته بسته به نوع فعالیت قبل، میتونید تشخیص بدید که چقدر میتونه کمک کننده باشه. مثلا اگر فعالیت قبل تون کار در آشپزخونه بوده، شاید ماسک صورت گزینه خوبی واسه استراحت نباشه!

ماسک صورت - استراحت کردن
ماسک صورت - استراحت کردن


تمرینات صداسازی

میتونید فعالیت هایی که در طول روز بهشون میپردازید رو در زمان استراحت انجام بدید. اگر در حیطه شغلی تون لازمه که صدای بهتری داشته باشید، میتونید تمرینات صداسازی رو به لیست استراحت تون اضافه کنید. هم لذت بخش هستن و هم کمک میکنن رشد بیشتری رو تجربه کنید.

اگه نمیدونید تمرین های صداسازی چی هستن، میتونید راجبشون سرچ کنید و به تمرین ها و اطلاعات بسیاری دسترسی پیدا کنید.

تمرینات صداسازی - استراحت کردن
تمرینات صداسازی - استراحت کردن


بهداشت فردی و استراحت کردن

اگه شما هم مثل توی این جور کارها اهمال کاری میکنید، میتونید زمان استراحت کردن رو به رسیدگی به خودتون اختصاص بدید و به کارهای شخصی برسید (مثل اصلاح صورت)و بعدش پرانرژی برگردید سراغ فعالیت هاتون.

بهداشت فردی - استراحت کردن
بهداشت فردی - استراحت کردن


مدیتیشن و استراحت کردن

مدیتیشن کردن رو میشه یکی از بهترین گزینه های این لیست برشمرد. تحقیقات علمی بسیار زیادی نشون داده که مدیتیشن تاثیر بسیار زیادی روی مغز داره. با مدیتیشن کردن رفتارهای هیجانی و تکانشی خیلی کمتر میشن و به جای اون میتونیم آگاهانه و منطقی تصمیم بگیریم. استرس و اضطراب رو به شدت کاهش میده و شادکامی بیشتری رو تجربه میکنیم.

اگر مدیتیشن رو به روش درست و علمی انجام بدید (نه روش های غیر علمی و شبه علمی) خستگی تا حد زیادی کاهش پیدا میکنه و میتونید کارهاتون رو با نشاط و بازدهی بالایی انجام بدید.

مدیتیشن - استراحت کردن
مدیتیشن - استراحت کردن


بخش پایانی

هر که تمام تلاش خود را برای رسیدن به هدف به کار گیرد، به تمام خواسته هایش میرسد. "امام علی (ع)"

امیدوارم این مقاله به شما یک ذهنیت خوب داده باشد و تصمیم بگیرید لیست استراحت مناسب خود را آماده کنید و استراحت کردن را به عنوان بخش مهمی از زندگی جدی گرفته و آن را وارد سبک زندگی خود کنید.

استراحتانرژیخستگیبی حالی
برنامه نویس و طراح مدارهای الکترونیک
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید