رژیم خوب و سالم، رژیمیه که از بدن شما مقابل سوءتغذیه محافظت کنه و جلوی بعضی بیماریهای غیرواگیر ( NCDs) مثل دیابت، بیماری قلبی، سکتهی مغزی و سرطان رو بگیره. رژیم غذایی ناسالم که با کمتحرکی و تنبلی همراه بشه، خطر و تهدید بزرگی برای سلامتیه. درست و سالم غذا خوردن کاریه که از اول زندگی باید مد نظر قرار بگیره. تغذیهی نوزاد با شیر مادر که باعث رشد سالم و بالا رفتن سطح ایمنی بدن نوزاد و بهبود رشد شناختیش میشه، اولین قدم برای تغذیهی سالمه و آثار مثبت ماندگار و طولانیمدت روی سلامتی فرد میگذاره و خطر اضافه وزن و ابتلا به بیماریهای غیرواگیر رو در کودک کاهش میده.
یک رژیم سالم، انرژی یا همون کالری دریافتیش باید متعادل باشه. از اونجایی که آگاهیمون، در زمینهی تغذیهی اصولی و رژیم سالم و استاندارد کمه، توی این مقاله دو رژیم پرطرفدار دکتر کرمانی و لیمومی رو با هم مقایسه میکنیم تا هم با اصول تغذیهی سالم بهتر آشنا بشیم هم این دو رژیم معروف که رژیمهای اصولی و سالمی محسوب میشن رو بررسی کرده باشیم.
برای جلوگیری از چاقی، چربی باید کمتر از 30 درصد از کل انرژی دریافتی روزانهمون رو تشکیل بده. مصرف چربیهای اشباع باید کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی و چربیهای ترانس باید زیر 1 درصد از کالریهای روزانهمون رو شامل بشه؛ یعنی چیزی نزدیک به صفر. مصرف نمک وقتی کمتر از 5 گرم در روز (معادل 2 گرم سدیم در روز) باشه جلوی بالا رفتن فشار خون رو میگیره و خطر بیماری قلبی و سکته رو در بزرگسالان کاهش میده.
جالبه که کشورهای عضو سازمان جهانی بهداشت توافق کردن که تا سال 2025 میزان نمک مصرف کل جهان رو 30 درصد کاهش بدن. این سازمان متعهد شده که افزایش دیابت و چاقی در بزرگسالان و نوجوانان و همچنین اضافهوزن کودکان رو تا سال 2025 متوقف کنه.
در مجموع، ترکیب دقیق یک رژیم غذایی متنوع، متعادل و سالم بسته به ویژگیهای فردی ( مثل سن، جنسیت، سبک زندگی و میزان فعالیت بدنی)، بافت فرهنگی، غذاهای محلی موجود و آداب و رسوم غذایی متفاوته. اما با همهی این حرفها، اصول اساسی یک رژیم غذایی سالم و استاندارد، عموما یکسانه.
نشانههای یک رژیم سالم و استاندارد
برای بزرگسالان یک رژیم غذایی سالم و استاندارد شامل این موارده:
گروه میوه و سبزیجات
مصرف میوه، سبزیجات، حبوبات(مثل عدس و لوبیا)، آجیل و غلات کامل( مثل ذرت فرآورینشده، ارزن، جو، گندم و برنج قهوهای) ضروریه. مصرف سیبزمینی، سیبزمینی شیرین، کاساوا و سایر ریشههای نشاستهای در رژیم غذایی سالم باید محدود بشه.
گروه قندها
پردردسرترین گروه مواد غذایی، قندها هستن که از خانوادهی کربوهیدرات محسوب میشن. قندهای آزاد باید کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی ما در روز باشن، یعنی چیزی معادل 50 گرم یا حدود 12 قاشق چایخوری. البته این میزان برای فرد سالم که 2000 کالری در روز مصرف میکنه در نظر گرفته شده و افراد دیابتی نباید انقدر قند بخورن. حالت ایدهآلش، مصرف کمتر از 5 کالری قند در روزه.
قندهای آزاد، قند و شکری که توسط سازنده، آشپز یا مصرفکننده به غذا یا نوشیدنی اضافه میشن رو هم شامل میشه و قندهایی که به طور طبیعی در عسل، شربتها، آبمیوهها و کنسانترههای آبمیوهها وجود دارن هم توی این دسته قرار میگیرن.
گروه چربیها
همونطور که گفتیم کمتر از 30 درصد از کل انرژی دریافتیمون باید از چربی باشه. چربیهای غیراشباع( مثل ماهی، آووکادو، آجیل، روغنهای آفتابگردان، سویا، کانولا و زیتون) به چربیهای اشباع شده که توی گوشتهای چرب، کره، روغن نخل و نارگیل، خامه و پنیر پیدا میشن، باید ترجیح داده بشن. چربیهای ترانس صنعتی که در غذاهای آماده و سرخشده، تنقلات، غذاهای بستهبندی شده از قبیل پیتزاهای آماده، پای، کلوچه، بیسکوییت، ویفر و روغنهای پخت و پز استفاده میشن باید حذف بشن.
مصرف چربی ترانس طبیعی که در گوشت و لبنیات به دست اومده از حیوانات نشخوارکننده مثل گاو و گوسفند و بز و شتر به دست میان هم باید محدود بشن و به حداقل برسند.
برای نوزادان و کودکان خردسال در 2 سال اول زندگی، تغذیهی مطلوب باعث رشد سالم و بهبود رشد شناختی میشه. برنامهی غذایی سالم خطر اضافه وزن یا چاقی و ابتلا به بیماریهای غیرواگیر در سنین بالاتر رو کاهش میده. توصیههای مربوط به رژیم غذایی سالم برای نوزادان و کودکان مشابه با بزرگسالانه اما رعایت این موارد هم در برنامهی غذایی کودک حائز اهمیته:
شیرخواران باید توی 6 ماه اول زندگی فقط با شیر مادر تغذیه بشن.
از 6 ماهگی شیر مادر با انواع غذاهای مناسب، ایمن و غنی از مواد مغذی تکمیل میشه.
نمک و شکر نباید به غذای کمکی کودک اضافه بشه.
خوراک ما نه تنها بر جسم، که بر روحیه و احساسات ما هم تاثیر میگذاره. غذای سالم حال ما رو خوب میکنه و با عطر و طعم خوبش، جسم و روانمون رو همزمان تغذیه میکنه. افرادی که باید در رژیم خودشون خیلی کم یا زیاد غذا بخورن، سلامت و کیفیت زندگیشون تحت تاثیر قرار میگیره. این موضوع، میتونه منجر به بروز تدریجی احساسات منفی نسبت به غذا بشه.
بنابراین، یکی از ویژگیهای خوب رژیمهای غذایی سالم مثل رژیم دکتر کرمانی، اینه که با آموزش نحوهی انتخاب سالمتر و آگاهانهتر غذا در کنار پشتیبانی روانشناختی به کاربر کمک میکنه تا از رنج غذا خوردن اجباری یا پرخوری کاسته بشه و وزنش رو تحت کنترل دربیاره.
با کنترل و هدایت صحیح اشتها، میشه از غذا لذت برد و احساس آرامش، انرژی بالا و هوشیاری رو به دست آورد. تغییر عادتهای غذایی ناسالم و عمیق فواید زیادی داره از جمله این موارد:
افزایش سطح انرژی و هوشیاری
رابطهی مثبت با غذا
بهبود سلامت
حرکت راحتتر
بهبود تصویر بدن
با این وجود در اغلب مواقع اینطوریه که علیرغم داشتن بهترین نیتها برای داشتن برنامهی غذایی سالمتر، این موضوع اغلب به یه چالش تبدیل میشه. به همین دلیل مهمه که بدونیم چه عواملی روی رفتارهای تغذیهای ما اثر میگذاره! کارشناسها معتقدند عوامل زیادی روی احساسات ما در مورد غذا و رفتارهای غذاییمون موثرن از جمله:
خیلی از مردم از غذا به عنوان مکانیسمی دفاعی برای مقابله با احساسات منفی مثل استرس، کسالت یا اضطراب یا طولانی کردن حس شادی استفاده میکنند. اما این رفتار، حکم مسکن موقتی رو داره و احساسات منفی رو در لحظه سرکوب میکنه و درنهایت پشیمونی و احساس گناه رو در پی داره و حالمون بدتر میشه.
چون نشون میده که با استرس خودمون کنار نیومدیم. ضمن اینکه به خاطر افزایش وزن تصورمون از خویشتن هم مخدوش میشه و آثار نامطلوبی به جا میگذاره و عوارضی مثل افزایش قند خون، کلسترول و فشار خون رو در پی داره.
روانشناسی علم رفتاره و به بررسی و ریشهیابی علتهای رفتاری انسان میپردازه. برای افرادی که سعی دارن وزنشون رو کنترل کنن، پشتیبانی روانشناسی خیلی حیاتی و اثربخشه و این موضوع مهم، در رژیم دکتر کرمانی در نظر گرفته شده و کاربران این رژیم، میتونن از کمک روانشناسان مجموعه در طی رژیمشون بهرهمند بشن. از جمله مواردی که روانشناسی ورود میکنه حوزهی رفتار و شناخت هست.
رفتار: شناسایی الگوهای غذایی فرد و یافتن راههایی برای تغییر رفتارهای غذایی
شناخت(تفکر):شناسایی الگوهای تفکر خودشکسته که به مشکلات مدیریت وزن کمک میکنه
درمان شناختی-رفتاری، رویکردیه که اغلب در کشورهای پیشرفته در زمینهی رژیمها مورد استفاده قرار میگیره. چون هم با الگوهای تفکر سر و کار داره و هم با رفتار. بعضی از زمینههایی که هدف روش درمان شناختی-رفتاری هستن عبارتند از:
گسستن پیوندها: در رژیمهای غذایی، تمرکز باید روی کنترل محرکهایی مثل پرهیز از خوردن غذا در محیطهای خاص و نخوردن غذای ناسالم و تهیهی غذای خونگی باشه. درمان شناختی-رفتاری، حواسپرتی و جایگزین کردن غذای ناسالم با غذای سالم رو به عنوان یک مهارت برای مقابله با استرس به افراد آموزش میده. تقویت روحیه، تمرین و حل مشکل و یافتن حمایت اجتماعی و تغییر عادتهای غذایی از تکنیکهایی هستن که برای شکستن پیوندهای غلط گذشته استفاده میشن.
علاوه بر این، شناخت درمانی به نحوهی تفکر افراد در مورد غذا میپردازه و بهشون کمک میکنه تا الگوهای تفکر خودشکستهای رو که موفقیت در تغذیه سالم و مدیریت وزن رو تحت تاثیر قرار میده بشناسن و بهشون کمک میکنه تا با خوداظهاری مقابلهای مثبت، یاد بگیرن چطوری با نقاط ضعف و افکار مخربشون روبرو بشن. اگر بخوایم به چند نمونه از افکار خودتخریبکننده اشاره کنیم میتونیم این چند تا جمله پرتکرار رو مثال بزنیم:
آیا من واقعا گرسنه هستم یا این فقط یه ولعه؟! منتظر میمونم تا ببینم این احساس از بین میره!؟
برای کاهش وزن تغییر تفکر هم لازمه. مدیریت وزن به معنی ایجاد تغییر در سبک زندگیه. اگر بعد از رژیم برای کاهش وزن به رژیم غذایی کوتاهمدت متکی باشید، این اتفاق نمیفته. بنابراین، برای موفقیت توی رژیم باید از جایگاه غذا خوردن در زندگیتون آگاه بشید و یاد بگیرید که چطوری تفکر مثبت و استراتژیهای مقابلهای رفتاری برای مدیریت غذا و وزن داشته باشید.
رژیم لیمومی، تحت عنوان یک رژیم مدرن با تلفیقی از علم سنتی مزاجشناسی و متابولیسم فردی، خودش رو به بازار سلامتی و رژیمهای غذایی معرفی کرد. توی این رژیم، تغییر سبک زندگی و سبک تغذیه مد نظر قرار گرفته.
رژیم لیمومی با مطرح کردن 60 سوال کوتاه، کار خودش رو با کاربر شروع میکنه. بعد از بررسی جزء به جزء پاسخهای کابران، رژیم مناسب فرد، بسته به نیاز و شرایطش طراحی و تنظیم میشه و در اختیارش قرار میگیره. توی رژیم لیمومی از کربوهیدراتها، پروتئینها، میوهها و سبزیجات تازه در برنامهی غذایی روزانهی کاربران استفاده میشه.
رژیم لیمومی همونطوری که ادعا میکنه، سعی داره انواع گروههای غذایی سالم رو توی برنامهی غذایی متقاضیانش بگنجونه. برخی از مزایای این رژیم از قرارن:
برخی از معایب رژیم لیمومی شامل این موارد هستن:
رژیم دکتر کرمانی (هلدینگ بهاندام)، سالهاست که در میان متقاضیان رژیم غذایی شناخته شده و به شهرت رسیده و جزو قدیمیترین رژیمهای غذایی ایران محسوب میشه. در واقع بسیاری از افراد، دکتر کرمانی رو به دلیل مطالعات، تحقیقات، تلاشها و سوابق درخشانشون در عرصهی پزشکی و طبابت و سلامت و پیرو رضایت کاربرانشون، به عنوان پدر علم رژیم ایران یا پدر تغذیه میشناسن.
این رژیم که در دسته رژیمهای اصولی و تقریبا طولانیمدت به شمار میره تا حالا تونسته بیش از یک میلیون نفر رو از رنج چاقی و اضافه وزن و لاغری مفرط نجات بده و به سلامت و تناسب اندامشون کمک کنه. توی رژیم دکتر کرمانی انواع گروههای غذایی علاوه بر همه غذاهایی که میشناسید و علاقه دارید اعم از ایرانی و خارجی، به اصطلاح از دیزی تا سوشی، در نظر گرفته شده و این یکی از تفاوتهای بارز این رژیم با سایر رقبا و از ویژگیهای منحصر به فرد این رژیم محسوب میشه.
رژیم دکتر کرمانی موفق شده رضایت بیشتر کاربرانش رو جلب کنه و این به خاطر مزایای این رژیمه که در ادامه بهشون اشاره میکنیم:
رژیم دکتر کرمانی از جمله رژیمهای به روز، آنلاین و اصولی منطبق با علم روز محسوب میشه که در تلاشه معایبش رو رفع کنه و مدام در حال بهتر شدن و به روز رسانی خودشه. با این حال این رژیم هم خالی از نقص نیست و میشه اشکالاتی بهش وارد کرد از جمله:
در مقایسه رژیم دکتر کرمانی و لیمومی و بررسی نظرات کاربران اپلیکیشنها و دریافتکنندگان رژیم مشخص شد که رژیم دکتر کرمانی با تنوع غذایی بالا، داشتن روزمنو و حق انتخاب غذایی برای روز بعد و امکان استفاده از پشتیبانی تغذیهای و روانشناسی، به مسائل جسمی و روحی کاربران توجه کرده در حالیکه این مزایا در رژیم لیمومی وجود نداره.
رژیم لیمومی هم مزایایی مثل حق انتخاب حامی اختصاصی توی طول دورهی رژیم، جلسات دورهمی و طرح سوالات کاربران در کلاب هاوس، محاسبات مزاجی و اجرای ضریب مزاج روی رژیمها و تخفیفهای مناسبتی مختلف روی بستههای رژیمی داره که میتونه این اپلیکیشن رو برای بسیار از افراد جذاب کنه.
داشتن یک رژیم غذایی سالم در طول زندگی به جلوگیری از انواع سوءتغذیه و بیماریهای غیر واگیر زیادی کمک میکنه. افزایش تولید غذاهای فرآوری شده، شهرنشینی و زندگی ماشینی و تغییر در سبک زندگی باعث شده الگوهای غذایی هم دستخوش تغییراتی بشن. مردم غذاهای پرانرژی، چربی، قندهای آزاد و نمک بیشتری مصرف میکنن و میوه و سبزیجات و سایر فیبرهای غذایی مثل غلات کامل سهم کمی در سبد خانوار دارن. به همین دلیل توی یک رژیم غذایی سالم لازمه که به تمام این موارد توجه بشه و از تمام گروههای غذایی با توجه به فرهنگ غذایی افراد و ذائقهشون استفاده بشه.
رژیم دکتر کرمانی و رژیم لیمومی توی این مقاله با همدیگه مقایسه شدن و مشخص شد که رژیم دکتر کرمانی به دلیل سادگی اجرا، تنوع غذایی بالا، امکان جایگزینی غذاها و حضور روانشناسان پشتیبان، مجموعا عملکرد بهتری از رژیم لیمومی داشته است.