بیشتر کودکان استرس و اضطراب را با درجات مختلف در زندگی خود تجربه کرده اند و این ما هستیم که به عنوان بزرگتر باید به آنان در کنترل و مدیریت آن، به آن ها کمک کنیم. می توانیم محیطی شاد و صمیمی برای کودکان ایجاد کنیم و با رشد بیشتر آن ها، نحوه ی مدیریت این حس را به آن ها آموزش دهیم. چگونه استرس را در کودکان خود کاهش دهیم این بحثی است که امروز به آن در این مقاله می پردازیم و می تواند دغدغه ی خیلی از والدین این نسل باشد.
زمانی را به کودکان خود اختصاص دهید و با آن ها صحبت کنید. آنان را وادار به حرف زدن نکنید همین که کنار آن ها هستید؛ یعنی مایلید در زمانی آن ها می خواهند کنارشان باشید و به حرف هایشان گوش دهید. اما برای سر صحبت باز کردن می توانید از آن ها بپرسید: "چه خبرا؟ چیزی هست بخوایی بگی؟"
سعی کنید در دروان کودکی آن ها، زمانی را به بازی کردن با آن ها اختصاص دهید و به آن ها یاد بدهید که ساعت های صرف غذا بهتر است با خانواده باشند.
به آنان یاد بدهید که احساسات خود را بروز دهند وقتی فرزند شما ابراز نگرانی و یا اضطراب می کند از او بپرسید که چه کمکی از عهده شما بر می آید و چرا این حس به او دست داده است؟ یا از او بخواهید در مورد نگرانی ها و ترس هایش با شما صحبت کند.
از کودک خود بخواهید با شما قدم بزند اگر دیدید که استرس دارد. می توانید تمرینات ساده تنفسی را هم به آنان یاد بدهید. مثلا 4 ثانیه دم، 4 ثانیه حبس نفس و 4 ثانیه بازدم را انجام دهد تا بتواند استرس خود را کاهش دهد.
به فرزند خود بگویید به یک جای آرام و جایی که دوست دارد بروید تا برای مدتی بتواند بر روی نگرانی خود غلبه کنند. با آن ها در مورد چیزهایی که حال آن ها را خوب می کند صحبت کنید.
از او بخواهید درباره هر چیزی که آن ها را آزار می دهد؛ بنویسد یا درباره اتفاقات روزمره خود بنویسند و از هر آنچه که دوست دارند اضطراب هایشان، خواسته هایشان و ... .
اگر اضطراب فرزند شما زیاد است و نمی خواهد با شما صحبتی داشته باشد او را به یک مشاور و یا درمانگر معرفی کنید علائمی که نشان دهنده استرس است بیخوابی، سردرد، کابوس، کاهش اشتها و حالت تهوع و ... است.
همچنین ممکن است متوجه شوید که کودک شما بسیار مضطرب است و دائما به شما میچسبدو نمی تواند آرامش داشته باشد. آنها ممکن است گریه کنند، ناله کنند، یا رفتارهای سرسختی نشان دهند و یا ممکن است رفتارهای واپس گرایانه داشته باشند، مانند برداشتن پستانک پس از سالها استفاده نکردن از آنها یا ممکن است تمایلی به رفتن به فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می بردند؛ نداشته باشند.
کمال گرایی اضطراب را در کودکان افزایش می دهد به کودکان خود یاد بدهید که هر کسی ممکن است اشتباه کند؛ پس مشکلی نیست بلکه تنها می تواند از آن اشتباهات درس بگیرد.
به جای تمرکز بر روی کارهای اشتباه آن ها، کارهای درست آن ها را تحسین کنید و برای دادن جایزه به آن ها، جدولی را ایجاد کرده و بعد از تعداد مشخصی کار خوب، برای آن ها یک جایزه بخرید.
به فرزند خود کمک کنید تا به حل مسائل و مشکلات خود بپردازد. مثلا از آن ها بپرسید به نظر تو چه کارهایی می توان برای درست شدن ماشین لباسشویی کرد و یا خودت چه راه هایی برای از بین بردن ترس هایت پیشنهاد می کنی؟
به فرزند خود یادآوری کنید که اگر احساس ترس و اضطراب دارد، هیچ مشکلی نیست. همه افراد در بعضی اوقات احساس اضطراب یا ترس دارند و بچه ها به طور قطع نسبت به آن احساسات حساس تر هستند. به آنها اطمینان دهید که آنچه احساس می کنند طبیعی است.
رسانه هایی را که ممکن است باعث استرس شوند ، محدود کنید. کتاب های خشونت آمیز یا ترسناک، نمایش های تلویزیونی و فیلم ها همگی می توانند کودک شما را دچار اضطراب بیشتری کنند، بنابراین اگر به موارد و مشکلاتی در رابطه با اضطراب برخوردید، ممکن است بخواهید شروع به محدود کردن این نوع رسانه کنید. حتما بدانید که فرزندانتان به چه چیزهایی نگاه می کنند و چه کتاب هایی را می خوانند.
بچه ها معمولا صبح ها قبل از رفتن به مدرسه استرس می گیرند پس حتما به آن ها یادآوری کنید که غذا و کتاب و وسایل مورد نیاز خود ا شب قبل آماده کنند. از آن ها کارهایی خارج از توانایی هایشان نخواهید. به آن ها یاد بدهید که خود ساعتی را برای زنگ خوردن در صبح تنظیم کنند به این ترتیب شما دیگر زنگ آلارم آن ها نخواهید بود.
این روزها وجود کلاس های متعدد کودکی و انجام بازی های سرگرم کننده را از کودکان گرفته است و در واقع استراحتی هم ندارند و این امر استرس آن ها را بیشتر خواهد کرد زیرا در طول روز نمی توانند به کارهای خود برسند. پس به برنامه هفتگی آن ها نگاهی کنید و مطمئن شوید آخر هفته های آن ها و ساعاتی از روز را در هفته خالی دارند.
یک روال ثابت و منظم در منزل داشته باشید و برنامه ی مدرسه ی آن ها را بدانید و بر اساس برنامه آن ها برنامه هایی چون مهمانی و دورهمی ها را برنامه ریزی کنید این کار کمک می کند تا فرزندان شما احساس امنیت داشته باشند و نظمی ثابت به زندگی آن ها داده شود.
حتما در هفته چند روزی را فرزندان خود ورزش کنید. ورزش به شدت استرس را کاهش می دهد. مثلا بعد از صرف شام با بچه های خود به پیاده روی بروید یا به پارک بروید و با آن ها بازی کنید یا 2 روز در هفته را به باشگاه اختصاص دهید.
داشتن خواب منظم و کافی نیز تا حد زیادی می تواند استرس را کاهش دهد. به آن ها یاد بدهید قبل از خواب مسواک زدن و کتاب خواندن و یا گوش دادن به داستان مورد علاقه یه شان را داشته باشند تا بتوانند به راحتی بخوابند. بهترین زمان برای خواب کودکان نوپا 11-14 ساعت در روز است، در حالی که کودکان پیش دبستانی می توانند 10 تا 13 ساعت بخوابند. کودکان در سن مدرسه باید 9 تا 11 ساعت و نوجوانان 8-10 ساعت خواب نیاز دارند.
با فرزندان خود درباره اینکه ممکن است گاهی اتفاقاتی برنامه روتین آن ها را دچار اختلال کند؛ صحبت کنید اتفاقاتی مانند امتحانات مدرسه، رفتن به دکتر، مهمانی، مریضی و یا اتفاقاتی از این دست پس بهتر است همیشه در اوقات فراغت خود کارهای عقب افتاده خود را انجام دهند.
مثلا درباره مراجعه به پزشک به او می گویید که : "ما باید بریم دکتر، بهت آمپول نمیزنه فقط می خواد معاینه ات کنه."
به فرزندان نوجوان خود می گویید: "که فردا وقت دکتر داری، تنها یک چک آپ معمولیه اگه دوست داشتی باهات توی اتاق دکتر میام اگر نه که خودت برو."
در مورد امنیت و ایمن بودن محیط و منزل و ماشین با آن ها صحبت کنید. در واقع کودکان به یک جای امن نیاز دارند و باید بدانند که شما این محیط را برای آن ها فراهم می کنید.
روی استرس زایی خود کار کنید. کودک شما هنگام اضطراب متوجه می شود و همین مسئله باعث اضطراب آنها نیز می شود. اگر احساس می کنید استرس دارید ، چند لحظه نفس عمیق بکشید. آگاهانه صورت و شانه های خود را شل کنید و روی صوت و آرام نگه داشتن صدا کار کنید.
از انجام کارهای اضافی خودداری کنید. همانطور که اضافه ماری برای فززندان شما خوب نیست برای شما هم خوب نیست. خود شما بهترین الگوهای فرزندان خود هستید؛ پس گاهی اوقات به برخی موارد نه بگویید.
زمانی را به گذراندن زمان با خانواده خود اختصاص دهید. شما (و خانواده) پایدارترین چیز در زندگی فرزندتان هستید. وقتی برای خانواده خود وقت می گذارید ، به فرزندتان می آموزید که انجام این کار نیز چقدر مهم است.
منفی بافی نکنید و از خود مدام انتقاد نکنید. خودتان را دوست داشته باشید زیرا بچه ها تمامی رفتارهای شما را زیر نظر دارند و دقیقا مثل خود شما رفتار و صحبت خواهند کرد. مثلا به خودتان مدام اگر بگویید وای چقدر پیر شده ام؛ چقدر چاق هستم و یا مکالماتی از این دست؛ کودکان شما هم یاد خواهند گرفت.
