آیا از زمانی که در ویرگول می‌نویسید، نکات نگارشِ دستورِ زبان فارسی را رعایت می‌کنید؟ یا فقط به نوشتن مطلب جدید توجّه دارید و درست نوشتن برای شما مهم نیست؟
در مدّت کوتاهی که نوشتن را در ویرگول شروع کردم، سعی بر رعایت درست‌نویسی داشته‌ام. حداقل نکات مهم را در نظر بگیرم.
در مطالعه پست برخی از دوستانِ ویرگولی، گروهی از افراد حتّی نکات واضح نگارشی مثل نقطه (.) را هم رعایت نمی‌کنند.
من به تجربه با بازکردن پستِ دوستان، اولین نکته‌ای که نظرم را جلب می‌کند، نگارش ظاهری متن است. وقتی هیچ نکته‌ی نگارشی رعایت نمی‌شود، حسّ خوبی از مطلب و نویسنده نمی‌گیرم.
از آنجایی که چالش این هفته من رعایت اصول نگارشی و دستور‌خط فارسی است، امروز را به مطالعه بیشتر این نکات پرداختم.
در ادامه این پست تصمیم گرفتم، به اغلب نکاتی که در بعضی پست‌های ویرگول رعایت نمی‌شود، اشاره کنم.
چرا این‌قدر بر رعایت نکات نگارش فارسی و درست‌نویسی تأکید می‌شود؟ در ابتدا به چند جمله در مورد اهمّیت درست‌نویسی اشاره کنیم:
رعایت اصول نگارشی برای نهادینه کردن یا تثبیب الگوی نگارش درست است. با رعایت نکات نگارشی و درست‌نویسی، به خوانایی متن کمک کرده و خواننده متوجّه منظور دقیق شما خواهد شد. نکته مهّم دیگر در ادامه درست‌نویسی، مطلب شما ارزش و اعتبار پیدا کرده و ماندگار می‌شود.
با اوّلین نگاه به برخی پست‌ها متوجّه رعایت نشدن نیم‌فاصله و فاصله می‌شوید. بیشترین کلماتی که در متن‌ها مشاهده می‌شود، کلماتی با نشانه جمع «ها»، پسوند‌های «تر و ترین»، فعل‌هایی با «می و نمی»، «ای و ی» نکره و کلمات مرکب است.
مثال از ویرگول: در عرصه انسان شناسی باشد.
درست: انسان‌شناسی
مثال از ویرگول: همراه با کتاب ها آتش میگیرید
درست: همراه با کتاب‌ها آتش می‌گیرد
مثال از ویرگول: نیمه ی دوم شهریور
درست: نیمه‌ی
مثال از ویرگول: نازل ترین کالای آن روزگار
درست: نازل‌ترین
البته به جزء کلمه‌های مثل بیشتر، بهتر و بهترین، که به این شکل نوشته می‌شوند.
مثال از ویرگول: ریتم معمول زندگیشان
درست: زندگیشان
بحث نیم‌فاصله کلمات بیشتری را شامل می‌شود که در اینجا برخی ذکر شد. برای بررسی بیشتر و یادگیری تمام نکات می‌توانید به این لینک مراجعه کنید. در ضمن، در ویراستاران می‌توانید نوشتن درست کلمه‌ها را از لحاظ نیم‌فاصله بیابید.
علائم نگارشی
حتماً می‌دانید منظور از علائم نگارشی، نقطه (.)، ویرگول (،)، دو‌نقطه (:)، نقطه‌ویرگول (؛)، علامت سؤال (؟)، علامت تعجّب (!)، گیومه («»)، پرانتز () و... است.
استفاده از اکثر این علائم را می‌دانید؛ و من نمی‌خواهم توضیحی از کاربرد آن‌ها بدهم. اما بیشترین مشکلی که در متن‌ها وجود دارد رعایت نکردن محل قرار دادن علائم است. علائم نگارشی بدون فاصله بعد از کلمات و با فاصله قبل از کلمات قرار می‌گیرد.
مثال از ویرگول: اگر رفتار ، کردار و عملی
درست: اگر رفتار، کردار و عملی
مثال از ویرگول: در شهریور بالا رفت.در هر صورت
درست: در شهریور بالا رفت. در هر صورت
مثال از ویرگول: به سیاه پوستان است؟بسوزانش
درست: به سیاه‌پوستان است؟ بسوزانش
در مورد پرانتز، گیومه و بقیه علائم دوتایی:
در خارج علائم، فاصله ولی در داخل علائم بدون فاصله با کلمات نوشته می‌شوند.
مثال از ویرگول: این فیلم(رامین بحرانی)
درست: این فیلم (رامین بحرانی)
این مورد شاید جزء اصول نگارش نباشد؛ اما در برخی موارد جملات بلند مفهوم را خوب نمی‌رساند و همین‌طور پشت‌سر‌هم نوشتن دید خوبی به خواننده نمی‌دهد و چشمانش از دنبالکردن خطوط خسته می‌شود. پس سعی کنید اینتر زیاد بزنید و پاراگراف بندی‌ها را رعایت کنید.
مثال از این نکته هم زیاد است؛ اما نمی‌توانم کل یک مطلب را در اینجا بگذارم.
برخی نکات دیگر:
کلمه‌های فارسی و عربی را اشتباه نگیرید.
به کلمات فارسی تنوین ندهید.
نام کتاب‌ها را ایتالیک بنویسید و در پرانتز یا گیومه قرار ندهید.
نشانه مفعولی «را»، در محل مناسب بعد از مفعول قرار دهید.
علاوه بر این مطالب، نوشتن به‌صورت محاوره یا به اصطلاح شکسته‌نویسی اصولی دارد، که در پست اصول شکسته‌نویسی در زبان فارسی توضیح خوبی ارائه شده است.
به عنوان نکته پایانی، بازخوانی مطلب حتی با صدای بلند می‌تواند در پیدا کردن خطاها کمک کند.
شاید نویسنده‌های حرفه‌ای به این دلیل که به نوشته خود پایبند هستند و به برخی اشتباه‌های ناخواسته خود واقف نیستند، مطالب خود را به دست ویراستار سپرده تا نوشته‌ای از لحاظ نگارشی و همچنین روان‌بودن جملات تولید کنند.
ما نیز در نوشته‌های کوتاه و ساده خود در ویرگول، شاید غلط‌های نگارشی یا املایی را ناخواسته و ندانسته رعایت نکنیم، و دوستان ویرگولی از نگاه یک ویراستار این نکات را بررسی کنند. بنابراین با یادآوری به یکدیگر، در جهت حفظ درست زبان فارسی و بالا‌رفتن اعتبار نوشته‌های خود در طول زمان قدمی برمی‌داریم.
