طراحی هدفمند کارآمدترین نوع است. با این عبارات که: «برای چه کسی است؟» و «برای چه کاری است؟»، به عنوان پرسش‌هایی بنیادی شروع می‌شود.
در طول این مسیر، سیستم‌های پیچیده طراحی‌های پیچیده‌ای نیز می‌کنند. چرا که «چه کسی»های بسیاری برای پاسخ‌گویی وجود دارند.
به عنوان مثال این محصول ساده که در هتل هیلتون پیدا شده است را مشاهده کنید. محصولی طراحی و فروخته شده توسط بخشی از سیسکو، شرکت بسیار بزرگ صنعت غذایی. تنها کمی از انگشست شست شما بزرگ‌تر است...
خب اگر پاسخِ بخش «برای چه کاری است؟» استفاده در حمام و همچنین پاسخ «برای چه کسی است؟» مهمانان هتل است، یعنی به شیوه‌های بی‌شماری شکست می‌خورد.
خواندن متن آن تقریبا غیرممکن است (متن سفید بر روی پس‌زمینه‌ای شفاف). اگر عینک بر چشم داشته باشید، بخار باشد یا نیاز به عینک داشته باشید، دیگر قطعا قابل خواندن نیست.
همچنین باز کردن آن نیز کار بسیار دشواری است. قطر قسمت بالایی برای آن‌که بتوان تسلط خوبی روی باز کردن آن داشت، به‌خصوص در موقعیتی که هدف این محصول است (حمام)، برای اغلب بیش از حد کوچک است. همچنین آن‌طور که مشخص شد، قسمت بالایی اصلا نمی‌چرخد. تنها یک لبه بسیار کوچکِ تیز وجود دارد که باید به‌سمت بالا داده شود.
و حالا به مشکلات سیستمی می‌رسیم.
کاربر این محصول را خریداری نکرده است. یک مامور خوش‌نیت از طرف هتل هیلتون با یک فروشنده خوش‌نیت از طرف شرکت سیسکو کار کرده است تا این معامله اتفاق بیفتد. هر دو آن‌ها در تلاش برای کسب رضایت رئیس خود بوده‌اند. ممکن است به سادگیِ «محصولی ارزان خریداری کن» بوده باشد یا ارتباطی با لطفی از پیش بدهکار بوده، گزینه‌های تامین مالی یا راحتی تحویل داشته باشد.
اما صبر کنید؛ بدتر نیز می‌شود.
این بطری با تنها یک‌بار استفاده دور انداخته می‌شود. به احتمال زیاد در یک دستگاه زباله‌سوز قرار داده شده و برای برق سوزانده می‌شود. یا ساده‌تر در یک محل دفن زباله رها می‌شود. جایی‌که برای یک میلیون سال از بین نمی‌رود. بطری تنها از پلاستیک ساخته نشده است. بلکه حداقل پنج برابر از آن چیزی که برای به سرانجام رساندن وظیفه‌اش نیاز دارد، ضخیم‌تر و سنگین‌تر است.
این یک پمپ قابل پر کردن مجدد نیست که به دیوار چسبیده باشد و به مدت چهار سال دوام بیاورد. بلکه یک شیشه یک‌بار مصرف است که تقریبا به همان اندازه برای تنها یک روز ماندگاری انرژی مصرف می‌کند.
نتیجه نهایی صدها هزار یا میلیون از این بطری‌ها هستند که جهان ما را آلوده می‌کنند. تنها به این خاطر که یک طراح، پرسش نادرستی را مطرح کرده است.
به همین خاطر است که کتاب The Carbon Almanac باید بخشی از گفت‌وگوها در شرکت‌های معمولی همچون هیلتون برای کارکنان زحمت‌کشی باشد که خود مشتری طراح زحمت‌کش بطری هستند. زیرا یک نفر یک محصولی را طراحی کرده است که یک میلیون بار بازتولید شده، صدها هزار فرد خیس را در صدها هزار حمام عصبانی کرده و در نهایت نیز بی‌شمار پوند کربن سمی آزاد شده در هوا تولید می‌کند.
چنین رخدادی برنده ندارد. بلکه تنها موجب اتلاف زمان، پول و حسن‌نیت است. همه و همه تنها به این خاطر که مشخص نیست هدف سیستم برای چه کار و چه کسی است.
لینک مرجع: https://seths.blog/2022/07/intentional-design-and-complicated-systems/
