لجبازی الگوی پیشرونده سادهای دارد. ابتدا فرزندمان خواستهای را بیان میکند که ما به دلایلی با آن موافق نیستیم. اما فرزندمان به این راحتی پا پس نمیکشد. او پافشاری میکند و از ما میخواهد که هر چه زودتر خواستهاش را برآورده کنیم. دیر یا زود لحن مهربانانه کلاممان تغییر میکند و به الفاظ خشن روی میآوریم. آیا غیر از این است؟ باری؛ چگونه میتوانیم بمب لجبازی را خنثی کنیم؟
در ادامه به سه قدم اساسی مقابله با لجبازی اشاره میکنم:
موضوع خیلی ساده است؛ فرزند ما خواستهای دارد و ما به دلایلی نمیخواهیم برایش فراهم کنیم. با این وجود او به درخواست خود ادامه میدهد تا جایی که ما تسلیم شویم. بیایید طور دیگری به این ماجرا بنگریم؛ مثلن میتوانیم به دوران کودکی خود بازگردیم، زمانی که همانند آنها از والدین خود درخواست میکردیم یا میتوانیم به این بیندیشیم که تنها پناهگاه فرزندمان محسوب میشویم و او برای درخواستش نزد ما آمده. میخواهم بگویم که او نیازی دارد و شاید بهتر باشد اندکی همدلی به این ماجرا بیفزاییم چرا که همدلی ما میتواند از شدت تنش بکاهد.
بارها دیدهام که والدین در جواب درخواستهای نامعقول فرزندشان قاطعانه «نه!» میگویند. نه شنیدن بیشباهت به سرکوب کردن نیست. نیازی در این میان وجود دارد که در قبال آن دو راه بیشتر نداریم؛ آن را برطرف کنیم یا به سمت نیازهای دیگر هدایت کنیم، نه گفتن در هیچکدام از این دو دسته قرار نمیگیرد. به جای مخالفت قاطعانه میتوانیم با جملههای آرام بحث را ملایم کنیم. این خلاقیت خودمان را میطلبد که چگونه با واژههای مناسب، محیط را از تنش دور نگه داریم.
اگر یقین داریم درخواست فرزندمان غیرمعقول است میبایست کوتاه نیاییم. برخی با کوچکترین نافرمانی فرزندشان کوتاه میآیند و معتقدند که اگر این کار را نکنند فرزندشان از آنها فاصله میگیرد. این مسئله حقیقت دارد اما با محبتهایی که میکنیم قابلجبران است. به عنوان مثال نظرتان در مورد خریدن موبایل برای کودک 8 ساله چیست؟ به گمانم کاملن برایتان واضح است. اگر این نیاز را برطرف کنیم، فاصله ایجاد شده به مراتب بیشتر خواهد بود.
هیچ تضمینی برای قانع شدن فرزندمان وجود ندارد همانطور که خودمان هم با وجود بزرگسال بودن قانع نمیشویم و به لجبازی ادامه میدهیم. خلاصه اینکه به عنوان والدین باید تحمل کنیم. ممکن است فرزندمان بابت آنکه چیزی را برایش نخریدهایم زار بزند و آبرویمان را حسابی در فروشگاه ببرد یا ممکن است به ما بگوید که دوستمان ندارد. آیا این موارد دلیل بر آن هستند تا از کوره در برویم؟
شما چه روشی را برای مقابله با لجبازی توصیه میکنید؟