چرا به دام تله رهاشدگی می افتیم؟
همیشه نگران این هستید که عزیزانتان شما را ترک کنند؟ تنها ماندن، یکی از بزرگترین ترسهاهای شماست؟ این دو مورد، علائمی است که نشان میدهد طرحواره رهاشدگی در شما فعال است. ریشه طرحواره رهاشدگی، بی ثباتی یا غیرقابل اعتماد بودن افرادی بوده است که با شما در ارتباط هستند و قاعدتا باید حامی شما باشند ولی نیستند. به طور مثال پدر و مادر.
دلیل این طرحواره این است که در گذشته، افراد مهم زندگیتان، به اندازه کافی از شما حمایت عاطفی نکردهاند. به طور مثال، از نظر عاطفی ناپایدار و غیرقابل پیش بینی بودهاند (مانند عصبانیت) قابل اعتماد نبودهاند، حضورشان در زندگی شما و در کانون خانواده، نامنظم بوده است، زودتر از حالت معمول از دنیا رفته اند یا... طرحواره رها شدگی پشت بسیاری از اضطرابهای ما در روابط است. اینکه بتوانید این تله را فراموش کنید یک مسئلهی بسیار مهم است و باعث میشود بتوانید از روابط عاطفی و زندگی خود لذت ببرید.
در این نوشته، به معرفی طرحواره رهاشدگی و پس از آن به موارد زیر میپردازیم.
- دلایل ایجاد تله رهاشدگی
- نشانههاهای درگیری با تله رهاشدگی
- درمان طرحوراه رهاشدگی
- کمک به فردی که طرحواره رهاشدگی دارد.
در این قسمت به معرفی دلایلی میپردازیم که باعث میشوند در یک فرد، تله رهاشدگی ایجاد شود. توجه داشته باشید که دلایل زیر، مهمترین دلایل ایجاد تله رهاشدگی هستند نه تمام دلایل!! پس اگر هیچکدام از این دلایل برای شما صادق نبودند ولی احساس کردید که به این تله دچار هستید، احساس خود را باور کنید. و اما طرحواره وابستگی چه منشاهایی دارد؟
- منشا طرحواره رهاشدگی ممکن است رفتار والدینی باشد که ثبات اخلاقی ندارند یا سایر موقعیتهایی که در تجربه دلبستگی ایمن شما اختلال ایجاد میکند، مانند از دست دادن زودهنگام والدین یا اعتیاد آنها و در کل، نوسانات اخلاقی آنها.
- ممکن است زمانی که کودک بودید، والدینتان یا کسانی که شما را بزرگ کردند، مرده باشند یا خانه را ترک کرده باشند. علاوه بر این، ممکن است والدین شما برای مدت طولانی از هم جدا شده باشند یا در بیمارستان بستری شده باشند.
- در یک موسسه یا مرکز نگهداری ایتام بزرگ شدهاید که افراد مختلف و متفاوتی را درجایگاه مادر دیده اید، یا در سنین پایین به مدرسه شبانه روزی فرستاده شده باشید و دوری از والدین را تجربه کرده باشید.
- والدین و بخصوص مادرتان مشکل رفتاری داشتهاند به طور مثال مادر شما همیشه آنقدر افسرده، عصبانی یا مست بود که نمیتوانست از شما مراقبت کند.
- پدر و مادر شما در کودکی شما از هم جدا شدهاند یا آنقدر دعوا کردهاند که همیشه میترسیدید یکدیگر را ترک کنند.
- در یک بازه زمانی خاص، یا پس از یک اتفاق، توجه والدینتان به شما، به میزان قابل توجهی کم شده است. مثلاً یک خواهر یا برادر کوچکتر از شما در خانواده به دنیا آمده که باعث شده والدین، بیشتر به او توجه کنند تا به شما. یکی از اعضای خانواده شما بیمار شده و سایر اعضا مجبور شدهاند، توجه و زمان بیشتری برای او صرف کنند. و در نهایت پدر و مادرتان با فرد دیگری ازدواج کردهاند.
- یا برخلاف تمام موارد بالا، خانواده شما بیش از حد مراقبتان بودهاند و در دوران کودکی هرگز فرصتی برای رویارویی با چالشهای زندگی نداشته اید.
- از نظر بیولوژیکی، استعداد بیشتری در ایجاد طرحواره رهاشدگی دارید. تعجب آور است نه؟ البته اکثر دانشمندان، معتقدند که مسائل بیولوژیکی اثر چندانی روی این طرحواره ندارد ولی طبق مشاهدات محققان، برخی نوزادان، نسبت به جدایی، حساستر هستند و همین امر آنها را مستعد افتادن در دام تله رهاشدگی میکند.
اگر به طرحواره رهاشدگی دچار شده باشید، معمولا افرادی را جذب میکنید که متعهد نیستند و دنبال رابطه پایدار نیستند.
سخن آخر
شناخت طرحواره ها میتواند به شما کمک کند تا مسائل و مشکلات زندگی خود را بهتر بشناسید و بتوانید آنها را برطرف کنید.