گلوکز(قند) خون، قندی است که بعد از دریافت از طریق مواد غذایی، جریان خون آن را برای تامین انرژی به تمام سلولهای بدن منتقل میکند. بدن انسان سطح گلوکز خون را به گونه ای تنظیم میکند که در حد متوسط باقی بماند. برای کاهش خطر ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی، باید سطح قند خون را در محدوده ایمن نگه داشت. برای این کار میتوان از دستگاه تست قند خون استفاده کرد.
انجمن دیابت آمریکا، محدوده سالم برای افراد مبتلا به دیابت را، ۷۰ الی ۱۳۰ میلی گرم در دسی لیتر قبل از خوردن غذا میداند. همچنین در عرض ۲ ساعت پس از صرف غذا، سطح گلوکز خون این افراد باید کمتر از ۱۸۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد.
بالا بودن مداوم سطح قند خون، بخشی از شرایطی است که به آن هایپرگلیسمی میگویند. افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، سندرم کوشینگ و برخی بیماریهای دیگر، اغلب دچار هایپرگلیسمی میشوند. افرادی که از استروئیدهای خوراکی استفاده میکنند نیز ممکن است هنگام مصرف این دارو دچار افزایش قند خون شوند. بالا بودن سطح قند خون معمولاً زمانی ایجاد میشود که انسولین کافی در بدن وجود نداشته باشد، یا زمانی که سلولها به انسولین حساسیت کمتری نشان بدهند. بدون انسولین، گلوکز نمیتواند وارد سلول ها شود و در جریان خون تجمع پیدا میکند و باعث هایپرگلیسمی میشود.
اغلب اوقات، ممکن است پزشک نسخه ای برای یک گلوکومتر به شما داده باشد بدون اینکه صریحاً توضیحی برای نحوه استفاده از آن بدهد. باوجود اینکه دفترچههای راهنما برای استفاده کاربر مناسب هستند، اگر همچنان احساس میکنید که کار با دستگاه گلوکومتر برایتان دشوار به نظر میرسد، دستورالعملهای زیر را دنبال کنید:
وسایلی که برای استفاده از گلوکومتر لازم دارید:
برای انجام تست قند خون با دستگاه گلوکومتر، مراحل زیر را انجام دهید:
۳. گاهی اوقات گرم شدن دستها کمک میکند تا جریان خون راحتتر شود.
میتوانید دستان خود را سریع به هم بمالید و یا آنها را زیر آب گرم قرار دهید، سپس مطمئن شوید که آنها را خوب خشک کردید زیرا دستان خیس میتوانند نمونه خون را رقیق کنند و نتیجه در تعداد کمتری ایجاد میشود.
4. دستگاه گلوكومتر (تست قند خون) را روشن كرده و نوار تست را در دستگاه قرار دهید. با آماده شدن دستگاه، یک پیغام روی صفحه نمایش آن جهت قراردادن نمونه (خون) روی نوار تست ظاهر میشود.
5. مطمئن شوید که دستهایتان خشک هستند سپس ناحیه ای را که برای تست قند خون انتخاب کردهاید با یک پد الکلی پاک کنید و صبر کنید تا الکل بخار شود.
6. قسمت کناره نوک انگشت دست ( قسمت کناره انگشت جایگاه مناسبی برای اندازهگیری است) را به دستگاه لنست بزنید و سوراخ کنید. نوع قطره خون مورد نیاز با توجه به نوع نوار مورد استفاده دستگاه شما تعیین میشود.
7. قطره خون را روی نوار یا کنار آن قرار دهید.
8. بسته به اینکه دستگاه تست قند خون جدید باشد یا قدیمی، بین 5 تا30 ثانیه طول میکشد تا نتیجه تست به شما نمایش داده شود. هنگامی که گلوکومتر اندازه گیری میزان قند خون را انجام دهد نتیجه توسط یک اعلان یا بوق به شما اعلام میشود.
9. نتیجه در صفحه دیجیتال گلوکومتر شما نشان داده میشود. بسته به اینکه چه ساعتی از روز، چه نوع غذایی را در چه زمانی خورده اید، نتایج متفاوت خواهد بود. بنابراین یک نتیجه خوب و ثابت برای هر شخص وجود ندارد، لذا شما باید اطلاعات و نتایج تست خود را با پزشک تان در میان بگذارید.هشدار!
10. اگر همچنان محل انجام تست خونریزی دارد، میتوانید از پد الکی جهت پاک کردن محل استفاده کنید.
11. نتایج تست قند خون خود را بنویسید. ثبت یک پرونده برای خودتان سبب میشود پزشک راحت تر بتواند یک برنامه درمانی مناسب ایجاد کند. بعضی از دستگاههای تست قند خون این قابلیت را دارند تا نتایج شما را در حافظه خود ذخیره کنند که در این صورت ثبت کردن نتایج راحت تر خواهد شد.