قبلا در این پست درباره ی مفهوم و مصداق توضیح دادیم.این بار موضوعی ساده تر یعنی رابطه ی هر مفهوم با مفهومی دیگر را مورد برسی قرار می دهیم.این بحث از آنجایی اهمیت دارد که می تواند ویژگی های هر مفهوم و نقاط مشترک آن با مفهومی دیگر را تا حدودی آشکار کند
در این رابطه هر مفهوم کاملا بر مفهوم دیگر منطبق است یا به اصطلاح هر دو یکی هستند.
میز چوبی من=آن میز
دختر زهرا خانم=مریم
شوهر سمیه=پسر آقا رضا
انسان=عاقل(کاری به استثناعات نداریم)
....
در این رابطه دو مفهوم هیچ اشتراکی ندارند یا به اصطلاح دو چیز کاملا جدا میباشند.
سیب#خیار
کتاب#ماملن
خورشید#ماه
...
در این رابطه برخی از مصادیق دو مفهوم با هم مشترک و برخی متفاوت هستند.
سفید و لباس(بعضی لباسا سفیدن بعضی سفیدا لباسن)
گل و خوشبو (بعضی گلا خوش بوعن و بعضی از چیزای خوشبو گلن)
....
در این رابطه یکی از مفاهیم زیر مجموعه ی مفهوم دیگر است یعنی همه مصادیق یکی با دیگری مشترک است اما عکس آن صادق نیست.
مثلث و متساوی الساقین(هر متساوی الساقینی مثلث است اما هر مثلثی متساوی الساقین نیست)
انسان و جاندار (همه ی انسان ها جاندار هستند اما همه ی جانداران انسان نیستند.)
....
نکته: در برقراری این روابط به استثناعات توجه نکنید. اگر برخی انسان ها لال به دنیا بیایند باز هم انسان را موجودی متکلم مینامیم زیرا تکلم ویژگی ذاتی انسان است و کسی که فاقد آن باشد دچار نقص است اما به اصل مفهوم خللی وارد نمی شود.
هشدار: اگر چیزی از چیز دیگر گرفته شده باشد با آن رابطه ی تباین دارد چون ماهیت آن تغییر کرده . (رابطه بین شیر و کره تباین است زیرا کاملا از هم متفاوت هستند هیچ شیری کره نیست و هیچ کره ای شیر نیست)
پست های قبل این مجموعه