استفاده از آزمون‌های علمی و تست‌های تخصصی، به عنوان یکی از ارکان اصلی فرایند استعدادیابی به شمار می‌روند تا با استفاده از نتایج آنها بتوان ویژگی‌ها، ابعاد شخصیتی، علایق و نیازهای مختلف هر شخص را به شکل جامع و بر اساس استانداردهای تایید شده، مورد بررسی قرار داد و آنها را شناسایی کرد. از مهمترین ابزارهای مورد استفاده در مجموعه‌ی سیناتلنت می‌توان به آزمون علاقمندی یا رغبت‌سنج هالند، آزمون هوش‌های چندگانه گاردنر، آزمون استعدادیابی کلیفتون و آزمون رفتارشناسی دیسک اشاره کرد.
نتایج حاصل از این آزمون‌ها، طیف کاملی از ابعاد شخصیتی افراد، استعدادها و توانایی‌های آنها را در اختیار فرد و تیم مشاوره سیناتلنت قرار می‌دهد و به عنوان یک نقشه‌ی جامع و کارآمد برای تعیین اهداف و اتخاذ تصمیم‌های مهم در مقاطع مختلف زندگی اعم از انتخاب رشته تحصیلی، انتخاب شغل، ازدواج و استعدادیابی کودکان توسط والدین … مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آزمون شخصیت و رغبت‌سنج هالند یکی از آزمون‌های معتبر جهانی است که توسط روانشناس مطرح آمریکایی، جان هالند معرفی شده و در سراسر جهان توسط مربیان، متخصصان و محققان حرفه‌ای حوزه روانشناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. موضوع اصلی این آزمون به علایق و ترجیحات افراد مربوط می‌شود زیرا این علایق هستند که باعث ایجاد انگیزه و اشتیاق در انسان‌ها می‌شود. این آزمون نشان می‌دهد که هر فرد به کدام نوع از فعالیت‌ها و مشاغل علاقه دارد و در حین انجام چه کارهایی به احساس خرسندی و رضایت دست پیدا می‌کند و در کدام مشاغل دارای استعداد است و عملکرد و کارآیی بهتری از خود نشان می‌دهد. بنابراین با شناخت دقیق علایق می‌توان زمینه‌های شغلی مناسب برای هر فرد را مشخص کرد.
آزمون هوش‌های چندگانه گاردنر
نظریه هوش‌های چندگانه در سال ۱۹۸۳ توسط دکتر هاوارد گاردنر، استاد دانشگاه هاروارد ارائه شده است. این نظریه بیان می‌کند که مفهوم IQ نه تنها برای بیان و شناسایی هوش انسان‌ها کافی نیست، بلکه دارای محدودیت‌های بسیار زیادی است. دکتر گاردنر در این نظریه، تعریفی از هوش‌های مختلف را به جای استفاده از مفهوم IQ ارائه کرد که این هوش‌ها طیف گسترده‌ای از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های درونی کودکان و بزرگسالان را در بر می‌گیرد.
مهمترین کاربرد آزمون گاردنر مربوط به شناخت توانایی‌ها و استعدادهای دانش‌آموزان در طول دوران مدرسه و ارائه شیوه‌های تدریس مناسب بر اساس نیاز هریک از آنهاست. از دیگر مزایای این آزمون می‌توان به شناسایی و شکوفایی استعدادهای پنهان در بزرگسالان و ارائه روش‌های متنوع برای ارتقای سطح آموزش و آشنایی مربیان و معلمان با شیو‌های جدید و موثر آموزشی اشاره کرد.
آزمون استعدادیابی کلیفتون
یک مدل جهانی بسیار مشهور است که با نامهای دیگری مانند استعدادیاب کلیفتون یا تست گالوپ نیز شناخته می‌شود. این آزمون جهانی به شناسایی نقاط قوت افراد می‌پردازد و اولین بار توسط آقای دونالد او کلیفتون (Donald O.Clifton) معرفی شده است. بر اساس مدل جهانی کلیفتون، هر انسان دارای ظرفیت‌های منحصربه‌فردی است که با ترکیب خاصی از ۳۶ نقطه قوت از دیگران متمایز می‌شود. این ترکیب به نوعی DNA استعداد انسان‌هاست که بر اساس پاسخ‌های آنها به سوالات آزمون نقاط قوت کلیفتون به دست می‌آید. آزمون استعدادیابی کلیفتون شامل ۳۶ نقطه قوت یا استعداد متفاوت است که در چهار بعد اجرایی، تاثیرگذاری، ارتباط‌ساز و تفکر راهبردی بیان می‌شوند.
آزمون رفتارشناسی دیسک
مدل جهانی دیسک، یکی از جامع‌ترین و تخصصی‌ترین ابزارهای رفتارشناسی در زمینه‌ی ارزیابی رفتار و تعیین الگوهای رفتاری افراد است که بر اساس نظریه ویلیام مارستون، دکتر دانشگاه هاروارد شکل گرفته است. این آزمون توصیف دقیقی از شخصیت و رفتارهای افراد را مشخص می‌کند که در حالت کلی دارای چهار بعد اصلی D,I,S,C و ۱۵ الگوی رفتاری مختلف است و هر فرد با توجه به پاسخ‌های خود در این آزمون در یکی از این حالت‌های ۱۵ گانه قرار می‌گیرد.
هدف اصلی آزمون رفتارشناسی دیسک، در وهله‌ی اول آشنایی افراد با الگوی شخصیتی خود و رفتارها و خصوصیات مرتبط با این الگو و در وهله دوم آشنایی با الگوهای رفتاری دیگران و انتخاب نوع رفتار خود با آنها برای کسب بهترین نتیجه و ایجاد تعاملات سازنده است. لازم به ذکر است که این آزمون در حال حاضر به شکل گسترده در زمینه‌های مختلفی مانند ازدواج، سبک رهبری، انتخاب شغل، اختلافات خانوادگی، اختلالات در مدرسه، تعارض با والدین و … مورد استفاده قرار می‌گیرد و به یکی از پرکاربردترین ابزارهای رفتارشناسی جهان مبدل شده است.
یکی از مهمترین مراحل فرایندهای استعدادیابی، مشاوره و استفاده از تجربیات افراد صاحب‌نظر است. این افراد به دلیل آشنایی کامل با انواع آزمون‌ها و داشتن تجربه کافی به راحتی می‌توانند وضعیت و شرایط داوطلبان را تحلیل کرده و در مراحل حساس و سرنوشت‌ساز به آنها کمک کنند. نکته مهم دیگر آن است که بسیاری از افراد، شناخت درست و کاملی نسبت به محتوا و نتایج آزمون‌های مختلف ندارند و حتی از توانایی‌ها و ابعاد شخصیتی خود را نیز بی‌اطلاع هستند؛ در نتیجه وجود یک مشاور دلسوز و باتجربه به آنها کمک می‌کند تا ضمن آشنایی با وضعیت فعلی و با بهره‌گیری از ویژگی‌ها و استعدادهای خود به سمت مسیرهای درست حرکت کنند و با اتخاذ تصمیم‌های سنجیده، کیفیت و وضعیت زندگی خود را بهبود ببخشند.
۳- آشنایی با رشته‌های تحصیلی
انتخاب رشته صحیح
شاید بتوان گفت که انتخاب رشته تحصیلی، یکی از مهمترین تصمیم‌های زندگی فردی است که معمولا در دوران متوسطه و پس از آن در زمان ورود به دانشگاه به یکی از معضلات و دغدغه‌های اصلی والدین و دانش‌آموزان تبدیل می‌شود. متاسفانه بسیاری از افراد برای انتخاب رشته تحصیلی و دانشگاهی خود تنها به نظرات و علایق اطرافیان خود و به ویژه اعضای درجه یک خانواده بسنده کرده و علایق و توانمندی‌های خود را نادیده می‌گیرند و بدون آشنایی با رشته‌های تحصیلی مختلف، وارد مرحله‌ی مهمی از زندگی خود می‌شوند که هیچ اطلاعی از آینده آن ندارند.
غالب این افراد پس از گذشت چند سال از دوران تحصیل، میل و اشتیاق خود را از دست می‌دهند و گاها اقدام به ترک تحصیل و در بهترین حالت تنها به اتمام دوران تحصیل و دریافت مدرک اکتفا می‌کنند و وارد مشاغل غیرمرتبط با تحصیلات خود می‌شوند و این همان معضلی است که امروزه در کشور شاهد آن هستیم و اینجا همان نقطه‌ای است که اهمیت شناخت ابعاد شخصیت و استعدادیابی مشخص می‌شود.
اهمیت انتخاب رشته و استعدادیابی
استعدایابی به افراد نشان می‌دهد که آنها در چه زمینه‌ای عالی هستند و در اصطلاح برای چه کاری ساخته شده‌اند. زمانی‌که فرد نسبت به شخصیت و استعدادهای خود آگاهی داشته باشد، به سمت رشته‌ی مورد علاقه‌ی خود هدایت شده و پس از آن به زمینه‌ی شغلی مناسب و موردعلاقه‌ی خود وارد می‌شود و در تمامی این مراحل علاوه بر داشتن حس رضایت و خرسندی، از ظرفیت‌های خود به نحو احسن بهره می‌برد و چه بسا که در آن زمینه به درجات عالی و موفقیت‌های بزرگ نیز دست پیدا می‌کند و این همان هدف اصلی استعدادیابی است.
مشاوره انتخاب رشته تحصیلی
سایت سیناتلنت با استفاده از تجارب گسترده مدرسین خود در سراسر کشور، تمامی رشته‌های تحصیلی را به شکل تخصصی و بر اساس استانداردهای داخلی بررسی کرده و با توجه به نتایج حاصل از آزمون‌های استعدادیابی، بهترین رشته تحصیلی را تعیین و به افراد در انتخاب مسیر تحصیلی درست کمک می‌کند.
۴- آشنایی با مشاغل
انتخاب شغل
انتخاب شغل مانند انتخاب رشته‌ی تحصیلی یکی دیگر از تصمیمات اساسی و حساس زندگی افراد است که علاوه بر کیفیت زندگی و وضعیت اقتصادی، به شکل مستقیم بر روی انگیزه و روحیات فرد نیز تاثیر گذاشته و بخش مهمی از دوران زندگی وی را تشکیل می‌دهد. می‌توان گفت که ورود به زمینه‌ی شغلی موردعلاقه و مناسب در کنار انتخاب همسر به عنوان دو قدم نهایی برای رسیدن به ثبات و آرامش در زندگی است که در این موارد نیز با شناخت درست ابعاد شخصیتی و آگاهی نسبت به استعدادهای درونی می‌توان به نتایج بسیار دقیق و مناسبی دست پیدا کرد.
مسیر شغلی
با وجود زیرشاخه‌های شغلی متفاوت در هریک از رشته‌های تحصیلی و همچنین شرایط خاص برخی از مشاغل، داشتن آشنایی و نگاه معقول نسبت به علایق شخصی و شغل‌های مرتبط می‌تواند تحول بزرگی را در زندگی فردی و در نگاه بالاتر، در سطح پیشرفت و ارتقای جامعه ایجاد کند. از این رو در مجموعه‌ی سیناتلنت، توجه ویژه‌ای به موضوع انتخاب شغل مناسب، موفقیت شغلی و مشاوره شغلی شده است تا افراد با توجه به ظرفیت‌ها و نقاط قوت خود و با داشتن شناخت کافی نسبت به انتخاب مسیر شغلی مناسب اقدام کنند.
می‌توان گفت که کشف توانمندی‌ها و آشنایی با روش‌های تقویت و شکوفایی آنها، مهمترین دستاورد فرایند استعدادیابی است؛ اما کسب این دستاورد تنها با استفاده از روش‌های علمی و آزمون‌های حرفه‌ای امکانپذیر است تا همه‌ی افراد، به ویژه کودکان و نوجوانان بتوانند به شکل صحیح با ظرفیت‌های واقعی خود آشنا شوند و در انتخاب درست مسیر تحصیلی و شغلی خود از آن بهره ببرند. بر اساس نتایج حاصل در کلینیک کسب و کار سینا و نظر اساتید فعال در زمینه‌های مختلف روانشناسی، فرآیند استعدادیابی در سایت سیناتلنت در چهار بخش آزمون‌ها، مشاوره، رشته‌های تحصیلی و مشاغل تدوین شده و چهارچوب منسجم و شفافی را در اختیار داوطلبان قرار می‌دهد. استفاده از آزمون‌های جامع و تکنیک‌های کاربردی سایت سیناتلنت در کنار تجارب ارزشمند مربیان این مجموعه به داوطلبان اجازه می‌دهد تا مسیر متفاوتی را در زندگی خود ایجاد کرده و آینده‌ی درخشانی را برای خود رقم بزنند.
