اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی از زمره اختلالات حاد مغزی به حساب می آید که باعث اختلال در عملکرد، بیان احساس، و درک فرد از واقعیت میشود که همین مسئله این بیماری را جزو ناتوان کننده ترین و جدی ترین بیماری های روانی به شمار می آرود و متاسفانه از زمان شروع علائم تا پایان زندگی فرد با او همراه است.

افراد دارای اختلال اسکیزوفرنی نمی تواند میان واقعیت و تخیل خود تفکیک قائل شوند و اکثر آنها با دیدن واکنش از جانب اطرافیان احساس سرخوردگی و یا خشم شدید را تجربه می کنند که در اصطلاح این عدم تفکیک واقعیت و خیال (psychotic episode) نامیده می شود.

در زمان تشدید علائم، فرد ارتباط خود را با واقعیت موجود از دست می دهد و درک جهان برای آن ها به صورت  دیگری رخ می دهد که در بعضی مواقع میتواند سبب آشفتگی بیشتر آنها شود. عملکرد اجتماعی این افراد معمولا دارای مشکلاتی است و گاهأ از الگوی خاصی پیروی نمیکند و می توان به بیان ساده تر گفت که قابل پیش بینی نیست.

در بعضی مواقع رفتار این افراد برای اطرافیان و یا افراد جدید ممکن است پنهان کارانه و یا ترسناک باشد  و به طور عمده این افراد نشانه های بیرونی از این اختلال را دارا نمی باشند و مثل افراد دیگر هستند اما در مواقعی که شدت اختلال افزایش می یابد فرد رفتار های عجیب و به دنبال آن دلایل غیر واقعی و غیرمنطقی برای رفتار خود ارائه می دهد. و امکان دارد در بازه های زمانی مختلف افراط و تفریط های بی دلیل  از خود نشان دهند.

پس به طور کلی اسکیزوفرنیا یک رشته اختلالات را شامل می شود که افراد در آن دستخوش ادراک تحریف شده از واقعیت و اختلال در تفکر، رفتار، عاطفه و انگیزه می شوند.

علائم اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی، افراد را از طریق روش های  مختلف تحت تأثیر قرار می دهد، اما برخی از این علائم شایع تر هستند که شامل مواردی مثل:

• صحبت های گیج کننده که درک آنها برای افراد دیگر سخت است یا گفتار آشفته و واژه تراشی (ساختن کلماتی که برای آنها مفهوم خاصی دارد و برای افراد دیگر قابل درک نیست)
• در هنگام صحبت کردن هیچ علامتی از خوشحالی یا غم و… (بیان چهره ای) درآنها مشاهده نمی شود یا به بیان عامیانه تر پکرفیس هستند.
• عدم بیان احساسات، کمبود انگیزه و بی ارادگی، بی تفاوتی اجتماعی
• عدم تمرکز
• توهم و هذیان

معیار های اسکیزوفرنی

1. برای مدت زمان یک ماه باید علائم وجود داشته باشد.

2. یک نشانه از نشانه های زیر را دارا باشد :

• هذیان که شامل مواردی چون

بزرگ منشی، کنترل،گزند وآسیب، سرزنش خود، جسمانی، خیانت، انتشار افکار…

• توهم
• گفتار آشفته (واژه تراشی)
• گسیختگی تداعی ها
• کاتاتونی
• رفتار روانی_حرکتی آشفته
• پارانویا
• نشانه های منفی خلقی عاطفه محدود
• بی ارادگی و بی تفاوتی اجتماعی
• کژکاری شغلی

3. شواهدی از اسکیزوفرنیا افسردگی و یا دو قطبی وجود ندارد.

4. نشانه ها ناشی از مصرف مواد و بیماری جسمی نیست.

علل بروز علائم اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی هنگامی ایجاد می شود که عوامل ژنتیکی و محیطی خاصی با هم ترکیب شوند. به بیان بهتر در DNA فرد، ژن مربوط به این اختلال وجود داشته و در اثر یک سری عوامل محیطی خاص مثلا آسیب روحی، این ژن فعال شده و به مرور این اختلال نقشش در زندگی فرد ملموس تر و پررنگ تر می شود.

• وراثت ژنتیکی

اگر در خانواده ای سابقه اسکیزوفرنی وجود نداشته باشد، احتمال ابتلا به آن کمتر از 1٪ است. با این حال، اگر بیماری در یکی از والدین تشخیص داده شود، خطر بروز این اختلال در فرزندان افزایش می یابد.

• عدم تعادل شیمیایی در مغز

به نظر می رسد اسکیزوفرنی زمانی ایجاد می شود که عدم تعادل یک انتقال دهنده عصبی به نام دوپامین و احتمالاً سروتونین در مغز وجود داشته باشد.

• فاکتورهای محیطی

ضربه هنگام تولد

سوء تغذیه قبل از تولد

عفونت های ویروسی

عوامل روانی – اجتماعی مانند آسیب روحی

• داروهای خاص

در سال 2017 دانشمندان شواهدی یافتند که نشان می دهد برخی از مواد موجود در گیاه شاهدانه می توانند احتمال بروز اسکیزوفرنی را در افراد مستعد به این عارضه تحریک کنند. با این حال برخی دیگر اظهار داشته اند که ابتلا به اسکیزوفرنی باعث می شود که فرد به احتمال زیاد از شاهدانه استفاده کند.

اطلاعات بیشتر در زمینه روانشناسی علمی

وبسایت: www.mehdisareminezhad.ir

وبلاگ مطالب علمی: saremimethod.viblog.ir

وبلاگ دل نوشته ها: mehdisareminezhad-nevesht.najiblog.ir

آپارات: مهدی صارمی نژاد

اینستاگرام: Mehdi_Saremi_Nezhad

لینکدین: Mehdi Sareminezhad