دلایل ترس و اضطراب در کودکان ۳ تا ۷ سال

داشتن ترس‌های به خصوص در مقطعی از کودکی بسیار طبیعی است. حتی شجاع‌ترین افراد هم گاهی از خود ترس نشان می‌دهند. هر چه فرزند شما چیزهای بیشتری راجع به جهان یاد می‌گیرد، برخی مسائل برای او بیش از پیش پیچیده و وحشتناک به نظر خواهند آمد. این مسئله‌ای نیست که بخواهد شما را نگران کند و این ترس‌ها معمولاً خود به خود و با رشد و تجربه‌های جدید کودکتان، محو خواهند شد.

به عنوان نمونه، کودکی که نمی‌خواهد از شما جدا شود، احتمالاً به همان چیزی فکر می‌کند که ما هنگام جدا شدن از کسی که او را دوست داریم به آن فکر می‌کنیم: اگر وقتی از من جدا است برای او اتفاقی بیفتد چه؟ کودکی که از بادکنک‌ها می‌ترسد، احتمالاً تجربه‌ای از وحشت ناگهانی و ترسناک ترکیدن بادکنکی داشته است. اگرچه ما می‌دانیم این وحشت تنها چند لحظه به طول می‌انجامد، اما برای کودکی که تازه دارد با جهان خو می‌گیرد، تهدید وقوع مجدد این احساس وحشت می‌تواند غیر قابل تحمل باشد. نمونه‌هایی از این ترس‌ها را با هم مرور می‌کنیم.

ترس‌های رایج در کودکان 3 تا 4 سال

• صاعقه، صداهای بلند (خالی شدن آب حمام، رعد و برق، ترکیدن بادکنک، ترقه، پارس بلند سگ‌ها، قطار) و هر چیز دیگری که به نظرشان منطقی نمی‌آید.

آن‌ها در لحظه بیش از اندازه نسبت به عدم کنترلشان بر دنیا آگاه می‌شوند. به همین دلیل، ممکن است در برابر چیزهایی که برای ما بزرگسالان، غیر منطقی بودن آن‌ها کاملاً طبیعی است، از خود ترس و وحشت نشان دهند.

• هر چیزی که مثل همیشه نباشد (یک عمو یا دایی که با ریش جدیدش ظاهر شود، یا پدربزرگ یا مادربزرگی با موهای رنگ شده).

همین که غریبه‌ها غریبه به نظر می‌آیند هم دشوار است، چه برسد به زمانی که آدم‌های مورد علاقه کودک به نظر غریبه بیایند! احساس آشنایی برای کودک با داشتن روزگاری خوش برابری می‌کند. اما وقتی چیزها ناگهان تغییر می‌کنند، این احساس در کودک ایجاد می‌شود که به روز اول مواجهه با غریبه‌ها برگشته و باید از ابتدا و رفته رفته به افراد و چیزها عادت کند.

• صداهای وحشتناک، لباس‌های عجیب و غریب، ارواح، جادوگران، هیولاهایی که زیر تخت زندگی می‌کنند، دزدهایی که وارد خانه می‌شوند، دزدهایی که با هیولاهای زیر تخت دست به یکی می‌کنند و هر چیز دیگری که قوه‌ی تخیل پرکار بچه‌ها را تغذیه می‌کند.

توانایی بازی با قوه‌ی تخیل کودک در این سنین در حال رشد است و تخیلاتشان به شکل خارق‌العاده‌ای پیچیده و غنی است. در این سن، آن‌ها توانایی تشخیص خیال از واقعیت را ندارند.

• چیزهایی که در تلویزیون می‌بینند یا در کتاب‌ها می‌خوانند می‌تواند تخیلات آن‌ها را تحریک کند و به شکل کابوس‌هایی وحشتناک ظاهر شود. چنین اتفاقی می‌تواند باعث ترس از تاریکی و یا ترس از تنهایی در شب شود.

در این سن، کودکان ممکن است در تشخیص خیال از واقعیت دچار مشکل شوند. به عنوان مثال اگر داستانی راجع به یک دزد دریایی بشنوند، درست لحظه‌ای که چراغ‌ها خاموش شوند، دزد دریایی وحشتناک را تصور می‌کنند که زیر تختشان خوابیده و منتظر است تا آن‌ها را اذیت کند.

• جدا شدن از شما یا از افراد و حیوانات خانگی که دوستشان دارند.

ممکن است نگران این باشند که اتفاقی برای آن‌ها، کسانی که دوستشان دارند، یا حیوان خانگی‌شان بیفتد، خصوصاً اگر اتفاقی برای کسی که به آن‌ها نزدیک است بیفتد.

• تاریکی و تنها بودن در شب، خصوصاً اگر صدای عجیبی بشنوند یا نور یا سایه‌ای روی دیوار ببینند.

در این سنین، تاریکی می‌تواند ترسناک باشد. با قوه‌ی تخیلی که آزادانه خیال‌بافی می‌کند، ممکن است دلایل عجیب و غریبی برای صداهای نا آشنای شب یا سایه‌های روی دیوار بتراشند.

ترس‌های رایج در کودکان 5 تا 7 سال

• جدا شدن از شما.

در این سن، کودکان ممکن است در برابر جدا شدن از یک یا هر دوی والدین خود، عکس‌العمل تندی نشان دهند. دلیل این عکس‌العمل این است که آن‌ها رفته رفته دنیای خارج از زندگی خودشان را می‌بینند و متوجه می‌شوند ممکن است اتفاقات بدی برای کسانی بیفتد که دوستشان دارند.

• ارواح، هیولاها و جادوگران و هر چیز دیگری که در تخیلات آن‌ها وجود دارد. چنین ترسی می‌تواند خود را به صورت ترس از تاریکی نشان دهد، چرا که در ذهن همه این تصور وجود دارد که چیزهای ترسناک عاشق تاریکی هستند!

قوه‌ی تخیلشان هنوز هم به سختی مشغول کار است، بنابراین هر چیزی که بتوانند در خیالاتشان شکل بدهند، تبدیل به دلیلی برای ترس خواهد شد.

• تاریکی، صداها، تنهایی در شب، گم شدن، بیمار شدن.

در کنار چیزهای ترسناکی که در ذهن آن‌ها فضاهایی را اشغال می‌کند، در این سن کودکان ممکن است از اتفاقاتی که احتمال وقوع آن‌ها وجود دارد هم می‌ترسند. این‌ها اتفاقاتی هستند که ممکن است هر از چندگاهی ذهن همه‌ی ما را هم درگیر کنند.

• کابوس‌ها و خواب‌های بد.

در این بازه‌ی سنی، احتمال اوج گرفتن خواب‌های بد وجود دارد و می‌توانند بسیار واقعی به نظر برسند چرا که مرز میان خیال و واقعیت در ذهن این کودکان هنوز هم بسیار باریک است.

• آتش‌سوزی، باد، رعد و برق، صاعقه و هر چیزی که ناگهان ظاهر می‌شود.

کودکان در این سن هنوز در حال یادگیری ارتباط میان علت و معلول هستند و ذهن‌هایشان کنجکاو و قدرتمند است. آن‌ها ممکن است در حین تلاششان برای توضیح چیزهای ترسناک، خود را بترسانند. صاعقه در ذهن آن‌ها می‌تواند به این معنی باشد که آسمان قرار است آتش بگیرد.

چه باید کرد؟

• همیشه موقع رفتن با آن‌ها خداحافظی کنید
• به آن‌ها اطلاعات کافی بدهید
• بازی کنید
• سعی کنید عکس‌العمل بیش از حدی از خود نشان ندهید

لینک منبع: heysigmund