اختلالات شخصیتی: نمای کلی و تمامی دسته‌بندی‌های مهم آنها

اختلالات شخصیتی مجموعه‌ای از وضعیت‌های روانی هستند که از طریق الگوهای فکری، احساسات و رفتارهای درازمدت با انتظارات فرهنگی اختلاف دارند. این اختلالات می‌توانند تعاملات افراد با دیگران را دچار اختلال کنند و به استرس‌های قابل توجهی در زندگی روزمره منجر شوند. علاوه بر آن، این اختلالات اغلب به ناهماهنگی‌هایی در عملکرد شغلی، اجتماعی و خانوادگی فرد منجر می‌شوند. در این مقاله، خانه آینه، به عنوان یکی از موسسات پیشرو در حوزه مشاوره روان‌شناسی، سعی دارد به بررسی دقیق‌تر این اختلالات بپردازد و نقش آگاهی‌بخشی را در بهبود کیفیت زندگی افراد برجسته کند.

تقسیم‌بندی اختلالات شخصیتی

اختلالات شخصیتی در سه گروه اصلی کلاستر از نظر ویژگی‌های رفتاری و احساسی دسته‌بندی می‌شوند که شامل گروه A (اختلالات عجیب یا غیرعادی)، گروه B (اختلالات نمایشی یا غیرقابل پیش‌بینی) و گروه C (اختلالات مضطرب یا ترسو) هستند. در ادامه، به بررسی دقیق هر کدام از این گروه‌ها و اختلالات مربوط به آنها می‌پردازیم.

گروه A: اختلالات عجیب یا غیرعادی

این گروه از اختلالات با رفتارهای عجیب و تفکرات غیرعادی مشخص می‌شود:

1. اختلال شخصیت مشکوک (پارانوئید): افراد مبتلا به این اختلال معمولاً به دیگران شدیداً بدگمان هستند و حس می‌کنند که دیگران قصد آسیب زدن به آن‌ها را دارند. این افراد ممکن است رفتارهای دفاعی و غیرمنطقی نشان دهند که می‌تواند روابط آن‌ها با دیگران را به چالش بکشد.
2. اختلال شخصیت انزواگرا (اسکیزوئید): افراد مبتلا به این اختلال معمولاً تمایل به انزوای اجتماعی دارند و از احساسات خود در برابر دیگران فاصله می‌گیرند. آن‌ها به ندرت به فعالیت‌های اجتماعی علاقه نشان می‌دهند و معمولاً از تعاملات بین فردی پرهیز می‌کنند.
3. اختلال شخصیت اسکیزوتایپال: این افراد علاوه بر مشکلات در برقراری روابط نزدیک، رفتارهای عجیبی از خود نشان می‌دهند. مثلاً ممکن است باورهای جادویی یا تفکرات غیرمنطقی داشته باشند که بر زندگی آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

گروه B: اختلالات نمایشی یا غیرقابل پیش‌بینی

اختلالات این گروه با رفتارهای نمایشی، بی‌ثباتی احساسی و مشکلات در کنترل تکانه‌ها مشخص می‌شود: 4. اختلال شخصیت ضد اجتماعی (آنتی‌سوشال): افراد مبتلا به این اختلال معمولاً به حقوق دیگران بی‌اعتنایی می‌کنند و رفتارهایی فریبکارانه و بی‌رحمانه از خود نشان می‌دهند. آن‌ها ممکن است قوانین اجتماعی را نادیده بگیرند و برای اعمال خود احساس گناه نداشته باشند.

1. اختلال شخصیت مرزی (بوردرلاین): این اختلال با ناپایداری شدید در روابط بین فردی، تصویر از خود و احساسات مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است رفتارهای تکانشی و خودآزاری داشته باشند و اغلب احساس خالی بودن می‌کنند.
2. اختلال شخصیت نمایشی (هیستریونیک): افراد با این اختلال معمولاً به دنبال جلب توجه دیگران هستند و رفتارهایی نمایشی و احساسی از خود نشان می‌دهند. آن‌ها ممکن است بیش از حد بر ظاهر خود تأکید کنند و در روابط خود سطحی باشند.
3. اختلال شخصیت خودشیفته (نارسیسیستیک): این اختلال با احساس خودبزرگ‌بینی و نیاز به تحسین دیگران مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال معمولاً به نیازها و احساسات دیگران بی‌اعتنا هستند و ممکن است از دیگران سوءاستفاده کنند.

گروه C: اختلالات مضطرب یا ترسو

این گروه از اختلالات با اضطراب و رفتارهای اجتنابی مشخص می‌شود: 8. اختلال شخصیت اجتنابی: افراد مبتلا به این اختلال معمولاً احساس ناکارآمدی و حساسیت بیش از حد نسبت به انتقاد دارند. آن‌ها به دلیل ترس از طرد شدن، از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب می‌کنند.

1. اختلال شخصیت وابسته: این اختلال با نیاز بیش از حد به دریافت حمایت از دیگران مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال معمولاً رفتارهایی مطیع و منفعل از خود نشان می‌دهند و از تصمیم‌گیری مستقل می‌پرهیزند.
2. اختلال شخصیت وسواسی-جبری (OCPD): افراد با این اختلال معمولاً به نظم، کمال‌گرایی و کنترل بیش از حد محیط اطراف خود توجه می‌کنند. این ویژگی‌ها می‌تواند باعث اختلال در روابط شخصی و حرفه‌ای آن‌ها شود.

اهمیت شناخت و درمان اختلالات شخصیتی

شناخت این اختلالات و تشخیص زودهنگام آن‌ها می‌تواند به افراد کمک کند تا از مشاوره و درمان‌های موثر بهره‌مند شوند. خانه آینه با ارائه خدمات مشاوره روان‌شناسی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی تلاش دارد تا به ارتقای سلامت روان جامعه کمک کند. همچنین، این موسسه با استفاده از روش‌های علمی و تجربی، برنامه‌های درمانی مناسبی برای افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی ارائه می‌دهد.

نتیجه‌گیری

اختلالات شخصیتی از جمله چالش‌های مهم در حوزه سلامت روان هستند که تأثیرات گسترده‌ای بر کیفیت زندگی افراد و جامعه دارند. آگاهی‌بخشی و تلاش برای کاهش انگ مرتبط با این اختلالات می‌تواند به بهبود وضعیت روانی جامعه کمک کند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با این مشکلات مواجه هستید، می‌توانید از خدمات تخصصی خانه آینه بهره‌مند شوید و اولین گام را برای بهبود بردارید.