عادتها همان الگوهای رفتاری تکراری هستند که به طور خودکار و بدون نیاز به تفکر زیاد انجام میدهیم.
عادتها در طول زمان و با تکرار مداوم یک رفتار خاص شکل میگیرند و بخش بزرگی از زندگی روزمره ما را تشکیل میدهند.
عادت مثل یک پاسخ خودکار به موقعیتهای خاص می باشد که در اثر تکرار و یادگیری ایجاد میشود.
چگونه عادتها شکل میگیرند؟
عادتها در مغز ما به عنوان مسیرهای عصبی ایجاد میشوند. هر بار که یک رفتار را تکرار میکنیم، این مسیر عصبی تقویت میشود و در نهایت به یک مسیر خودکار تبدیل میشود.
به همین دلیل، تغییر عادتها اغلب دشوار است، زیرا نیاز به ایجاد مسیرهای عصبی جدید دارد.
چرا عادتها مهم هستند؟
عادتها نقش بسیار مهمی در زندگی ما ایفا میکنند. آنها میتوانند:
انرژی ما را حفظ کنند: با خودکار کردن بسیاری از کارهای روزمره، انرژی بیشتری برای انجام کارهای مهمتر خواهیم داشت.
به ما کمک کنند تا اهدافمان را محقق کنیم: عادتهای خوب میتوانند به ما کمک کنند تا به اهدافمان نزدیکتر شویم، در حالی که عادتهای بد میتوانند ما را از رسیدن به اهدافمان باز دارند.
شخصیت ما را شکل دهند: عادتها بخشی از هویت ما هستند و نشان میدهند که ما چه کسی هستیم و چه ارزشهایی داریم.
انواع عادت ها:
۱- عادتهای تحریک کننده (Instigating Habits)
این عادتها ما را به سمت ایدهای انتخاب شده ترغیب میکند. آنها ما را راهنمایی میکنند و ما را به سمت سفری مشخص حرکت میدهند که به هیچ هدف نهایی تکیه نمیکنند. اگرچه ممکن است اهداف موجود باشند اما انگیزه نهایی نیستند. سفر تعیینکننده میشود و نه مقصد!
به عنوان مثال، شما برای ترویج زندگی پایدار، به روشهای سازگار با محیط زیست در خانه روی میآورید. حتی کوچکترین اقدامی مانند حمل کیسه پارچهای برای جلوگیری از پلاستیک یک دستاورد مهم محسوب میشود.
۲- عادتهای اجتنابی (Avoiding Habits)
اینها عادتهایی هستند که ما تمایل داریم آنها را ترک کنیم یا به نفع خود آنها را تغییر دهیم. به عنوان مثال، سیگار کشیدن، به تعویق انداختن و اعتیاد به حرفزدن با تلفن، مواردی هستند که ما میخواهیم از آنها اجتناب کنید ولی خلاص شدن از آنها برای ما دشوار است؛
اما اگر میخواهید تلاشهای آگاهانهای انجام دهید و بر این عادتهای بد کنترل داشته باشید، باید آنها را از نظر ذهنی تغییر دهید. به عنوان مثال، اگر عادت به حرفزدن با گوشی دارید، به جای آن سعی کنید کاغذی بردارید و هر چه نیاز به گفتن دارید را روی کاغذ بنویسید.
۳- عادتهای آگاهانه (Conscious Habits)
وقتی برای تکرار یک فعالیت آگاهانه تلاش میکنید، عادتهای آگاهانهای در شما ایجاد میشوند. تشخیص این عادتها آسان است زیرا شما به آنها توجه کرده و خودتان آنها را مرور میکنید.
به عنوان مثال، شما به طور منظم به باشگاه میروید زیرا در مورد سلامتی و تناسب اندام شخصی خود آگاه هستید. هرچه توجه بیشتری در توسعه این عادتها داشته باشید، پیگیری پیشرفت و اندازه گیری عملکرد شما آسانتر میشود.
۴- عادتهای غیرآگاهانه (Unconscious Habits)
کنترل عادتها ناخودآگاه یا پنهان دشوار است زیرا ما از آنها آگاه نیستیم. ممکن است بگویید که مغز ما دارای «حالت خلبان خودکار» است که بر رفتارها و اعمالمان تأثیر میگذارد. اتفاقا قسمت بزرگی از عادات بد ما در این دسته جای میگیرند و اغلب بدون اینکه فکر کنیم، به صورت خودکار آنها را در واکنش به شرایط خاصی انجام میدهیم. در واقع ما کنترل این عادتها را در دست نداریم اما آنها بیشتر عادتهای شخصی ما را تشکیل میدهند.
چگونه عادتهای خود را تغییر دهیم؟
برخی از روشهای موثر برای تغییر عادتها عبارتند از:
آگاهی از عادتهای خود: با نوشتن رفتارهای روزانه عادت های خودمون را شناسایی کنیم
تعیین یک هدف مشخص: تصمیم بگیریم که میخواهیم چه عادتی را تغییر دهیم و یک هدف مشخص برای خود تعیین کنیم.
یافتن یک جایگزین: به جای اینکه به سادگی یک عادت را حذف کنیم، سعی کنیم آن را با یک عادت بهتر جایگزین کنیم.
تغییرتدریجی: تغییرات بزرگ ممکن است دشوار باشد، بنابراین سعی کنیم تغییرات کوچکی را به تدریج در زندگی خود ایجاد کنیم.
صبر و پشتکار داشته باشیم: برای تغییر عادت هایمان صبور باشیم و انتظار نداشته باشیم یکروزه عادت ها تغییر کند.
پاداش: جایزه های مقطعی می تواند باعث حس خوب و تغییر عادت ها شود.
چه چیزهایی در شکل گیری عادت تاثیری ندارد؟
انگیزه: انگیزه محرک کافی و کاملی برای شکل گیری یک عادت جدید نیست
تنبیه: تنبیه در بلند مدت بر روان ما تاثیر منفی گذاشته و به نتیجه گیری مثبت ختم نمی شود.
سرزنش: سرزنش مداوم باعث ایجاد حس نارضایی و حال بد در ما می شود و تاثیر مثبتی در زندگی ما نخواهد داشت.
تغییر عادت و حفظ عادت رو مقوله جداگانه هستند
ما بعد از انجام کارهایی که در بالا ذکر شد قادر خواهیم بود عادت های خود را تغییر دهیم اما مهمترین بخش حفظ عادت ها و تداوم و تکرار آنهاست.
در آینده سعی میکنم که مطالب بیشتری در خصوص تغییر عادت و حفظ عادت به تفکیک بنویسم.
آن چیزی که در این متن نوشته شده ترکیبی از مطالب مقالات بروز دنیا، مطالب سایت های داخلی و مطالب کتاب ریز عادت ها می باشد.
معرفی کتاب:
کتابی که در این زمینه مطالعه کرده ام و خواندن آن را به شما هم توصیه میکنم کتاب ریز عادت ها اثر استفان گایز می باشد.
امیدوارم که این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد همچنین در صورتی که شما هم تجربه ای در زمینه تغییر عادت های خود دارید خوشحال میشم در کامنت ها باهامون به اشتراک بگذارید.