خداوند متعال انسان را موجودی اجتماعی آفریده و انسان از بدو تولد نیاز به برقراری ارتباط با سایر همنوعان خود دارد. این ارتباط در تمامی شئون زندگی انسان می تواند گسترش پیدا کند. بدین ترتیب که بسیاری از نیازهای مادی و معنوی انسان در گرو برقراری ارتباط با سایر افراد می باشد. به همین جهت داشتن روابط سالم و محکم با دیگران یک امر کاملا ضروری است تا انسان بتواند در موارد مختلف در زندگی خود به اهداف مورد نظر و موفقیت دست یابد. انسان برای داشتن ارتباطات مناسب با سایر همنوعان خود نیاز دارد که حتما در وجود خود مواردی را ایجاد و تقویت نماید. در حقیقت با داشتن یک سری خصوصیات که اکثرا اکتسابی بوده و با تمرین قابل دستیابی هستند، افراد می توانند خود را برای داشتن روابط بهتر با دیگران آماده نمایند. یکی از ویژگی های افراد موفقی که دارای روابط و ارتباطات موثر و محکم با دیگران هستند، داشتن استقلال عاطفی است. استقلال عاطفی موردی بسیار ساده و در عین حال بسیار مهم و حیاتی است که بسیاری افراد متاسفانه کوچک ترین آشنایی هم با آن ندارند و به همین جهت اهمیت آن را درک نمی کنند و اهتمام خاصی هم ندارند که آن را در خود تقویت نمایند. در این مطلب ابتدا قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که استقلال عاطفی چیست؟ سپس به کلیه مسائل مربوط به استقلال عاطفی خواهیم پرداخت.
شخصی که دارای استقلال عاطفی است، در زندگی و روابط خود برای رسیدن به شادی، به دیگران و رضایت آن ها هیچ گونه وابستگی ندارد و در حقیقت به خود اطمینانی بالا دارد و علایق و خواسته های خود را به خوبی می شناسد و با داشتن خودشناسی بسیار زیاد و قوی می تواند سیستم عاطفی خود را به عنوان یک انسان اجتماعی به درستی هدایت نماید. استقلال عاطفی یک فاکتور بسیار اساسی برای داشتن روابط سالمی با دیگران است که البته برخی افراد به صورت ذاتی از آن برخوردارند. اما این گونه نیست که نتوان این ویژگی را در بقیه افراد نیز بالا برد. همه انسان ها می توانند با آموزش و تمرین و ممارست این ویژگی را نیز در خود بسیار تقویت کنند و با داشتن این خصوصیت روابطی بهتر و محکم تر و موثر تر را با سایر افراد داشته باشند.
انسانی که دارای استقلال عاطفی بالایی است، به خوبی به خود اعتماد دارد و هرگز رضایت و آرامش خود را در تایید شدن توسط دیگران نمی بیند و در حقیقت برای شاد و راضی بودن، به تایید گرفتن از سایر انسان ها نیازی ندارد. اینجاست که استقلال عاطفی را می توان در برابر وابستگی عاطفی قرار داد. این بدین معنا نیست که انسان به سایر افراد نباید اهمیت بدهد. قطعا منظور از استقلال عاطفی این نخواهد بود. زیرا انسان همان طور که پیش تر ذکر کردیم موجودی اجتماعی است و بخش عمده ای از وجود وی به داشتن ارتباطات قوی با دیگران وابسته است. اما با وجود داشتن ارتباط با دیگران، فردی که استقلال عاطفی بالایی دارد، حد و مرزها و ارزش های قطعی برای خود تعریف می کند که هرگز حاضر نمی شود از این حدود کوتاه بیاید. با این شرایط وی می تواند بدون اینکه به تایید دیگران وابسته باشد، خود از زندگی احساس رضایت و شادی پیدا کند و در زندگی حس و حال خوبی را داشته باشد. این ویژگی مثبت می تواند در تمامی انواع روابط برای انسان از جمله روابط عاطفی و عاشقانه و یا حتی روابط کاری، فروش و تجاری نیز بسیار کاربردی باشد و در ساختن روابطی بسیار موثر و مستحکم برای انسان نقشی بسیار اساسی و مثبت را ایفا نماید.
انسان هایی که استقلال عاطفی بالایی دارند در حقیقت خود را دوست دارند و این البته به معنای خودخواهی و از خود راضی بودن که می توانند رذایل اخلاقی محسوب شوند، نخواهد بود. در واقع این علاقه داشتن به خود یعنی اینکه فرد بدون اینکه به دوست داشته شدن توسط دیگران وابسته باشد، با عشق خود به خودش، احساس خوبی از زندگی داشته باشد. این موضوع که انسان را بسیار شاد و راضی تر از زندگی می کند، در حقیقت یک فاکتور بسیار مهم برای افرادی است که دوست دارند دیگران را به سوی خود جذب کنند. زیرا افرادی که این گونه هستند ناخودآگاه دیگران را به سوی خود جذب می نمایند.
افرادی که بالعکس، دارای وابستگی عاطفی بالایی هستند برای هر میزان رضایت از زندگی و حس شادی به تایید شدن توسط سایر انسان ها نیاز دارند. این افراد اعتماد خاصی به خود ندارند و در مسیری قرار ندارند که خود را به شادی و زندگی رضایت بخش هدایت کنند. در این صورت برای دیگران نیز افراد جذابی نمی باشند و دیگران تمایل زیادی به داشتن ارتباط قوی و نزدیک با آنان نخواهند داشت. افرادی که وابستگی عاطفی زیادی دارند، در حقیقت دارای احساس پوچی در درون خود هستند و سعی می کنند خلاء های موجود در خود را با دوست داشته شدن توسط دیگران پر کنند. اما در واقع این رفتار نتیجه معکوس برای آنان خواهد داشت و دیگران به سمت آنان جذب نخواهد کرد و بالعکس باعث دوری دیگر افراد از آنان خواهد شد. هیچ شخصی دوست ندارد با افرادی که به درستی خود را نشناخته و برای خود ارزش قائل نیستند در ارتباط باشد. در حقیقت این افراد از ترس تنها شدن با خود و افکارشان سعی می کنند به دیگران پناه برند که همین موضوع بالعکس موجب می شود که دیگران از آن ها دور شده و از داشتن ارتباط با آنان بپرهیزند.
در واقع شاید در نگاه اول ارتباط خاصی نتوان بین مفهوم استقلال عاطفی و مقوله کسب و کار و تجارت پیدا کرد. اما باید در نظر داشت که در تعریفی که برای استقلال عاطفی ذکر کردیم این نکته بسیار برجسته بود که افرادی که استقلال عاطفی دارند و نیازی به تایید شدن و دوست داشته شدن توسط دیگران برای ایجاد حس رضایت در زندگی ندارند، افرادی هستند که به خود حس اعتماد بسیار قوی دارند و ارزش بسیاری برای وجود خود قائل می شوند که البته پیش تر هم ذکر کردیم این به معنای از خود راضی و خودخواه بودن نیست. طبیعی است افرادی که این خصوصیت را در خود به صورت ذاتی دارند یا اینکه با آموزش و تمرین و ممارست آن را در وجود خود نهادینه کرده اند، افرادی هستند که کارها و رفتارهای خود را برای خوشایند دیگران انجام نمی دهند و به همین جهت که حس رضایت و خشنودی آن ها متکی به خودشان است، می توانند در روابط اجتماعی نیز برای دیگران افراد جذابی به نظر بیایند. در حقیقت چنین افرادی مورد توجه سایر انسان ها برای برقراری ارتباط قرار می گیرند و کمتر کسی پیدا می شود که نخواهد با چنین افرادی ارتباط قوی و موثر برقرار نماید.
طبیعتا یکی از ویژگی های کارآفرینان و موسسان استارت آپ ها هم همین برقراری ارتباط قوی و موثر است. زیرا این افراد باید بتوانند یک تیم متخصص را به خوبی دور هم جمع کنند و از تخصص آن ها نهایت بهره را در جهت رسیدن به اهداف خود در زمینه کسب و کار مورد نظر ببرند. به ویژه در ابتدای امر که معمولا پول زیادی هم در کار نیست، جمع کردن افرادی متخصص و کارآمد و ایجاد انگیزه در آن ها و بعدا حفظ انگیزه در این افراد برای رو به جلو بردن کسب و کار به برقراری ارتباط بسیار موثر نیاز مبرم دارد. همان طور که ذکر شد افرادی که استقلال عاطفی بالایی دارند، به علت ویژگی های شخصیتی خود دیگران را به خود جذب می کنند. از همین جهت است که این افراد برای اینکه کارآفرین یا موسس استارت آپ باشند بسیار مناسب هستند و می توانند یک گروه از متخصصان کارآمد را دور هم جمع کرده و با تک تک آن ها ارتباط موثر و خوبی را برقرار نمایند.
برخی مشاغل مانند تیم فروش و مدیر فروش و بازاریابان کسب و کارها نیز به شدت به مهارت برقراری ارتباط قوی و موثر با سایر افراد جامعه نیاز دارند. زیرا این افراد دقیقا شغلشان ارتباط با دیگران برای معرفی محصولات و فروش آن ها به مردم است. همچنین فروشندگان خرد که در سطح شهرها در مغازه ها و فروشگاه های مختلف مشغول به کار هستند نیز دقیقا به همین صورت باید بتوانند با برقراری ارتباط مناسب با مشتری های بالقوه ای که وارد فروشگاه هایشان می شوند، آن ها را به خریدار بالفعل تبدیل نمایند. در چنین شرایطی داشتن استقلال عاطفی می تواند برای این افراد یک امتیاز ویژه برای جذب دیگران به خود و برقراری ارتباط مناسب محسوب گردد.
