حتما این جمله معروف را در فیلم پدرخوانده شنیده اید که «دوستانت رو نزدیك خودت نگه دار و دشمنانت رو نزدیكتر» و اگر یادتان رفته بهتر است به بهانه روز سینما مجدد این فیلم را نگاه کنید تا دلیل این جمله را به خاطر بیاورید. اما در دنیای کسب و کار می توان جای دشمن را با رقیب عوض کرد و باز هم جمله بسیار ارزشمند می شود. چرا؟ به این دلیل که نیاز داریم از رقبایمان یاد بگیریم. از رقابت عقب نمانیم و همیشه راهکارهای مناسب و خلاق برای ایجاد ارتباط با مشتری را حفظ کنیم.
شبکه های اجتماعی به عنوان یکی از راه های ارتباطی کسب و کارها با مشتریان خود همواره مورد توجه بوده است. استفاده مداوم افراد از شبکه های اجتماعی باعث شده کسب و کارها به فکر حضور در این فضا باشند. به طور مثال در اینستاگرام ماهانه 2 میلیون تبلیغ رسمی انجام می شود. 80% کاربران حداقل یک پیج تجاری را دنبال کرده و بیش از 25 میلیون صفحه تجاری در اینستاگرام به صورت روزانه فعالیت می کنند.
در این مقاله کوتاه سعی داریم روش های تحلیل و آنالیز رقبا را در شبکه های اجتماعی بیان و ابزارهای انجام این کار را تشریح کنیم.
- شناخت رقبا: به دلیل ارزانی فعالیت در شبکه های اجتماعی معمولا رقبا فعالیت های خود را با شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام شروع می کنند. بنابراین یکی از بهترین منابع برای آشنایی و شناخت رقبا، شبکه های اجتماعی هستند.
- اطلاع از فعالیت های گذشته و حال: با بررسی فعالیت های هر صفحه می توانید متوجه شوید که در گذشته چه استراتژی ها و فعالیت هایی داشتند و در حال حاضر این استراتژی ها چه تغییراتی کرده است؟
- فرصت ها و تهدید ها را شناسایی کنید: پس از اطلاع از استراتژی های رقبا، بررسی میزان عملکرد آنها بینش بسیار خوبی در خصوص موفقیت یا شکست آن استراتژی ها به شما می دهد. اینکه آیا یک گروه مشتری مشترک را هدف قرار داده اند؟ محصول یا سرویس خاصی را به مشتری ارائه می دهند یا بر روی قیمت متمرکز هستند؟ این موارد می تواند فرصت های پیش روی شما را مشخص کند و تا حدودی راهنمای شما برای فعالیت در شبکه های اجتماعی باشد.
چطور شبکه های اجتماعی رقبا را آنالیز کنم؟
اکنون که چرایی تحلیل شبکه های اجتماعی را درک کردیم نوبت به چگونگی انجام این کار می رسد. این کار در چند قدم ساده اما کاربردی خلاصه می شود:
1. شناسایی رقبا
2. بررسی جامعه مخاطب آنها
3. بررسی نوع و استراتژی محتوا
4. بررسی میزان تعامل کاربران با اکانت تجاری
5. بررسی تغییرات در گذر زمان
ابتدایی ترین قدم شناسایی رقبا در فضای شبکه های اجتماعی است. دقت کنید که لیست رقبای شما در فضای آفلاین به احتمال زیاد با رقبای شما در فضای مجازی متفاوت است بنابراین لازم است که حتما جستجوی بادقتی انجام دهید. جستجو را در هر شبکه اجتماعی شروع کنید. به عنوان مثال در شبکه اجتماعی اینستاگرام، حوزه فعالیت خود را جستجو کنید یا با کمک هشتگ های متداول این کار را انجام دهید. ابزار BRAND24 نیز میتواند به شما در این مرحله کمک کند که آن را جلوتر توضیح خواهیم داد.
یک لیست تهیه کنید. در کنار هر اسم شبکه های اجتماعی که فعالیت دارند و تعداد دنبال کننده را یادداشت کنید. گاهی اوقات صفحات اجتماعی صرفا وجود دارند و فعالیت چندانی نمی کنند. با کمک اطلاعاتی مانند تعداد دنبال کننده یا تعداد پست ها میتوانید صفحات مهم را شناسایی کنید.
بررسی جامعه مخاطب:
به دلیل public (عمومی) بودن صحفات تجاری، به راحتی می توانید مخاطبان (دنبال کننده، فالوور یا ممبر) هر صفحه ای را بررسی کنید. معمولا برای این کار ابزار خاصی وجود ندارد و بهتر است یک نمونه از جامعه مخاطب را انتخاب کنید. به عنوان مثال اگر یک صفحه اینستاگرام 10هزار مخاطب دارد بررسی 1000 مورد از آن ( 10% کل مخاطبان) کار منطقی می باشد. نوع محتوا هم میتواند تعیین کننده جامعه مخاطب باشد که در ادامه آن را توضیح خواهیم داد.
بررسی نوع و استراتژی محتوا:
مهم ترین بخش آنالیز یک صفحه در فضای مجازی مربوط به نوع و استراتژی محتوا می باشد. پست ها و نوع فعالیت صفحه را بررسی کنید. هدف هر پیج دقیقا چیست؟ چه فرمت های محتوایی استفاده می شود؟
«متن های طولانی، متن های کوتاه با هدف تبلیغاتی مستقیم، عکس ، ویدئو یا انتشار لینک بلاگ» یا ترکیب هر کدام می تواند در یک صفحه استفاده شود که هر کدام تاثیرگذاری متفاوتی دارد. به عنوان مثال در اینستاگرام استفاده از استوری و ویدئو میتواند در بهتر دیده شدن پیج و افزایش مخاطب تاثیرگذار باشد.
مرحله بعدی بررسی هشتگ ها و موضوعات می باشد. معمولا در هر پست از تعدادی هشتگ برای بهتر دیده شدن آن پست استفاده می شود. این موارد ارتباط مستقیمی با مخاطبان و استراتژی محتوای پیج دارند. بهتر است هشتگ های پرتکرار هر پیج را یادداشت کنید تا بتوانید حوزه فعالیت آن صفحه را تشخیص داده و در صورت لزوم از آن استفاده کنید.
فراکنس یا برنامه زمانی ارسال پست ها نیز از دیگر نکات مهمی است که نیاز به بررسی دارد. در کنار آدرس هر صفحه، متوسط میزان فعالیت را به صورت هفتگی یادداشت کنید. به عنوان مثال یک صفحه اینستاگرامی می تواند هر هفته 5 پست و بین 7 الی 10 استوری را در برنامه زمانی خود داشته باشد.
نکته ی آخر، بررسی استراتژی هر پیج است. در واقع باید بررسی کنید که هدف راه اندازی آن صفحه چه بوده است؟ معرفی محصول، تبلیغات، آموزش، اطلاع رسانی، هدایت کاربران به خرید، ترغیب به بازدید از سایت یا تماس تلفنی برخی از اهداف متداول برندها در شبکه های اجتماعی می باشد.
بررسی میزان تعامل کاربران با اکانت تجاری: بهترین محتوا بدون مخاطب ارزشی ندارند بنابراین در مرحله بعدی از آنالیز شبکه های اجتماعی لازم است میزان تعامل کاربران آن صفحه را با محتوای تولید شده بررسی و تحلیل کنید. تعداد لایک، کامنت یا بازنشر از معیارهای تعامل کاربران با هر پست به حساب می آید. میتوانید متوسط این ارقام را با بررسی 10 الی 30 فعالیت گذشته هر صفحه محاسبه کنید.
پس از محاسبه متوسط این ارقام، تحلیلی شگفت انگیز به شما اطلاعات به شدت کاربردی را ارائه می دهد. در هنگام بررسی خود، سه پست یا فعالیتی که بیشترین مزان تعامل را داشته اند یادداشت کنید. سپس تمام فعالیت های مرحله قبل (نوع محتوا) را به صورت اختصاصی برای این سه پست انجام دهید! این تحلیل به شما کمک می کند متوجه شوید که کدام فرمت محتوایی برای مخاطبان آن صفحه جذاب بوده، چه محتوایی (آموزشی، تبلیغاتی و غیره) تعامل بیشتری را به همراه داشته و در نهایت چه زمانی بهترین فرصت برای انتشار محتوا در شبکه های اجتماعی می باشد.
بررسی تغییرات در گذر زمان: تا به اینجا کار تحلیلی که انجام شد شبیه به یک تصویر از یک لحظه بود. اما اکنون می خواهیم یک فیلم ببینیم! بسیار مهم است تا تعامل و استراتژی و فرمت محتوایی را در گذر زمان بررسی کنید. تغییرات را یادداشت کنید که چه فعالیت هایی نتیجه مثبت و چه فعالیت هایی باعث کاهش تعامل کاربران شده است. همه ی این اطلاعات بعدها در تدوین استراتژی شبکه های مجازی برای کسب و کار خودتان به کمک شما می آیند تا دیگر نیاز نباشد اشتباهات دیگران را تکرار کنید.
1. سایت Brand24
سایت brand24 ابزار فوق العاده ای برای پایش شبکه های اجتماعی و حتی وبلاگ می باشد. با ثبت نام رایگان می توانید یک هشتگ یا عبارت را وارد کنید و سپس لیست تمام پست هایی که در آن از هشتگ یا عبارت استفاده شده، لیست می شود. صفحاتی که آن را منتشر کرده اند را نشان می دهد و این قابلیت را دارد که میزان تعامل کاربران را با هر پست مشاهده کنید.
ابزار brand24 به شما برای مشخص کردن رقبا و پیدا کردن فرمت های محتوایی که بیشترین تعامل را دارند کمک می کند. سایت mention.com نیز کاری مشابه با brand24 انجام می دهد.
یکی از بهترین سایت ها که ضمن مانیتورینگ و تحلیل پیج خودتان می توانید وضعیت خود را با سایر رقبا در معیارهای مختلف بسنجید
ارائه تحلیل از میزان تعامل، تعداد و زمان پست ها برای هر کدام از رقبا از جمله تحلیل هایی است که این ابزار ارائه می دهد.
به منظور یادداشت و تکمیل مواردی که برای تحلیل شبکه های اجتماعی رقبا گفته شد میتوان از یک فایل اکسل استفاده کرد. فایل پیشنهادی را میتوانید با کلیک اینجا دانلود و استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: چطور یک وب سایت را آنالیز کنم؟
بیشتر بخوانید: یک برنامه بازاریابی دیجیتال شامل چه مواردی باید باشد؟
اگر شما نیز میخواهید برنامه بازاریابی دیجیتال برای کسب و کارتان تدوین کنید و فروش خود را افزایش دهید میتوانید با لینک زیر فرم تماس با من را تکمیل کنید تا در مورد بهترین روش های تبلیغات و یا بازاریابی کسب و کار شما با هم صحبت کنیم
تماس با من
