اغلب افراد حوزه مارکتینگ و مدیریت با چرخه عمر محصول آشنا هستند. چرخه عمر نقش بسزایی در تدوین استراتژیهای لازم برای توسعه محصول و بازاریابی آن ایفا میکند.
اما شاید بتوان گفت بخش عمده استرس هر تیمی، جلوگیری از افول محصول است. به خصوص اگر شما بتوانید عامل حفظ یک محصول در بازار باشید، به نوعی از رقبای فعلی خود پیش خواهید افتاد.
به عنوان مثال اپل که همواره در نوآوری محصولات پیشتاز است، نقش عمدهای در حفظ اسمارت فون ها در بازار ایفا میکند. چه بسا اگر این نوآوریها نبودند، ممکن بود اسمارت فون ها با ابزار دیگری تهدید شوند و عمر آن ها به سر آید.
در این رابطه گذری میاندازیم به بخش افول محصول در مطلب چرخه عمر محصول سایت ساعدنیوز:
وقتی بلوغ بازار کاهش می یابد و در نتیجه به پایان می رسد، محصول وارد مرحله 4 می شود - افت بازار. در تمام موارد بلوغ و افول، صنعت دگرگون می شود. تعداد کمی از شرکت ها قادر به تحمل طوفان رقابتی هستند. با کاهش تقاضا، ظرفیت مازادی که قبلاً در دوره بلوغ آشکار بود اکنون بی مصرف می شود. برای سرعت بخشیدن به گرفتگی رقبا به طور مستقیم، یا ترساندن آنها به خروج داوطلبانه زودهنگام از صنعت، آنها انواع مختلفی از تاکتیک ها را آغاز می کنند، ادغام یا خریدهایی را پیشنهاد می دهند و به طورکلی فعالیت هایی را انجام می دهند که زندگی را برای همه شرکت ها سنگین می کند، و مرگ را برای بسیاری از آنها نتیجه غیرقابل اجتناب قرار دهد. چند شرکت واقعاً طوفان را تحمل می کنند و زندگی را از طریق نزول مداوم که اکنون مشخصاً صنعت را مشخص می کند، حفظ می کنند. تولید به دست کمتری متمرکز می شود و مصرف کنندگان خسته می شوند.
اما این بدان معنا نیست که نمی توان تلاش های مفیدی در پیش بینی شیب و طول عمر یک محصول جدید انجام داد. زمان صرف شده در تلاش برای این نوع آینده نگری نه تنها به اطمینان از رویکرد منطقی تر برای برنامه ریزی و بازاریابی محصول کمک می کند. همچنین، همان طور که بعدانشان داده خواهد شد، می تواند به ایجاد زمان مناسب برای حرکت های مهم استراتژیک و تاکتیکی پس از عرضه محصول به بازار کمک کند. به طور خاص، این می تواند کمک بزرگی در ایجاد یک سری منظم حرکت های رقابتی، در گسترش یا گسترش عمر محصول، در حفظ یک خط تولید تمیز و در تدریج ازبین بردن محصولات قدیمی و پرهزینه باشد.
همان طور که در بالا اشاره شد، طول و شیب مرحله توسعه بازار به پیچیدگی محصول، درجه جدید بودن آن، متناسب بودن آن با نیازهای مشتری و وجود جایگزین های رقابتی بستگی دارد.
در هر شرایط خاص، هرچه تعداد افرادی که درگیر تصمیم گیری واحد برای خرید یک محصول جدید هستند مشارکت داشته باشد، مرحله I بیشتر کشیده می شود؛ بنابراین، برای مثال، در صنعت مصالح ساختمانی بسیار پراکنده، موفقیت طولانی مدت به طول می انجامد. از طرف دیگر، اقلام مد به وضوح سریع ترین و آخرین کوتاه ترین ها را می گیرند. اما ازآنجاکه مد بسیار قدرتمند است، اخیراً برخی از شرکت ها در صنایع که معمولاً کمترین تأثیر را در صنایع دارند (به عنوان مثال ابزارآلات) با معرفی عناصر طراحی و بسته بندی مد در محصولات خود، مرحله توسعه بازار را کوتاه کرده اند.
چه عواملی تمایل به طولانی شدن مرحله توسعه بازار دارند و بنابراین خطر شکست را افزایش می دهند؟ هرچه محصول پیچیده تر باشد، متمایزتر بودن محصول جدید، کمتر تحت تأثیر مد، تعداد افراد تأثیرگذار بر یک تصمیم خرید بیشتر، گران تر و تغییر موردنیاز در روش معمول مشتری برای انجام کارها بیشتر است - اینها شرایطی هستند که به احتمال زیاد سرعت را کاهش می دهند و مشکلاتی را ایجاد می کنند.
مرحله 3 صنعت - بلوغ - به طورکلی تا زمانی ادامه دارد که هیچ جایگزین مهمی برای رقابت وجود نداشته باشد. سرانجام، ارزش دانستن اینکه محصول در هر زمان چه مرحله ای را طی می کند فقط در نحوه استفاده از این واقعیت است. اما استفاده از آن همیشه در آینده است. ازاین رو پیش بینی محیط آینده که در آن از اطلاعات استفاده خواهد شد، غالباً برای سرمایه گذاری مؤثر بر دانش در مورد زمان حال عملکرد بیشتری دارد تا دانش در مورد حال حاضر.
از مثالهای غربی بگذریم، در ایران هم هستند شرکتها و استارتاپهایی که در عرصه حفظ محصول به خوبی تلاش میکنند. به عنوان مثال در عرصه فینتک که امثال بهپرداخت (آپ) و تاپ و دیجی پی رقابت میکنند، میبینیم که هر روز فیچرها و قابلیتهای جدیدی به اپها افزوده میشود. شاید یکی از مثالهای جذاب و بهواقع کاربردی در این عرصه را بتوان به اپلیکیشن پرداخت مانیار اختصاص داد. اپلیکیشنی که توانسته با قابلیت پرداخت دونگی و گروهی، ارزشی جدید در صنعت انواع اپلیکیشنهای پرداخت خلق کند.