چارچوب تحول دیجیتال — افراد، فرآیند، فناوری و داده‌ها

چارچوب "افراد، فرآیند، فناوری" (PPT) دهه‌هاست که اساس تحولات سازمانی را شکل می‌دهد و به رهبران راهنمایی برای مدیریت تغییر ارائه می‌دهد. از زمان پیدایش آن در دهه ۱۹۶۰، این مدل به عنوان راهنمایی برای درک ارتباطات میان اجزای مختلف سازمانی عمل کرده است. منشا این مدل از "مدل الماس" Harold Leavitt’s است که نحوه ارتباط ساختار، افراد، فناوری و وظایف را دگرگون کرد. لویت بر این حقیقت تأکید داشت که هیچ نمونه‌ای نمی‌تواند به تنهایی عمل کند؛ هر تغییر در یک بخش، اثرات موجی در بخش‌های دیگر دارد و بنابراین، نیازمند رویکردی جامع و سیستماتیک در تحول است.

در دنیای کسب‌وکار امروز، که سرعت تغییرات بسیار بالا رفته است، این چارچوب همچنان اهمیت بالایی دارد. موفقیت در هر تحول سازمانی به توانایی رهبران در تعادل و یکپارچه‌سازی این اجزا بستگی دارد، زیرا تغییرات همیشه خطی نیستند و باید به صورت سیستمیک در نظر گرفته شوند. چه در حال مدرن‌سازی عملیات، ادغام فناوری‌های نوین یا تغییرات فرهنگی، درک تأثیر این تغییرات بر تمامی عناصر، پایه‌گذار موفقیت‌های پایدار است.

از الماس به مثلث قدرت (Power Triangle)

در طول زمان، این چارچوب از شکل الماسی اصیل لویت به سمت "مثلث طلایی" افراد، فرآیند و فناوری تغییر یافته است که در امروز در استراتژی‌های تجاری جهانی کاربرد فراوان دارد. این تحول نشان‌دهنده تغییرات در ساختارهای سازمانی مدرن است؛ جایی که عناصر پیشین ساختار و وظایف، با هم ادغام شده و مفهوم "فرآیند" را شکل داده‌اند. تا دهه ۱۹۹۰، Bruce Schneier این مدل را تکمیل‌تر کرد و آن را به عنوان ابزار کلیدی در مدیریت تغییر تثبیت نمود.

امروز، مثلث طلایی نماد سه ستون اصلی است که برای تحول موفقیت‌آمیز ضروری هستند. افراد، نیروی محرکه هر سازمان، نیازمند رهبری مناسب، مهارت‌ها و ابزارهای همکاری هستند تا رشد کنند. فرآیند تضمین می‌کند که سازمان‌ها جریان‌های کاری کارآمد و مکانیزم‌هایی برای انطباق و بهبود دارند، با تمرکز بر روش‌های چابک و بهبود مستمر. در نهایت، فناوری نقش تسهیل‌کننده را ایفا می‌کند—ابزارها، بسترها و زیرساخت‌های لازم برای حمایت از افراد و فرآیندها را فراهم می‌کند.

اما نکته مهم اینجاست: برتری نیازمند تعادل است. نمی‌توانید صرفاً روی فناوری پیشرفته سرمایه‌گذاری کنید یا استعدادها را در قالب‌های جداگانه توسعه دهید. جادوی واقعی زمانی رخ می‌دهد که هر سه به صورت هماهنگ کار می‌کنند، و سیستم پویایی را ایجاد می‌کنند که بتواند با محیط کسب‌وکار همیشه در حال تغییر، سازگار و رشد کند. تعادل تنها یک ایده‌آل نیست؛ بلکه برای تحول بلندمدت ضروری است.

در عصر دیجیتال: نقش داده‌ها

در عصر دیجیتال، نقش داده‌ها در چارچوب PPT بسیار مهم و حیاتی است. در کسب‌وکارهای مدرن، داده فقط نتیجه‌ای جانبی از عملیات نیست؛ بلکه نرمی است که هر تصمیم، نوآوری و استراتژی را هدایت می‌کند. حالا داده‌ها در جریان چارچوب PPT قرار دارند و به عنوان اتصال‌دهنده‌ بین افراد، فرآیند و فناوری عمل می‌کنند. آن‌ها بینش‌هایی ایجاد می‌کنند که تصمیم‌گیری‌های رهبری را اطلاع‌رسانی می‌کند، جریان‌های کاری را بهینه می‌سازد و توانمندسازی کارکنان را افزایش می‌دهد.

همانطور که در تصویر چارچوب تحول دیجیتال نشان داده شده است، داده اکنون در حلقه مرکزی تمامی تلاش‌های تحول قرار دارد. با بهره‌گیری از بینش‌های مبتنی بر داده، شرکت‌ها می‌توانند تصمیمات هوشمندانه‌تر و سریع‌تر بگیرند. این بینش‌ها استراتژی‌های مشتری‌مدار را شکل می‌دهند، فرآیندها را بهبود می‌بخشند و چابکی را افزایش می‌دهند، زیرا سازمان‌ها را قادر می‌سازند سریع به روندهای بازار و چالش‌های عملیاتی واکنش نشان دهند.

رهبری و چشم‌انداز—که بخش‌های اصلی ستون افراد هستند—اکنون بیش‌از پیش توسط داده‌ها تقویت شده‌اند. رهبران با دیدگاه‌های واضح و مبتنی بر داده می‌توانند به شکل مؤثر تیم‌ها را هدایت و همسو کنند تا به هدف مشترک تحول برسند. همچنین، اشتراک‌گذاری داده‌ها، همکاری و ارتباط در سراسر سازمان را تقویت می‌کند، و موانع سازمانی را می‌شکند و جریان دانش بین بخش‌ها را تشویق می‌کند.

از نظر فناوری، تمرکز دیگر بر روی صرف پیاده‌سازی ابزار نیست؛ بلکه بر ساخت زیرساخت‌های قوی و پذیرش فناوری‌هایی است که ادغام سیستم‌ها را بدون مشکل امکان‌پذیر می‌کند. همگرایی افراد، فرآیند و فناوری فقط از طریق زیرساخت‌های داده‌ای قدرتمند، روش‌های چابک و تدابیر امنیت سایبری که سیستم‌ها را در برابر تهدیدهای احتمالی محافظت می‌کند، امکان‌پذیر است.

همچنین، متدولوژی‌های چابک در محور فرآیندها جایگاه ویژه‌ای یافته‌اند، جایی که رویکردهای تکراری در مدیریت پروژه سازمان‌ها را قادر می‌سازد سریع و پاسخگو باقی بمانند. داده‌ها، این انعطاف‌پذیری را تقویت می‌کنند و به سازمان‌ها اجازه می‌دهند بر اساس بینش‌های لحظه‌ای، سریع تغییر مسیر دهند. تمرکز بر مشتری نیز یکی دیگر از اصول کلیدی در فرآیند است، جایی که سازمان‌ها به جمع‌آوری بازخورد مداوم می‌پردازند تا محصولات و خدمات خود را بهبود دهند و نیازهای در حال تحول بازار را برآورده سازند.

در اینجا نحوه ادغام داده‌ها در هر عنصر از چارچوب PPT آورده شده است:

افراد

• رهبری و چشم‌انداز: داده‌ها به رهبران کمک می‌کنند تا دید واضح و مستندی از مسیر تحول دیجیتال داشته باشند و بتوانند آن را مؤثرتر به کارمندان منتقل کنند. تحلیل داده‌ها مسیرهای واضح و قابل اندازه‌گیری ارائه می‌دهد که به هدایت صحیح سازمان در این مسیر کمک می‌کند و تضمین می‌نماید همه در مسیر اهداف تحول دیجیتال هم‌راستا باشند.
• مهارت‌های دیجیتال و آموزش: داده‌های مربوط به مهارت‌های کارکنان و نیازهای آموزش، به طراحی برنامه‌های آموزشی هدفمند کمک می‌کند. با بهره‌گیری از تحلیل‌های داده، سازمان می‌تواند سطح مهارت‌ها را ارزیابی کند، نیازهای فردی و گروهی را شناسایی کرده و برنامه‌های توسعه مهارتی متناسب با آن طراحی کند، تا کارکنان در استفاده مؤثر از فناوری‌ها به‌روز و توانمند باشند.
• همکاری و ارتباطات: داده‌ها نقش مهمی در تسهیل اشتراک‌گذاری دانش و اطلاعات دارند. از طریق تحلیل داده‌های مربوط به فرآیندها و ارتباطات، سازمان می‌تواند موانع داخلی، خلأهای اطلاعاتی و مناطق نیازمند بهبود در فرهنگ همکاری را شناسایی کند. این تحلیل‌ها به ترویج ارتباط مؤثر، کاهش اصطکاک‌ها و ایجاد فرهنگ شفاف و هم‌افزا کمک می‌کند، که در نهایت بهره‌وری تیم‌ها و کارایی سازمان را افزایش می‌دهد.

فرآیندها

• متدولوژی‌های چابک: تحلیل داده‌ها نقش کلیدی در اجرای رویکردهای تکراری و افزایشی دارد. با جمع‌آوری و ارزیابی داده‌های عملیاتی و فیدبک‌های مشتری در هر دوره، سازمان‌ها می‌توانند روندهای رفتاری بازار و نیازهای مشتریان را سریع‌تر شناسایی کنند و بر اساس این بینش‌ها فرآیندهای خود را بهبود دهند. داده‌های لحظه‌ای کمک می‌کنند تا تیم‌ها انعطاف‌پذیرتر عمل کرده و به تغییرات پاسخ سریع دهند.
• تمرکز بر مشتری: داده‌ها مبنای جمع‌آوری بازخوردهای مستقیم و غیرمستقیم مشتریان هستند. تحلیل این داده‌ها به سازمان‌ها کمک می‌کند نیازها، ترجیحات و نقاط ضعف حوزه محصولات و خدمات را شناسایی و اولویت‌بندی کنند. در نتیجه، با تکیه بر داده‌ها، طراحی محصولات و خدمات طراحی می‌شود که بهتر با خواسته‌های بازار هم‌راستا باشد و رضایت مشتریان افزایش یابد.
• تصمیم‌گیری مبتنی بر داده: داده‌ها و تحلیل‌های آماری ابزارهای اصلی برای تصمیم‌سازی هوشمندانه هستند. سازمان‌ها با تحلیل داده‌های عملیاتی، مالی و بازار، پیش‌بینی‌های دقیق‌تری در مورد روندهای آینده انجام می‌دهند، عملیات را بهینه می‌سازند و راهکارهای استراتژیک مرتبط با بازار را پیاده‌سازی می‌کنند. این رویکرد، سازمان‌ها را در مواجهه با تغییرات سریع و دینامیک بودن بازار مجهز می‌سازد.

فناوری

• زیرساخت: داده‌ها نقش حیاتی در طراحی و توسعه زیرساخت‌های دیجیتال دارند. تحلیل نیازهای داده‌ای سازمان، حجم و نوع داده‌هایی که باید ذخیره و مدیریت شوند، و درخواستی‌های آینده، به ساختن زیرساختی مقاوم و مقیاس‌پذیر کمک می‌کند. داده‌های عملیاتی و عملکردی پایه‌هایی قوی برای اطمینان از قابلیت اطمینان، کارایی و پاسخگویی فناوری فراهم می‌آورند؛ و این زیرساخت‌ها به شرکت اجازه می‌دهند عملیات‌های خود را به شکلی امن و پایدار انجام دهند.
• یکپارچگی سیستم‌ها: داده‌ها کلید اصلی ادغام سیستم‌ها و پلتفرم‌های مختلف هستند. استانداردسازی و انتقال داده‌ها بین سیستم‌های مختلف درون سازمان، روندهای عملیاتی را یکپارچه و هم‌سویی می‌کند، و همکاری بین بخش‌ها و گردش داده‌ها را بهبود می‌دهد. این یکپارچگی از طریق استفاده از API‌ها، استانداردهای داده و معماری‌های یکپارچه امکان‌پذیر است و موجب افزایش بهره‌وری و کاهش خطاها می‌شود.
• امنیت سایبری: نگهداری امنیت داده‌ها و سیستم‌ها مستلزم جمع‌آوری و تحلیل مداوم داده‌های مربوط به خطرات و تهدیدات سایبری است. اعمال سیاست‌ها و اقدامات امنیتی بر اساس الگوهای رفتاری و تحلیل داده‌های درون سیستم، برای حفاظت مؤثر از داده‌های حساس و زیرساخت‌ها حیاتی است. فناوری‌های پیشرفته در حوزه امنیت و استفاده از داده‌های بزرگ و تحلیل نظارتی، سازمان‌ها را در مقابل حملات سایبری مقاوم می‌سازد و اعتماد مشتریان و ذینفعان را حفظ می‌کند.
  
  رفرنس

Forbes - Is the 60-Year-Old ‘People Process Technology’ Framework Still Useful? 2022: https://www.forbes.com/sites/forbestechcouncil/2022/12/29/is-the-60-year-old-people-process-technology-framework-still-useful/?sh=68259e574ab4