در این مقاله شما را با انواع تیترهای غیر استاندارد در محتواهای فارسی وب کشور آشنا کرده و در عین حال، روش‌هایی برای بهبود هر یک ارائه خواهم کرد. (در خلال هر بخش مثال‌هایی نیز برای درک بهتر مطلب بکار گرفته شده است).
البته لازم به ذکر است که دستبه‌بندی ذیل صرفا نظر شخصی نویسنده بوده و هدف‌اش آشنا کردن مخاطب با برخی از مشکلات حوزه تولید محتوای فارسی در نحوه انتخاب عنوان مناسب است.
یکی از رایج‌ترین انواع تیتر فارسی غیر استاندارد که نمونه‌های مختلف‌اش را می‌توان در فضای سایت «ویرگول» نیز به وفور یافت، تیترهای متشکل از یک یا چند نقطه‌ویرگول است. این‌گونه تیترها عموما یک کلمه یا عبارت را در ابتدای جمله آورده و سپس با استفاده ار نقطه‌ویرگول، توضیحی برای عبارت مذکور می‌آورند.
❌ مثال: «نویسندگان فریلنسر در ایران؛ نقاط ضعف و مشکلات این قشر»
اما این شیوه به دو دلیل غیر استاندارد و نامناسب است:
پس اگر قرار بر تصحیح تیتر غیر استاندارد مثال بالا باشد، نتیجه چنان خواهد شد:
✔️ «بررسی نقاط ضعف و مشکلات نویسندگان فریلنسر در ایران»
همانند دسته‌ی قبلی، مطالبی که از تعدد ویرگول برای تقسیم‌بندی عناوین خود بهره می‌گیرند نیز در چهارچوب‌های پسندیده‌ی تیترگذاری قرار نمی‌گیرند؛ چرا که در مبحث محتوا نویسی—و حتی ژورنالیسم به طور کل—تیتر می‌بایست از نظر ظاهری و ساختاری با پاراگراف‌های مطلب مورد نظر متفاوت باشد.
❌ مثال: «شناخت مخاطب، هدف گذاری، تحقیق در گوگل و سایر نکات ضروری در تدوین تیتر محتوای فارسی»
زمانی که معرف شما مانند یک جمله معمولی از مطلب‌تان است، احتمال جذب مخاطب به شدت کاهش یافته و از سوی دیگر کارتان نیز غیر حرفه‌ای جلوه داده خواهد شد. پس تا حد امکان از استفاده‌ی ویرگول دوری کرده و سعی کنید تیتر مطلب‌تان در خالص‌ترین شکل ممکن به مخاطب ارائه شود.
برای بهبود عنوانی که در مثال بالا آمده است باید به این شکل عمل کرد:
✔️ «معرفی و تحلیل کلیه نکات ضروری در تدوین تیتر محتوای فارسی»
شاید بتوان گفت که غیر حرفه‌ای ترین و نامطلوب‌ترین نوع عناوین غیر استاندارد در میان مطالب فارسی دسته‌ای هستند که بی‌دلیل، به کرات و بی‌برنامه از علامت تعجب در ساختار خود بهره گرفته‌اند. این امر به هیچ شکلی قابل توجیه نبوده و وجود چند علامت تعجب یا سوال به شکل پی‌درپی—چه در تیتر و چه در بدنه‌ی مطلب اصلی—صرفا یک اشتباه نگارشی مبتدیانه است.
❌ مثال: «چطور برای محتوای فارسی تیتر مناسبی انتخاب کنیم؟!!!»
متاسفانه غالب نویسندگان آماتور در محیط وب گمان می‌کنند که دیدن چند علامت تعجب در کنار هم تداعی‌گر اهمیت و جذابیت بیشتر برای مخاطب است. اما به شخصه دیدن چنین عنوانی مرا از کلیک کردن بر روی مطلب منصرف کرده و معنایی جز مبتدی بودن نویسنده برایم ندارد.
نویسنده‌‌ی حرفه‌ای کسی است که تنها با استفاده از کلمات توجه مخاطب را به خود جلب کرده و از بکارگیری سطحیِ نشانه‌های نگارشی‌ای همچون علامت تعجب می‌پرهیزد.
برای بهبود عنوان مطرح شده در مثال بالا، حذف تمام علامت تعجب‌ها کاملا الزامی است:
✔️ «چطور برای محتوای فارسی تیتر مناسبی انتخاب کنیم؟»
متاسفانه این مورد را می‌توان به کرات در صفحه اصلی همین سایت ویرگول نیز مشاهده کرد؛ تیترهایی که تنها از یک یا چند کلمه تشکیل شده‌اند و به شدت برای مخاطب گُنگ هستند.
❌ «سیاست خاورمیانه»، «موفقیت در زندگی»، «تاریخ» و «سینما» همگی از مثال‌های عناوین غیر استاندارد تک و یا چند کلمه‌ای هستند.
این‌گونه عناوین نه تنها مخاطب را سردرگم می‌کنند، بلکه برای موتورهای جستجو نیز هیچ‌گونه ارزشی در بر ندارند.
معرفِ محتوای شما می‌بایست گویای هرآنچه که به مخاطب ارائه خواهید کرد باشد؛ وگرنه جز تعداد محدودی که ممکن است از روی کنجکاوی یا آشنایی با نویسنده روی نوشته‌تان کلیک کرده باشند، مخاطب دیگری نصیب‌تان نخواهد شد.
مثلا برای بهتر شدن نمونه اول در مثال بالا باید ساختار تیتر را به شکل زیر تغییر داده و جزئیات بیشتری را در آن دخیل کرد:
✔️ «نگاهی به سیاست خاورمیانه پس از پایان جنگ ایران و عراق در سال شصت و هفت»
این نوع از تیترهای فارسی مقوله‌ی «جذابیت» را به درستی متوجه نشده و در آن غرق شده‌اند. به عبارتی دیگر، برخی از نویسندگان معیارهای ژورنالیستی را آنقدر پررنگ می‌کنند که تیترشان به کلی با مطلب اصلی ناهماهنگ و غیر مرتبط می‌شود. به این عنوان توجه کنید:
❌ «با تمام قوا پیش به سوی موفقیت»
آیا شما قادر به تشخیص موضوع اصلی آن هستید؟ آیا می‌توانید به طور قطع بگویید که مقاله‌ای با این عنوان یک مطلب آموزشی است یا هدف‌اش تحیل مسائل مربوط به موفقیت است؟ آیا نویسنده با این تیتر جز کلمه‌ی «موفقیت» چیزی به شما ارائه می‌کند؟ متاسفانه خیر.
پس در مقاله‌های خود از اصول ژورنالیستی به میزان لازم بهره گرفته و رصالت اصلی‌تان که معرفی مقاله به مخاطب است را فدای جذابیت ظاهری عناوین بی‌مایه نکنید.
ارائه جزئیات لازم به مخاطب در زمره وظایف یک محتوا نویس حرفه‌ای است؛ بنابراین، عنوان مطرح شده در مثال قبلی را می‌بایست به یکی از اشکال زیر تدوین کرد:
✔️ «پنج راه حل قابل اجرا برای دستیابی به موفقیت در نویسندگی»
✔️ «راه کارهایی برای کسب موفقیت به عنوان یک محتوا نویس فریلنسر»
با امید به مفید واقع شدن این مطلب؛ منتظر شنیدن نظرات ارزشمندتان هستم. در ضمن، اگر این مطلب را پسندیدید لطفا آن را با دوستان خود نیز به اشتراک بگذارید.
