طبقه بندی مشاغل

طبقه‌بندی مشاغل سیستمی است که در آن مشاغل بر اساس شباهت‌های کاری که درگیر می‌شوند و مهارت‌ها و دانش لازم برای انجام آن‌ها با هم گروه‌بندی می‌شوند. از این سیستم می توان برای کمک به کارفرمایان برای تطبیق کارکنان مناسب با مشاغل مناسب، شناسایی نیازهای آموزشی و برنامه ریزی پاداش و مزایا استفاده کرد.

چرا طبقه بندی مشاغل مهم است؟

. زیرا به سازمان ها اجازه می دهد تا مهارت ها و دانش خاص مورد نیاز برای یک موقعیت خاص را شناسایی می کند
. همچنین شناسایی سطح مسئولیت و اختیارات مرتبط با شغل

. کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که کارکنان برای کاری که انجام می دهند به طور عادلانه پاداش دریافت می کنند. با ارزیابی هر موقعیت و انتساب آن به یک طبقه بندی شغلی خاص، سازمان ها می توانند مقیاس پرداختی منصفانه ایجاد کنند.

. علاوه بر این، طبقه بندی مشاغل می تواند برای شناسایی نیازهای آموزشی و توسعه و همچنین ایجاد مسیر شغلی برای کارکنان استفاده شود.

مراحل طبقه بندی مشاغل چیست؟
1) تعیین هدف شغل و کارکردهای ضروری سمت
2) تعیین صلاحیت های مورد نیاز برای موقعیت
3) تعیین دستمزد یا حقوق برای موقعیت
4) تعیین طبقه بندی و سطوح موقعیت
5) به روز رسانی سیستم طبقه بندی مشاغل

چه کسانی را باید در طبقه بندی مشاغل شرکت دهید؟

افرادی که باید در طبقه بندی مشاغل مشارکت داشته باشند معمولاً افرادی هستند که کار را انجام می دهند. آنها بهترین افراد برای تعیین وظایف شغلی و الزامات شغلی هستند. آنها همچنین بهترین افراد برای تعیین نحوه طبقه بندی شغل هستند. مدیریت نیز باید در طبقه بندی مشاغل دخیل باشد. آنها مسئول اطمینان از دقیق بودن طبقه بندی و مطابقت وظایف و الزامات شغلی با طبقه بندی هستند.واحد منابع انسانی نیز باید در طبقه بندی مشاغل مشارکت داشته باشد.

چه زمانی باید طبقه بندی مشاغل را انجام دهید؟

هیچ پاسخ واحدی برای این سوال وجود ندارد زیرا می تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد، مانند:

زمانی که شرکت در حال استخدام کارکنان جدید است
زمانی که شرکت در حال ایجاد تغییرات در نقش های شغلی است
زمانی که شرکت در حال تجدید نظر در نمرات حقوق خود است
زمانی که شرکت در حال انجام بررسی عملکرد است
با این حال، به طور کلی، طبقه‌بندی مشاغل باید زمانی انجام شود که شرکت تعیین کند که کدام نقش‌های شغلی در کدام درجه‌های دستمزد قرار می‌گیرند، و زمانی که شرکت تعیین کند که چگونه به کارکنان برای کارشان پاداش دهد. علاوه بر این، طبقه بندی مشاغل نیز می تواند برای کمک به شناسایی کارکنانی که ممکن است ارتقا یابند یا به نقش های مختلف در شرکت منتقل شوند، استفاده شود.

چگونه طبقه بندی مشاغل را انجام می دهید؟

. اولین مرحله طبقه بندی مشاغل، شناسایی کارکردهای ضروری شغل است. این کار با بررسی شرح وظایف و مصاحبه با کارکنانی که در حال حاضر شغل را بر عهده دارند یا اخیراً کار را ترک کرده اند انجام می شود. کارکردهای ضروری شغل آنهایی هستند که برای انجام کار برای کارمند ضروری است.

. گام بعدی شناسایی دانش، مهارت ها و توانایی ها (KSA) است، یکی از رایج ترین طبقه بندی‌ها در حوزه‌ی شایستگی، این است که شایستگی‌ها را در سه حوزه‌ی دانش، مهارت و توانایی بررسی می‌کنند. چون نام این سه حوزه با حروف K و S و A آغاز می‌شود، مخفف آنها یعنی KSA .
برای بررسی شرح شغل میتوان، مصاحبه با کارمندانی که در حال حاضر این شغل را بر عهده دارند یا اخیراً کار را ترک کرده اند، و بررسی نتایج ارزیابی های مرتبط با شغل که انجام شده است، شناسایی کرد.

. مرحله بعدی این است که KSA ها را به دسته ها گروه بندی کنید. دسته ها می توانند بر اساس سطح دشواری، میزان آموزش و تجربه مورد نیاز برای اجرای KSA یا میزان مسئولیت مرتبط با KSA باشند.

. مرحله بعدی تعیین وزن برای هر دسته است. وزن می تواند بر اساس سطح سختی، میزان تمرین و تجربه مورد نیاز برای اجرای KSA یا میزان مسئولیت مرتبط با KSA باشد.

. مرحله بعدی محاسبه امتیاز برای هر کارمند است. امتیاز بر اساس مدت زمانی است که کارمند برای انجام هر KSA صرف کرده است

. مرحله بعدی رتبه بندی کارکنان است. رتبه بندی بر اساس امتیازی است که کارمند دریافت کرده است

طبقه بندی مشاغل اساس بسیاری از سیاست های منابع انسانی و تصمیمات پرسنل را تشکیل می دهد.

طبقه بندی مشاغل یک روش خاص برای ارزیابی مشاغل است. دومی یک رویکرد سیستماتیک با هدف ارزش گذاری یک موقعیت است. همانطور که در جدول زیر مشاهده می کنید، طبقه بندی مشاغل روشی کیفی برای ارزیابی ارزش یک شغل است. بر اساس این رتبه بندی، یک سیستم درجه به شغل متصل می شود که اغلب به محدوده دستمزد مرتبط است.

روش های ارزیابی شغل
Job evaluation methods
هر کدام از این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارند. روش‌های کیفی معمولاً سریع‌تر هستند، در حالی که روش‌های کمی عینی‌تر هستند و مهارت‌ها و مسئولیت‌های مورد نیاز را در نظر می‌گیرند. بهترین رویکرد همیشه ترکیبی از روش هاست.

سیستم طبقه بندی مشاغل

از آنجایی که طبقه بندی با هدف ایجاد یک مقایسه کاملاً تعریف شده است، معمولاً با ساختاری از کارکردهای شغلی، خانواده ها و مشاغل کار می کند.

توجه به این نکته ضروری است که در طبقه بندی مشاغل شغل مورد ارزیابی قرار می گیرد نه شخص. یک شغل می تواند توسط چندین نفر به طور همزمان انجام شود که هر کدام تفاوت های ظریف در نقش خود دارند.

هر شغل بخشی از یک خانواده شغلی است و هر خانواده شغلی بخشی از یک کارکرد است. به این ترتیب طبقه بندی مشاغل حس شهودی پیدا می کند و طبقه بندی سریع مشاغل جدید موجود و بالقوه را هر زمان که مرتبط باشد امکان پذیر می کند. همانطور که قبلا ذکر شد، ستون فقرات بسیاری از سیاست های منابع انسانی را نیز فراهم می کند.

نمونه های طبقه بندی مشاغل

راه های متعددی برای ایجاد کارکردهای مختلف شغلی و خانواده های شغلی وجود دارد. با این حال، راه‌های استانداردی برای رسیدگی به این موارد وجود دارد.

وقتی صحبت از خانواده های شغلی به میان می آید، خانواده های رایج شامل عملیات، بازاریابی، فروش، منابع انسانی، مالی، تحقیق و توسعه، فروش، پشتیبانی مشتری، خدمات مشترک و غیره است. بسته به فعالیت های درون خانواده، کارکردهای شغلی تعریف می شوند.

از نظر سلسله مراتب شغلی خاص، بسیاری از سازمان ها از ساختاری مشابه ساختار زیر استفاده می کنند:

علاوه بر این رتبه بندی، پست های مختلف ارشد و جوان وجود دارد. به عنوان مثال، یک مدیر جوان رتبه متفاوتی با یک مدیر ارشد دارد، درست مانند یک معاون ارشد بالاتر از یک معاون عادی.

هر تابع شغلی دارای خانواده های شغلی یکسانی است که در زیر نشان داده شده است. این تصویر شامل همه مشاغل نمی شود، زیرا بیشتر سازمان ها به شکل یک هرم هستند که مشاغل کمتری در بالا و بیشتر در پایین هرم است.

یکی از اهداف طبقه بندی ایجاد یک ساختار پرداخت عادلانه است. روش فوق مبنای این امر را فراهم می کند. با این حال، این بدان معنا نیست که یک تحلیلگر منابع انسانی حقوقی برابر با یک تحلیلگر مالی دریافت می کند. این نیز تحت تأثیر عرضه و تقاضا در بازار کار، مسئولیت های مربوطه و سایر عوامل است.

روش طبقه بندی مشاغل

اکنون همه اصول اولیه را می دانید، روش طبقه بندی مشاغل واقعی ساده است.

طبقه بندی شامل گرفتن ویژگی های یک شغل و طبقه بندی آن بر اساس طبقه بندی هایی است که قبلاً در مورد آن صحبت کردیم.

ورودی معمولاً شرح شغل است که ممکن است قبلاً در دسترس باشد. در مرحله بعد، بر اساس شرح شغل، می توانید،
i) خانواده شغلی را تعیین کنید
ii) عملکرد شغلی را تعیین کنید
iii) خود شغل را تعیین کنید

پس از انجام این کار، کار طبقه بندی می شود و در یک ساختار سلسله مراتبی مطابق با بالا قرار می گیرد.

در طبقه بندی مشاغل، یک درجه دستمزد مربوط به هر شغل بر اساس شرح شغل آنها وجود دارد.
این یک ساختار پرداخت نسبتاً ساده ایجاد می کند که به راحتی قابل توضیح است. از نظر فنی، دستمزدهای شغلی اغلب بر اساس یک رتبه بندی فاکتور امتیازی است، که در آن مشاغل بر اساس:
1) دانش مورد نیاز
2) توانایی های حل مسئله
3) پاسخگویی ارزیابی می شوند

از این روش به عنوان روش عامل نقطه ای نیز یاد می شود که از دیگر روش های ارزیابی شغل است.

در ادامه با من همراه باشید...