مراقبه یا مدیتیشن روشی ساده است؛ که با کمترین هزینه در دسترس عموم قرار دارد. این عمل با استراحت دادن به مغز و کاهش فرکانس تابشی آن سعی می کند تا باعث کاهش استرس، افزایش آرامش، عمیق سازی افکار و افزایش شادمانی شود. این عمل به معنای خرق عادت یا تبدیل شدن به یک فرد بهتر ، جدید یا متفاوت نیست. در این روش درمانی شما به دنبال خاموش کردن کلی سیگنال های ذهنی خود نیستید، تنها می خواهید افکارتان را کنترل کنید. انجام مراقبه مانند نرمش دادن به عضله ای است که قبلا با آن فعالیت نکرده اید. ما انسان ها تا حدی درگیر زندگی و روزمرگی ها شده ایم ،که بسیاری از اوقات فراموش می کنیم مغز نیز نیازمند ورزش و استراحت است. در نهایت اگر به اینکار تن بدهید، ممکن است شروع به درک بهتر افکار خود و در نتیجه کنترل آنها کنید. یادگیری مدیتیشن مانند هر مهارت دیگری است و معمولاً اگر معلمی داشته باشید، یادگیری آسان تراست.
مراقبه یا مدیتیشن به شما کمک می کند تا ارتباط مستقیم و عقلایی بین درون خود با آنچه در بیرون رخ می دهد؛ برقرار می کنید. اینکار باعث افزایش آگاهی انسان از لایه ناخودآگاه ذهنش می شود، که حاصل آن ترکیبی متعادل از خودآگاه و ناخودآگاه انسان است. مراقبه به صورت روزانه و مکرر می تواند نتایج زیر را به بار بیاورد:
با انکه احساسات از قلب سرچشمه می گیرند ،در مغز تقویت می شوند. انجام تمریناتی برای آرامش ذهن اتصالات عصبی را که احساسات را تقویت می کنند؛ پرورش می دهند. این گونه تمارین ذهنی باعث می شوند؛ قسمت های از مغز که احساسات مثبت مانند همدلی و مهربانی را تنظیم می کند؛ فعالتر شوند. این جریان ذهنی باعث ایجاد ارتباط اجتماعی می شود و شما دیگر فرد گوشه گیری نخواهید بود.
اگر شما فردی باشید که موقعیت شغلی در خطری دارید و احتمال دارد تنها با یک خطا کنار گذاشته شوید، مراقبه یکی از مهم ترین نیازهای شما خواهد بود. اینکار احتمال موفقیت شما را افزایش می دهد. فرقی ندارد شما ذهن خود را با یک مراقبه متعالی به سوی خدا ورزش دهید یا تعمل دقیق روی مسائل کاری، هردو متد از مراقبه باعث آرامش و در نتیجه تغییرات مفید در زندگی حرفه ای شما شود.
وقتی می ترسید؛ یا هیجان زده می شوید، بدن شما با ترشح کورتیزول و ایجاد احساس استرس به مقابله با مشكلات پیش بینی نشده می پردازد. این هورمون سیستم عصبی بدن را تحریک و فعال می کند. مطالعه روی مغز کسانی که مداوم مدیتیشن می کنند، نشان داده است که کورتیزول کمتری در بدن این افراد وجود دارد، که نشان دهنده مقاومت بالای این افراد در برابر تنش و استرس های معمول است.
علم روانشناسی ثابت کرده است؛ که مراقبه باعث افزایش خودشناسی می شود. انسان اگر به خودشناسی برسد، مطمئنا درک بهتری از رفتار خود خواهد داشت. آزمایشاتی در مقیاس بزرگ نشان داد؛ که تمرینات ذهنی به طور مرتب، احتمال بروز اختلالات روحی و افسردگی را کاهش می دهد. اگر روح انسان سالم باشد، موفق خواهد بود.
انجام تمرینات ذهنی برای آرامش روحی و روانی باعث هماهنگی کامل جنبه های مختلف ذهن انسان می شود، از این رو تمرکز و دقت افراد بالا می رود. طی تحقیقاتی مشخص شده است، افرادی که از شروع تمرینات آنها هشت ماه می گزارد برای یادگیری ذهن آماده تری دارند و دقت بالایی نیز به خرج می دهند.
پاسخ به این سوال کاملا منفی است. پیامبر اکرم سالها در غار حرا به مراقبه در برابر هواهای نفسانی و تامل عمیق در زمینه زیبایی های آفرینش پرداخت تا آنکه به عالم وحی را یافت و در معراج تجلی پیدا کرد. مدیتیشن بخشی غیر قابل تفکیک از اسلام است. نماز و روزه که دو مورد از اساسی ترین اشکال عبودیت هستند، نمود بارزی از این عمل به شمار می آید. خداوند در قرآن بارها انسان را به تامل در قرآن و پدیده های جهان می خواند، آیا تامل بدون آرامش ذهن مقدور است؟ در حقیقت مراقبه نیاز اساسی برای یک زندگی موفق اسلامی است. تصوف با قدمتی 1400 سال نشان دهنده حضور واقعی این مفهوم در فرقه های اسلامی است، هرچند این سبک از تمرین ذهنی به دلیل افراط شدید برای بسیاری از مراجع پذیرفته نبوده و بسیاری آن را انحرافی به سمت مذاهب بودایی و هندوئیسم می دانند. مجموعه ای از این تمارین ذهنی در قالب ادعیه و نماز به منظور ارائه روح و ذهن مومن در برابر خداوند قرار گرفته است. توبه که یکی از بزرگترین فضایل دین می باشد، نیز تا حد زیادی در سیطره تامل عمیق می باشد.
تئوری های مراقبه برگرفته از ادیان شرقی است و از بستر بودا برخاسته است. کلمه ی بودا به معنای بیدار شده؛ تعبیر شده است و شامل سبک های روانشناسی متعددی است. مدیتیشن یکی از رایج ترین تمارین روانشناسی این مذهب با قدمتی 2500 ساله است. سبک های روحی و روانی برای آرامش ذهن در کنار طب فعلی به عنوان کمکی برای درمان دردهای جسمی مزمن به کار بسته می شود. البته باید بگوییم؛ طی قرون اخیر این سبک درمان وارد روانشناسی غربی شده و از این رو تحقیقات گسترده ای روی آن انجام شده است. تاثیرات بالینی این سبک درمانی ، طیف گسترده ای از بیماری های جسمی و روانی را بهبود می بخشد. به طور کلی این سبک درمانی علاوه بر تاثیر بر اختلالات روانی روی بیماری های مانند: سرطان، فیبرومیالژی، پسوریازیس و فشار خون بالا تاثیر مثبتی دارد.
در مقالات پیشین خواندیم، چاکرا ها منابع انرژی بدن انسان هستند. این منابع انرژی هرزگاهی دچار مشکل می شوند و از این رو فرد با دردهای جسمی و روحی رو به رو می شود. تاج چاکره یکی از مهمترین چاکراها است؛ که روی مغز و تصمیم گیری انسان تاثیر بسزایی دارد. به طور کلی مدیتیشن و مراقبه روی این چاکرا اثر می گذارد و انسان را به هماهنگی کامل با محیط می رساند. شما می توانید رو های مختلفی را برای تمرین ذهنتان امتحان کنید تا بهترین را پیدا کنید.
منابع :
1. https://www.headspace.com/meditation/meditation-for-beginners
2. https://www.nytimes.com/guides/well/how-to-meditate
3. https://positivepsychology.com/benefits-of-meditation/
4. https://positivepsychology.com/history-of-meditation/
5. https://aboutislam.net/family-life/self-development/5-meditation-practices-in-islam/
6. https://azislam.com/meditation-in-islam
7. https://thriveglobal.com/stories/chakra-meditation-how-to-balance-your-7-chakras/
