از لحاظ قانونی نه. هیچکس نمی‌تواند با استناد به قانون شما را زیر سؤال ببرد، مگر اینکه ادعای داشتن مدرکی مانند روانشناسی، درمانگری و... بکنید یا به کسی آسیب بزنید. اما بطور کلی هیچکس نمی‌تواند به شما بگوید که چرا به خودتان عنوان کوچ یا مربی را داده‌اید. با این حال این اصلاً بدین معنا نیست که باید یا خوب است که بدون آموزش چنین ادعایی بکنید!!!
اما چرا؟ کوچ‌ها/مربیان آموزش‌ندیده...
1. بیشتر اشتباه می‌کنید
هر کسی در کارش اشتباه خواهد کرد، به ویژه اگر ابتدای کارش باشد، اما کسانی که آموزش ندیده‌اند، اشتباهات بیشتر و حتی احتمالاً خطرناک‌تری خواهند کرد. ممکن است به کسی آسیب بزنند یا خودشان را به دردسر بیندازند. اشتباهات زیاد یا آسیب زدن به دیگران می‌تواند اعتمادبنفس شما را به عنوان یک مربی/کوچ خدشه‌دار کند. ممکن است آنقدر بترسید و رنج ببرید که دیگر نخواهید به کار ادامه دهید.
درحالیکه اگر آموزش ببینید، اشتباهات کمتر و سبک‌تری خواهید کرد. بعلاوه اینکه احتمالاً آمادگی بیشتری برای مواجه با اشتباهات خود خواهید داشت، البته اگر این موضوعات در آموزشی که می‌بینید لحاظ شده باشد.
2. به قدر کافی کمک نخواهید کرد
بدون آموزش، به جز اینکه ممکن است گاهی اشتباهات فاحشی بکنید، بطور کلی احتمالاً نمی‌دانید که دارید چه می‌کنید و بنابراین کمک واقعی و موثری نخواهید کرد. البته ممکن است به افرادی واقعاً کمک کنید، اما وقتی برای کار خود اصول و روش مشخصی نداشته باشید، احتمالاً این کمک‌ها مقطعی یا حتی اتفاقی خواهند بود.
3. زیاد حرف خواهید زد
یکی از اشتباهات مربیان تازه‌کار به ویژه اگر آموزش ندیده باشند، زیادی حرف زدن است. آن‌ها معمولاً از کوچ‌های آموزش‌دیده نگران‌تر و مضطرب‌ترند. از سکوت می‌ترسند، چون فکر می‌کنند در یک جلسه کوچینگ خوب و مؤثر، مدام باید حرف زده و شنیده شود. فکر می‌کنند باید مدام مراجع را تشویق یا تأیید کرد یا به او شور و هیجان داد و... بنابراین می‌خواهند به زور سکوت را پر کنند و نهایتاً جلسه کوچینگ را به یک سخنرانی انگیزشی تبدیل خواهند کرد.
4. اعتماد به نفس کافی نخواهید داشت
حتی کوچ‌ها/مربیان آموزش‌دیده هم چندان اعتمادبنفس ندارند، مخصوصاً وقتی از مرحله آموزش گذشته و وارد بازار کار می‌شوند و سختی‌هایش را درک می‌کنند، اما معمولاً آموزش دیدن بستر بهتری را برای اعتمادبنفس یک کوچ/مربی فراهم می‌کند.
5. زود ناامید خواهید شد
کوچ/مربی‌ای که هیچ آموزشی ندیده باشد، احتمالاً برخی از واقعیت‌های مهم را درباره این حرفه نمی‌داند، بنابراین ممکن است به محض مواجهه با برخی مسائل، مثل بازاریابی، مالی و... فکر کند که «مشکل از من است» یا «اگر من به درد این کار می‌خوردم، الان مخاطبان و مراجعین بیشتری داشتم» ... و بنابراین به سرعت ناامید شود و دست از تلاش بکشد.
6. بیزینس‌تان را خراب خواهید کرد
وقتی فکر کنید که مشکل از شخص شماست و به استعداد یا انتخابتان شک کنید، اگر آموزش‌دیده نباشید، این تردیدها احتمالاً اثر بیشتر و عمیق‌تری بر شما خواهند داشت. یعنی به سادگی به این افکار که بسیاری از اوقات نادرست و ناکارآمد هستند اعتماد خواهید کرد و بر اساسشان تصمیمات نادرستی خواهید گرفت.
مثلاً اگر فکر کنید که دلیلِ اصلیِ عدم جذب مخاطب و مراجع، ضعف شما در رنگ و لعابِ مارکتینگ است، درحالیکه مثلاً شاید مسأله فقط نیاز به زمان و استمرار است، به جای تلاش مستمر و صبوری کردن، ممکن است به دنبال آموختن بیشتر و بیشتر درباره مارکتینگ باشید و وقت و انرژی و پول زیادی را به هدر بدهید.
البته تأکید می‌کنم که بسیاری از این مسائل را کوچ‌ها/مربیان آموزش‌دیده هم تجربه می‌کنند، اما اگر در دوره‌های آموزشی کوچینگ، با این ظرافت‌ها و نکات جانبی مهم آشنا شده باشید، احتمال خطا و هدر رفتن وقت و انرژی و پولتان به مراتب کمتر خواهد شد.
بنابراین اگرچه ظاهراً نیازی به آموزش رسمی در زمینه کوچینگ نیست، اما در واقع با توجه به رشد این زمینه شغلی، افزایش آگاهی و انتظارات مراجعین و افزایش رقابت در این حرفه، این نیاز هر روز بیشتر و بیشتر احساس می‌شود. پس بهتر است یکی از مؤسسات آموزش کوچینگ را انتخاب کنید و در آن آموزش ببینید و حسابی تمرین کنید! البته فراموش نکنید که آموزش و تمرین در هیچ دوره‌ای برای همیشه کافی نیست و باید در این مسیر همواره پویا باشید تا بتوانید مربی خوب و اثرگذاری شوید.
ناهید مزیدی، مربی نگرش
یادآوری: این یادداشت به تدریج به روز خواهد شد. همچنین در یادداشت‌های بعد درباره جنبه‌ها و موضوعات دیگر «کوچینگ» صحبت خواهیم کرد. فعالیت من به عنوان یک مربی نگرش/Mindset Coach را می‌توانید در وبسایت و صفحه اینستاگرام دنبال کنید.
