معمولاً دعاوی به دو دسته دعوی حقوقی و کیفری تقسیم میشود.
وقتی شخصی می خواهد از دیگری شکایت کند یا به دلایلی حقوق شخصی او تضییع شده است، اولین سوالی که در همه ایجاد می شود این است که چه ادعایی، تحت چه عنوانی و به کجا مراجعه کند؟ برای پاسخ به این سوالات ابتدا باید متوجه شویم که نوع شکایت حقوقی است یا کیفری.
اصولاً اگر شخصی بخواهد دعوی مربوط به اموال و اشخاص از قبیل: نکاح، طلاق، ارث، عقد بیع، اجاره و رهن و... اقامه کند. فرد باید به دلیل قانونی بودن ادعا به دادگاه مراجعه کند اما اگر شاکی بخواهد از اقداماتی که جرم محسوب می شود شکایت کند باید به مراجع کیفری مراجعه کند.
در این مقاله به کمک بهترین وکیل پرونده های کیفری در اصفهان به بررسی دعاوی کیفری بپردازیم.
در پاسخ به این سوال که پرونده کیفری چیست؟ باید گفت که اقدامی که شخص در مراجع قضایی برای اعلام جرم یا مجازات مجرم انجام می دهد، جرم کیفری است. در واقع زمانی پرونده کیفری مطرح می شود که یکی از عناوین در قانون مجازات اسلامی جرم تلقی شده و برای آن مجازات تعیین شده باشد. از جمله عناوین مجرمانه مانند: قتل عمد، کلاهبرداری، خیانت، جعل، فحاشی، توهین و ... می باشد.
فردی که برای رسیدگی به جرمی به دادگاه مراجعه می کند شاکی نامیده می شود.
لازم به ذکر است شکایت به دادسرا با فرم مخصوصی با عنوان شکواییه آغاز می شود که در واقع درخواست کتبی یا شفاهی است.
همانطور که اشاره کردیم پرونده های کیفری مربوط به جرم و مجازات است و عناوین مجرمانه در قانون مجازات اسلامی قید شده است و نحوه رسیدگی و طرح دعاوی در این خصوص در قانون آیین دادرسی کیفری مشخص شده است.
معمولاً منشا پرونده های کیفری جرم و جنایت هستند.
همچنین موضوع پرونده های کیفری عمدتاً به جبران خسارات مالی، حبس، شلاق، تبعید، جزای نقدی و ... بسته به قاضی و البته مجازات قانونی جرم محدود می شود.
مثلاً در مورد کلاهبرداری، علاوه بر حبس از یک تا هفت سال برای مرتکب، جزای نقدی معادل مال حاصل از کلاهبرداری، استرداد کلیه اموال و منافع حاصل از اموال مالباختگان به آنها تعلق می گیرد.
همچنین در صورت محکومیت کیفری، فرد در صورت اشتغال به کار دولتی از سمت خود برکنار می شود و بسته به نوع جرم، حتی پس از اجرای مجازات از تعدادی حقوق اجتماعی محروم می شود.
مثلا نمی تواند برای مدت معینی در خدمات دولتی استخدام شود، نمی تواند به عنوان قاضی و وکیل استخدام شود و ... .
علاوه بر تمام مجازات ها و محرومیت های فوق، در صورت محکومیت در یک پرونده کیفری، قانون علاوه بر مجازات جرمی که ممکن است حبس، شلاق، جزای نقدی یا جرم باشد، به قاضی صادرکننده این اختیار نیز می دهد، وی را به انجام کارهای دیگری مشغول کند.
مثلاً مجرم را از رانندگی با وسیله نقلیه موتوری یا داشتن دسته چک منع کرده و یا متخلف را ملزم به تحصیل یا فراگیری حرفه کند.
برای مثال برای طرح دعوی کیفری درباره مواد مخدر به گفته بهترین وکیل خوب مواد مخدر در اصفهان در این خصوص لازم است شاکی با در دست داشتن کلیه مدارک دعوی خود به دادگاه محل وقوع جرم مراجعه و پس از پرداخت هزینه دادرسی (یکصد هزار ریال) نسبت به ثبت شکایت و تجدیدنظرخواهی اقدام نماید.
همچنین می تواند با مراجعه به یکی از خدمات قضایی و پرداخت هزینه دادرسی شکایت کند.
به طور کلی دادرسی کیفری در حقوق ما در دو مرحله صورت میگیرد.
یعنی اگر شخصی علیه شخص یا اشخاصی دعوای کیفری مطرح کند، بازپرس و دادستان ابتدا تحقیقات مقدماتی از متهم، شاکی، شهود و مطلعان را انجام می دهند و به طور کلی ادله را بررسی می کنند.
و در صورتی که بازپرس پس از رسیدگی به موضوع، با توجه به مفاد پرونده، جرم را جرم و قابل انتساب به متهم و مظنونین پرونده تشخیص دهد، پرونده را به دادستان ارسال می کند. در صورت موافقت با حکم، می خواست موضوع را به دادگاه کیفری ارسال کند.
پس از ارجاع پرونده به دادگاه کیفری، قاضی می تواند مجدداً از طرفین تحقیق کند و در نهایت در صورت عدم نیاز به اقدام دیگری، با صدور رأی، پرونده را مختومه کند.
اما در مواردی مطابق قانون آیین دادرسی کیفری; پرونده برای رسیدگی به دادسرا ارسال نمی شود، بلکه مستقیماً برای رسیدگی به دادگاه ارسال می شود.
