انقلاب زمستانی در علم نجوم، نقطه ای است که مسیر حرکت خورشید در آسمان در پایین ترین (جنوب ترین) نقطه قرار دارد. در انقلاب زمستانی، خورشید کوتاه ترین مسیر را در آسمان طی می کند و در یک روز از سال، کمترین نور خورشید و در نتیجه طولانی ترین شب بوجود می آید.
در آستانه انقلاب زمستانی، روزها کوتاه‌تر و کوتاه‌تر می‌شوند، سپس در روز انقلاب زمستانی ، زمستان شروع می‌شود. از آن زمان به بعد روزها رفته رفته طولانی تر می شوند تا زمانی که در اول تیر ماه به انقلاب تابستانی برسیم و طولانی ترین روز سال تشکیل می شود.
انقلاب زمستانی 30 دی و یا در 21 دسامبر رخ میدهد. در طول روز، نیمکره شمالی حدود 7 ساعت و 14 دقیقه نور روز خواهد داشت که کوتاه ترین روز سال را نشان می دهد. سپس در ساعت 10:27 شب محور زمین(در نیمکره شمالی) در دورترین حالت خود از خورشید قرار می گیرد. اگرچه انقلاب زمستانی یک رویداد سالانه است، ولی زمین در واقع هر سال دو انقلاب زمستانی را تجربه می کند. یکی در نیمکره شمالی و دیگری در نیمکره جنوبی.
در حالی که ما انقلاب زمستانی را جشن می گیریم، کسانی که در نیمکره جنوبی زندگی می کنند همزمان، فرا رسیدن تابستان را خواهند دید. این به این دلیل است که، در حالی که نیمی از کره زمین از خورشید دورتر می شود ، نیمه دیگر زمین به سمت خورشید متمایل می شود. دور شدن از خورشید، روزهای کوتاه‌تر و دمای سردتر را برای ما به ارمغان می‌آورد و زمستان با تمام زیبایی هایش فرا میرسد. جال است بدانیم که انقلاب زمستانی نیمی از انقلاب های سیاره ما را تشکیل می دهد. دو مورد دیگر انقلاب تابستانی هستند و ممکن است از دانستن اینکه چهار انقلاب به هم مرتبط هستند تعجب نکنید.
بر اساس بریتانیکا، محور زمین دارای شیب حدود 23 درجه است و بدون این شیب، نه تنها سیاره ما انقلاب زمستانی نخواهد داشت. ، بلکه اصلاً فصلی نخواهد داشت. شیب محور زمین به این معنی است که وقتی سیاره ما به دور خورشید حرکت می کند، مناطق مختلف سیاره درجات مختلفی از نور خورشید را تجربه می کنند.
بدون انحراف محوری، خورشید مستقیماً در اطراف استوا باقی می ماند و همه جای سیاره به همان میزان نور در طول کل سال دریافت می کرد. در طول انقلاب زمستانی، قطب شمال در حدود 23 درجه از خورشید دورتر می شود، به این معنی که پرتوهای آن از قطب شمال دور می شوند وبه سمت قطب جنوب از طرف استوا حرکت می کنند.
برای بهتر درک کردن این شیب، تصور کنید که از طرف نیمکره شمالی و قطب شمال تا به سمت نیمکره جنوبی و قطب جنوب، سیخی از مرکز زمین عبور کرده و حال محور این سیخ از حالت عمودی به اندازه 23 درجه کج شده باشد.با تجسم این محور، به سرعت آشکار می شود که همانطور که قطب شمال از خورشید فاصله می گیرد ، قطب جنوب باید به سمت خورشید نزدیکتر شود.
امروزه ما از رویدادهای نجومی که منجر به انقلاب‌ها و تأثیر آن‌ها بر روی سیاره می‌شود آگاه هستیم و می‌توانیم بر اساس مطالعات حرکت زمین و ستارگان ، به اتفاقات پیرامون آن پی ببریم اما برای اجداد ما، این روزها تقریباً اهمیتی فراطبیعی داشتند، به این معنی که نه تنها با جشنواره‌ها و جشن‌ها مشخص می‌شدند، بلکه اغلب داستان‌های جذاب و شنیدنی را به وجود می‌آوردند.
انسان اولیه با مشاهده خورشید در هنگام حرکت در آسمان و سایه انداختن آن در طول روز و در زمان‌های مختلف سال، روزها را دنبال می‌کرد. در واقع، مورخان معتقدند استون هنج در انگلستان برای پیگیری پیشرفت حرکت سالانه خورشید ساخته شده است. در حالی که انقلاب زمستانی در 21/22 دسامبر 2023 در نیمکره شمالی رخ می دهد، این تاریخ نشان دهنده انقلاب تابستانی در نیمکره جنوبی است. جای تعجب نیست، همانطور که نیمکره جنوبی انقلاب زمستانی خود را در 21 ژوئن تجربه کرد، نیمکره شمالی در میانه انقلاب تابستانی خود است.
اگر در نیمکره شمالی زندگی می کنید، سایه ظهر خود را در زمان انقلاب بررسی کنید: این طولانی ترین سایه ظهر سال شما خواهد بود. برعکس، در ماه ژوئن، در زمان انقلاب تابستانی، کوتاه ترین سایه ظهر خود را خواهید دید. این به این دلیل است که خورشید در زوایای مختلف قرار دارد. قوس کم خورشید در سراسر آسمان در زمستان باعث می شود که اجسام سایه های طولانی تری ایجاد کنند.
انقلاب زمستانی کوتاه ترین روز سال را نشان می دهد، انقلاب تابستانی طولانی ترین دوره نور خورشید را نشان می دهد. پس از انقلاب تابستانی، روزها به طور فزاینده ای کوتاه تر می شوند، همانطور که روزها پس از انقلاب زمستانی طولانی تر می شوند. در طول انقلاب تابستانی، خورشید در شمالی ترین حالت خود در آسمان ظاهر می شود، انقلاب زمستانی، همانطور که گفته شد، آن را جنوبی ترین نقطه خود می بیند.
