شعر زیبای بگذار مقابل روی تو بگذریم سعدی، یکی از غزلیات عاشقانه این شاعر تاثیر گذار ادبیات فارسی می باشد. سعدی شیرازی در زمان حیات خود آثار زیادی از خود برجای گذاشت. آثار سعدی شامل بوستان سعدی، گلستان سعدی است و مجموعه این اثار در کتابی به عنوان کلیات سعدی جمع آوری شده است. این شعر زیبا و عاشقانه سعدی، توسط خوانندگان مطرحی همچون استاد محمدرضا شجریان، سالار عقیلی و محسن نامجو خوانده شده است. در پیوست این مقاله آهنگ بگذار از مقابل روی تو بگذریم خوانده شده توسط استاد شجریان در دستگاه نوا، برای شما خوانندگان محترم قرار داده شده است.
بگذار تا مقابل روی تو بگذریم
دزدیده در شمایل خوب تو بنگریم
شوق است در جدایی و جور است در نظر
هم جور به که طاقت شوقت نیاوریم
روی ار به روی ما نکنی حکم از آن توست
بازآ که روی در قدمانت بگستریم
ما را سریست با تو که گر خلق روزگار
دشمن شوند و سر برود هم بر آن سریم
گفتی ز خاک بیشترند اهل عشق من
از خاک بیشتر نه که از خاک کمتریم
ما با توایم و با تو نه‌ایم اینت بلعجب
در حلقه‌ایم با تو و چون حلقه بر دریم
نه بوی مهر می‌شنویم از تو ای عجب
نه روی آن که مهر دگر کس بپروریم
از دشمنان برند شکایت به دوستان
چون دوست دشمن است شکایت کجا بریم
ما خود نمی‌رویم دوان در قفای کس
آن می‌برد که ما به کمند وی اندریم
سعدی تو کیستی که در این حلقه کمند
چندان فتاده‌اند که ما صید لاغریم
در شش بیت اول این غزل از تکرار کلمات بسیار بهره برده شده است که باعث ایجاد موسیقی و آهنگ در این شعر سعدی شده است. ویژگی شاخص دیگر شعر بگذار تا مقابل روی بگذریم این است که از زبان ساده ای برخوردار است و به نوعی از زبان گفتار بهره گرفته شده است.
بگذار تا مقابل روی تو بگذریم / دزدیده در شمایل خوب تو بنگریم
سعدی از معشوق خود اجازه می گیرد تا از مقابل او بگذرد و زیبایی های او را تماشا کند.
شوقاست در جدایی و جور است در نظر / هم جور به که طاقت شوقتنیاوری
جور و سختی نگاه کردن تو، از شوق جدایی تو بهتر است.
رویار به روی ما نکنی حکم از آن توست / بازآ که روی در قدمانت بگستریم
تو صاحب اختیاری که به من نگاه نکنی اما بازگرد تا چشمانم را زیر قدم های تو بگسترانم
ما را سریست با تو که گر خلق روزگار / دشمن شوند و سر برود هم بر آن سریم
من از تو درخواستی دارم که اگر تمام مردم جهان با من دشمن شوند و سر من در این راه بر باد برود باز هم پای خواسته خودم می ایستم.
آرایه ها: در این بیت از شعر سعدی از جناس تام استفاده شده است. یک سر به معنای سر انسان می باشد و دیگری به معنای برتری می باشد.
گفتی ز خاک بیشترند اهل عشق من / از خاک بیشتر نه که از خاککمتریم
گفتی کسانی که عاشق تو هستند تعدادشان حتی از ذرات خاک نیز بیشتر است. اما ما در مقابل تو از خاک بی ارزش تر هستیم.
ما با توایم و با تو نه‌ایم اینت بلعجب / در حلقه‌ایم با تو و چون حلقه بر دریم
باعث تعجب است که فکرم پیش تو است اما در کنار تو نیستیم. انگار در جمعی پیش تو باشم اما مانند حلقه در باشم.
آرایه ها: در این بیت جناس تام آمده است. حلقه اول به معنای جمع دوستان می باشد و حلقه دوم به معنای حلقه در می باشد.
نه بوی مهر می‌شنویم از تو ای عجب / نه روی آن که مهر دگر کس بپروریم
عجیب است که با وجود محبت ندیدن از تو، به دنبال جلب محبت دیگری نمی رویم.
از دشمنان برند شکایت به دوستان / چون دوست دشمن است شکایت کجا بریم
معمولا شکایت از دشمنان را پیش دوستان مطرح می کنند. دوست ما که دشمن ماست، شکایت از او را کجا ببریم؟
ما خود نمی‌رویم دوان در قفای کس / آن می‌برد که ما به کمند وی اندریم
ما به دنبال کسی نمی رویم و چون گرفتار کمند معشوق شده ایم دارد با کمندش ما را به دنبال خود می کشد.
آرایه: در این بیت کمند به معنای ریسمان استعاره از موی معشوق می باشد. در واقع موی معشوق به ریسمانی تشبیه شده است که عاشق را گرفتار کرده است.
سعدی تو کیستی که در این حلقه کمند / چندان فتاده‌اند که ما صید لاغریم
سعدی تو در میان افرادی در کمند معشوق گیر افتاده اند، ارزش کمی داری.
شعر بگذار تا مقابل روی تو بگذریم، غزلی بسیار زیبا و هنرمندانه از سعدی می باشد که اوج هنر او در شعر عاشقانه را نشان می دهد. این غزل سعدی از نظر موسیقیایی و ادبی در جایگاه بالایی قرار دارد و اهنگ ها در هنگام خواندن طنین می اندازد. سعدی به عنوان استاد سخن و خالق بوستان و گلستان جزو تاثیرگذار ترین شاعران ادبیات فارسی بوده است و آثار او خصوصا غزلیات او در میان قشر جوان امروزی دارای محبوبیت است.
