عزت نفس یعنی چه؟ عزت نفس و یا Self-esteem به معنای تصویری است که از خودتان دارید. یعنی اینکه خودتان را چقدر ارزشمند و یا حقیر می بینید.به بیان دیگر: عزت نفس یعنی چقدر عاشق خودتان هستید و برای خوشحالی خودتان تلاش می کنید.
کلمهی «esteem» در لاتین، از کلمه «aestimare» گرفته شده و به معنای «سنجش، ارزشگذاری، تخمین یا ارزیابی» است. و در زبان فارسی «اَرجوقُرب» معادلیابی شده است.
روان شناسان بالینی معتقدند که، عزت نفس یک بنیان احساسی است که از سه ریشه احساس، تفکر و در نهایت عملکردی که نسبت به خودتان دارید، شکل می گیرد.
عزت نفس هر فرد به طور مستقیم بر مناسبات فردی و اجتماعی آن فرد اثر می گذارد. عامل اصلی شکل گیری عزت نفس در افراد تجارب زندگی، بهویژه در سنین پایین، است.
افرادی که از عزت نفس بالایی برخوردارند، از آنچه هستند، راضی و خشنودند. افراد با اعتماد به نفس بالا برای اینکه حس خوبی دربارهی خودشان پیدا کنند، به عوامل خارجی مانند درآمد بالا نیازمند نیستند. این افراد به خود و دیگران احترام میگذارند.
در پاسخ به این سوال که اعتماد به نفس چیست و چه اهمیتی دارد باید بگوییم: اعتماد بنفس یعنی اینکه تا چه میزان باور دارید که می توانید به اهدافتان برسید؟
اعتماد به نفس از کلمهی لاتین «fidere» بهمعنی «اعتمادداشتن» گرفته شده است. بدیهی است هرچقدر در در یک حوزه خاص متخصص تر باشید، اعتماد به نفس شما در آن حوزه بالاتر است.
اعتماد بنفس در افراد با میزان کسب موفقیت هایشان رابطه مستقیم دارد. ممکن است در یک حوزه بخاطر موفقیت های بسیاری که کسب کرده اید، از اعتماد به نفس بالایی برخوردار باشید اما در حوزه دیگر احساس سرخوردگی کنید و حتی طرحواره هایتان نیز فعال شود.
روانشناسان معتقداند که، باید میان اعتماد بنفس بهعنوان نوعی ویژگی شخصیتیِ کلی، و اعتماد بنفسی که در مورد توانمندی خاصی در یک فرد وجود دارد تفاوت قائل شد.
اگر در موارد خاصی نظیر مهارت ها و توانمندی هایتان اعتماد به نفس داشته باشید، به آن «خودکارآمدی» نیز گفته میشود:
ممکن است فردی در انجام کار خاصی مانند خوانندگی یا طراحی به دلیل مهارت بالایی که دارد، از خودکارآمدی بالایی برخوردار باشد. اما اعتماد به نفس یکی از ویژگی های شخصیتی آن نباشد. البته لازم به ذکر است که عکس این موضوع نیز صادق است. یعنی فرد اعتماد به نفس بالا و یا حتی اعتماد به نفس کاذب دارد اما در هیچ حوزه ای احساس خودکارآمدی نمیکند.
در مورد تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس این نکته را در نظر بگیرید که، افراد دارای اعتماد بنفس بالا لزوما عزت نفس بالایی ندارند. عزت نفس احساسی است که خودتان نسبت به خودتان دارید اما، اعتماد به نفس باوری است که نسبت به خودتان در مورد انجام کار خاصی دارید.
افرادی که از عزت نفس خوبی دارند، معمولا برای اینکه حس خوبی دربارهی خودشان داشته باشند، به هیچ عامل بیرونی نظیر شهرت، پول و مقام نیاز ندارند.
افرادی که اعتماد بنفس بالایی دارند توانایی روبرویی با چالش ها و مسولیت های جدید را دارند. این افراد قادرند به پیشواز موقعیت ها و فرصت های جدید بروند و در این راه هیچگونه تردیدی به خود راه نمیدهند.
خلاصه اینکه عزت نفس یعنی چقدر خودتان را دوست دارید و این حس از تجارب مثبت زندگی ریشه میگیرد.مصداق عزت نفس بالا در مواردی نظیر انعطافپذیری، جسارت و احترام به خود و دیگران ظهور میکند. اما اعتماد بنفس یعنی چقدر به توانمندی های خودتان باور دارید. مصداق اعتماد به نفس بالا در توانایی ریارویی با چالش های جدید و انجام موفقیت آمیز کار ها توسط فرد ظهور میکند.
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم عزت نفس کلمه ای است برای توصیف حسی که نسبت به خودتان دارید. یعنی چقدر خودتان را می پسندین و ارزشمند میدانید و یا اینکه تا چه میزان نسبت به خودتان احساس حقارت میکنید.
اکنون به معرفی چهار راز شگفت انگیز میپردازم که از خصیصه های افراد با عزت نفس بالا است:
اولین و اصلی ترین خصیصه رفتاری افراد با عزت نفس بالا قدرت و توانایی آنها در رد کردن خواسته های نابه جا و در حالت کلی خواسته هایی که با آن مخالف اند است. اگر به دنبال راهکاری هستید که به کمک آن به تقویت عزت نفس خود بپردازید، پیشنهاد میکنیم بر روی توانایی نه گفتن خود کار کنید. اعتماد به نفس سالم، یعنی توانایی مقابله با خواسته هایی که از شما می شود اما، شما با آنها موافق نیستید و یا به هر دلیلی انجام آن کار را درست نمی دانید.
به زندگی با دیدی مثبت نگاه کنید به گونه ای که تجربه های منفی و اتفاقات ناگوار توان تخریب شما را نداشته باشند. زندگی همه افراد سرشار از تجربه های مثبت و منفی است . تفاوت اصلی افراد با اعتماد به نفس بالا و افراد با عزت نفس تحلیل رفته در شیوع مواجه شدن این افراد با اتفاقات است. افراد با عزت نفس سالم اگر تجربه ناگواری از یک اقدام خود داشته باشند، این تجربه بر دیدگاه کلی فرد نسبت به خودش تاثیر نمی گذارد. در اصل افرادی که اعتماد به نفس سالم دارند با چنین اتفاقاتی خود را حقیر نمی پندارند.
پذیرای نقاط قوت و ضعف خود و در حالت کلی پذیرای خود دقیقا به همان شکل که هستید باشید. یکی از خصیصه های افرادی که اعتماد به نفس بالا دارند این است که، خودشان را همانگونه که واقعا هستند می پذیرند. نقاط قوت خود را میبینند و آنها را نفی نمی کندد و در مقابل می دانند که مانند هر انسان دیگری نقاط ضعفی هم دارند و معتقد اند که گل بی عیب خدا است و آنها نیز ایراداتی دارند و در پی اصلاح آن هستند.و