امروزه با پیشرفت‌های علمی در زمینه‌ی بهداشت و سلامت، اهمیت تغذیه سالم بر کسی پوشیده نیست. اگر در گذشته‌ی نه چندان دور افراد با چاقی یا لاغری مفرط؛ رژیم غذایی خاصی را رعایت می‌کردند، حالا افراد برای داشتن بدنی سالم به برنامه‌ی غذایی خود توجه می‌کنند.
فقدان دانش علمی در زمینه‌ی تغذیه، یا مشاوره با افراد فاقد صلاحیت، منجر به متداول شدن رژیم غذایی نادرست در برخی از افراد شده است. برنامه‌ی غذایی نامناسب می‌تواند عوارض کوتاه یا بلند مدتی را موجب شود. به همین دلیل قصد داریم در این مطلب شما را با نشانه‌ها و عوارض رژیم غذایی نادرست آشنا کنیم.
اگر بر اساس توصیه‌های اینترنت، دوستان و یا پزشکان غیر متخصص در حوزه‌ی تغذیه از رژیم غذایی نادرستی تبعیت می‌کنید؛ احتمالا تا مدتی متوجه نخواهید شد جایی از کار اشتباه است. اما به زودی بدن شما با نشانه‌هایی شروع به صحبت خواهد کرد. برای فهم عوارض رژیم غذایی نادرست، شناخت زبان بدنتان بسیار ضروری‌ست.
گاهی این نشانه‌ها رژیم غذایی نادرست بیرونی‌ست، و تنها با نگاه دقیق در آینه از آن آگاه خواهید شد. و گاهی این نشانه‌ها درونی هستند و به شکل بدکاری‌های جزئی یا شدید خود را نمایان می‌سازند.
عوارض رژیم غذایی نادرست ابتدا خود را در مشکلات گوارشی نظیر نفخ، حالت تهوع، بوی بد دهان، یبوست و یا اسهال نشان می‌دهد. و گاهی بدن شما برای هضم مواد غیرضروری و ناسالم فشار بیشتری را متحمل می‌شود. در نتیجه می‌توان گفت احساس سستی، خستگی، سنگینی، خواب آلودگی و به اصطلاح بی‌جانی از دیگر عوارض رژیم غذایی نادرست می‌باشند.
بوی دهان اطلاعات زیادی در مورد وضعیت سلامتی‌مان به ما می‌دهد. این بو اغلب به دلیل فرآیند متابولیکی کتوز ایجاد می‌شود. برای درک اهمیت کتوز در شناسایی رژیم غذایی نادرست، ابتدا باید به مکانیزم عمل گلوکز بپردازیم.
منبع اصلی تامین انرژی بدن سوخت گلوکز است. منبع اصلی گلوکز مواد قندی و نشاسته‌ای محسوب می‌شوند. گلوکز می‌تواند خیلی سریع در بدن سوخته و به انرژی تبدیل شود. یا می‌تواند در کبد و عضلات با تغییر اندکی در ساختار به گلیکوژن تبدیل و ذخیره گردد.
حال فرض کنیم برای سوخت رسانی به بدن، گلوکز به اندازه‌ی کافی تامین نمی‌شود، عملکرد بدن چه تغییری می‌کند؟ در این حالت بدن شروع می‌کند به سوزاندن ذخایر چربی. در نتیجه تجمعی از اسیدهایی به نام کتون شکل می‌گیرد. به کل این فرآیند کتوز گفته می‌شود.
کتون و فرآیند کتوز در نتیجه‌ی رژیم غذایی نادرست، می‌تواند منجر به بوی بد دهان شما شود.
برای مقابله با بوی بد دهان چه کار کنیم؟
اولین کاری که باید انجام بدهیم ترک رژیم غذایی نادرستاست. غذا نخوردن طولانی مدت را ترک کنیم و مقدار مناسبی از کربوهیدرات‌ها که منابع اصلی تامین گلوکزند را در برنامه‌ی غذایی خود بگنجانیم.
کربوهیدرات‌های سالم عبارتند از میوه و سبزیجات، غلات، حبوبات، دانه‌هایی مانند گردو و پسته. مصرف این غذاها تا حد زیادی می‌تواند به بهبود رژیم غذایی شما کمک کند.
خوردن میزان مناسب غذا، زیاد گرسنه نماندن و نیز برنامه‌ی غذایی منظم تا حد زیادی می‌تواند عوارض رژیم غذایی نادرست را کاهش دهد.
شما هم حتما توصیه‌هایی مبنی بر خوردن مواد مغذی برای تقویت موها را شنیدید. این توصیه‌ها بی‌ربط یه نظر نمی‌رسند. ضعیف شدن موها مانند بوی بد دهان از عوارض تغذیه نادرست می‌باشند.
بدن برای تقویت رشد موها به مقداری متناسبی مواد مغذی، مانند پروتئین‌ها، امگا 3، ویتامین A و آهن نیاز دارد. بدیهی است تغذیه نادرست که از نظر مواد فوق فقیر است، می‌تواند موی شما را ضعیف کند.
الیاف مو از مواد پروتئینی تشکیل شده، چنانچه پروتئین به اندازه‌ی کافی مصرف نکنید، بدن ترجیح می‌دهد برای مدیریت سلامت ارگان‌های ضروری‌تر، رسیدن پروتئین به فولیکول‌های مو را کم و یا متوقف کند.
آهن نیز برای رشد سالم موها بسیار ضروری‌ست چرا که اکسیژن مورد نیاز فولیکول‌های مو را تامین می‌کند. رژیم غذایی نادرست و فقر آهن منجر به کاهش تعداد گلبول‌های قرمز در سطح خون می‌شود، در نتیجه منجر به کاهش انتقال اکسیژن و مواد مغذی به فولیکول‌های مو خواهد شد. در نهایت شما با ریزش غیر عادی و کندی بیش از حد رشد موها مواجه می‌شوید.
رژیم غذایی مناسب برای رشد موها
از خوردن مواد غذایی فرآوری شده پرهیز کنید. زیرا حجم زیادی غذا با خاصیت کم مصرف کرده‌اید. هرگز کمتر از میزان مورد نیاز بدنتان غذا میل نکنید. حتا اگر برای لاغری رژیم می‌گیرد، حواستان به توازن مواد مغذی مورد نیاز بدن باشد.
برای تامین پروتئین مورد نیاز بدن از گوشت بدون چربی، لبنیات، تخم مرغ، حبوبات، دانه‌های خوراکی و ماهی استفاده کنید. همچنین می‌توانید به میزان کمتری گوشت قرمز را برای تامین آهن مورد نیاز بدنتان در برنامه‌ی غذایی‌تان قرار دهید.
مصرف سبزیجاتی مانند انواع کلم، کاهو، اسفناج و هویج در کنار غلاتی چون لوبیا و عدس را فراموش نکنید. همچین خوردن آجیل مانند تخمه‌ی کدو و آفتابگردان علاوه بر کمک به تندرستی‌تان رشد موهای شما را تقویت خواهد کرد.
یبوست می‌تواند نشانه‌ی دو نوع رژیم غذایی نادرستباشد: عدم مصرف مواد حاوی فیبر به اندازه‌ی کافی و یا کم غذا خوردن. اما عامل سومی هم در میان است؛ کم آبی. در واقع بدن شما از طریق یبوست، به شما نشان می‌دهد که بدنتان به آب بیشتری نیاز دارد.
حرکات منظم در روده به میزان زیادی به وجود فیبر و آب وابسته است. به عبارت دیگر فیبر باعث جذب آب می‌شود. پس اگر به میزان کافی آب مصرف کنید؛ راحت‌تر مدفوع خواهید کرد.
برای مقابله با رژیم غذایی نادرست که مشکلات گوارشی برای شما ایجاد کرده؛ در اولین قدم میزان آب مصرفی خود را افزایش دهید و به سطح استاندار برسانید، برای افراد با قد و وزن متوسط حداکثر 8 لیوان در روز کافی به نظر می‌رسد.
در کنار مصرف به اندازه‌ی آب، فیبر مورد نیاز بدن را با مصرف میوه و سبزیجات تازه، غلات کاملی مانند لوبیا، دانه‌های آجیلی و نیز میوه‌های خشک تامین کنید. در این صورت دیگر مشکلاتی نظیر یبوست را تجربه نخواهید کرد.
رایج‌ترین عوارض رژیم غذایی نادرست، احساس خستگی و سستی است. رژیم‌های غذایی سرشار از مواد قندی مانند انواع شیرینی‌ها، شربت‌ها، نوشابه و هر نوع قند مصنوعی دیگر می‌تواند بدن را کرخت و سست نماید.
دلیل این امر تجزیه سریع کربوهیدرات‌های ساده در بدن است، که موجب بالا رفتن قند در خون می‌شود. در نتیجه شما احساس کمبود انرژی می‌کنید. اتفاق بدتر زمانی رخ می‌دهد که شما برای جبران خستگی به شکر بیشتری روی می‌آورید، در نتیجه خسته‌تر خواهید شد.
بهترین راه‌کار برای مقابله با این وضعیت مصرف کم قندهای مصنوعی و مصرف بیشتر خوردنی‌هایی مانند موز، برنج قهوه‌ای، آجیل، لوبیا و عدس می‌باشد.
1- تنها دلیل بوی بد دهان رژیم غذایی نادرست است؟
بوی بد دهان ممکن است در نتیجه‌ی تغذیه نادرست باشد. ضمنا می‌تواند به دلیل مصرف سیگار، قهوه و یا عدم رعایت بهداشت دهان و دندان رخ دهد. بیماران دیابت نوع 1 نیز معمولا از بوی دهان خود گله می‌کنند.
2- آیا تغذیه نادرست روی عملکرد مغز تاثیر منفی می‌گذارد؟
بله. مشکلات عملکرد حافظه، عدم تمرکز، مشکلات شناختی از نتایج حاد تغذیه نادرست می‌باشند. به ویژه زمانی که مواد مغذی چون امگا 3 به میزان کافی به سیستم عصبی نمی‌رسند.
3- زخم‌هایم دیر خوب می‌شوند، آیا این نشانه‌ی کمبود ویتامین است؟
یکی از نشانه‌های مهم تغذیه نادرست، دیر التیام پیدا کردن زخم‌‌ها می‌باشد. کمبود ویتامین و پروتئین ساخت کلاژن که در بهبودی و ترمیم پوست نقش اساسی دارد را با مشکل مواجه می‌کند. مصرف میوه و سبزیجات تازه علاوه بر بهبود زخم مانع از زود پیر شدن پوست خواهد شد.
برای پیشگیری از عوارض رژیم غذایی نادرست، بهترین کار مصرف متعادل همه‌ی خوراکی‌های طبیعی و سالمی‌ست که بدن برای تناسب و تندرستی به آن‌‌ها نیاز دارد. به همین دلیل به شما توصیه می‌کنیم برنامه‌ی غذایی مناسب را تنها از متخصصان این حوزه دریافت کنید.
