در این مقاله به صورت خلاصه از فصل دهم کتاب Inspired اثر Marty Cagan چند خطی نقل خواهم کرد. هدف این مقاله تلاشی‌ست برای پاسخگویی به این سوالات:
"مدیرمحصول چه کسی است؟ چه نقشی دارد؟"
مدیر محصول سه رویکرد در مقابل خودش برای ایفای نقش در یک تیم محصول دارد که به گفته مارتی کیگن فقط یکی از آن ها منتهی به موفقیت می‌شود.
که در این حالت مدیرمحصول در واقع صرفا مدیر بک‌لاگ یا Backlog administrator هست.
که در این حالت به عنوان Roadmap administrator محصول را همراهی می‌کند.
این دقیقا خود نقشه گنج است.
حالا کار خودش چیست؟ در ادامه همین مورد را بررسی می‌کنیم.
بعضی ها ترجیح می‌دهند مدیرمحصول را با مهارت‌هایش توصیف کنند بعضی ها با کارهای روزمره اش.
اصل مطلب بیش از این‌هاست.
مدیران محصول باید از بااستعدادترین و تواناترین افراد انتخاب بشوند. چرا؟
چون اگر مدیرمحصول از دانش تکنولوژی کافی برخوردار نباشد، اگر اعتبار لازم را پیش مدیرهای کلیدی نداشته باشد و اگر اشتیاق به محصول را در خودش نداشته باشد، قطعا احترام تیم محصول را به‌دست نمی‌آورد و به طورقطع این راه منتهی به شکست خواهد بود.
برای اینکه مدیرمحصول را درست بشناسیم، باید بدانیم که مسئولیت هایش نسبت به تیمش چه هست؟
بعضی از افراد این سوال را دارند که آیا اصلا به مدیرمحصول نیاز داریم؟ اگر کسی هست که نه کد می‌زند نه طراحی می‌کند، چرا همچین نقشی نیاز است؟ این سوال‌ها عموما نشانه این هست که این افراد تجربه قوی از مدیریت محصول ندارند.
بریم سراغ اصل مطلب و راجع به مسئولیت‌های کلیدی مدیرمحصول صحبت کنیم.
سرراست و خلاصه وظیفه مدیرمحصول، ارزیابی فرصت‌ها، تعیین چیزی که باید ساخته بشود و تحویل آن به مشتری‌ست.
چرا این نقش انقدر برای CEO ها و VS ها مهم شده است ؟
همه کسب‌وکارها به مشتری وابسته اند و چیزی که مشتری انتخاب می‌کند بخرد یا استفاده کند، محصول شماست.
محصول چیست؟ محصول نتیجه چیزی هست که تیم محصول می‌سازد.
حالا مدیرمحصول کیست؟ مسئول چیزی است که تیم محصول می‌سازد.
در اینجا مارتی کیگن، نویسنده، حکم قطعی را صادر می کند:
وقتی یک محصول موفق می‌شود به خاطر این است که تمام افراد تیم تمام کاری که لازم بوده است را انجام داده اند. اما وقتی یک محصول شکست می‌خورد، این اشتباه مدیر محصول است.
در اینجا به چهارتا از مسئولیت های کلیدی مدیرمحصول اشاره خواهیم کرد:
1- داشتن دانش عمیق در زمینه مشتریان
2- داشتن دانش عمیق در زمینه دیتا
3- داشتن دانش عمیق در زمینه کسب و کار
4- داشتن دانش عمیق در زمینه بازار
پروداکت منیجر یا همان مدیرمحصول باید دریافت دقیق و عمیقی از مشتریان، مشکلاتشان، نحوه فکر کردن و تصمیم به خریدشان داشته باشد. بدون این‌ها فقط حدس می‌زند!
دیتا کمک می‌کند بفهمد مشتری با محصول دقیقا چه می‌کند.
محصول موفق محصولی نیست که فقط مشتریان دوستش داشته باشند، باید برای بیزنس هم کار بکند. مدیرمحصول باید بداند ذی‌نفعان چه کسانی هستند. باید آنها را قانع کند که محدودیت‌های آنها را می‌فهمد و راه‌حل‌های محصول مطابق محدودیت‌های آن‌هاست.
مدیرمحصول باید بازار، ترندها و رقبا را بشناسد. چرا این مهم است؟
اهمیت sticky products و بازار رقابتی آن بر همه مشخص است. Sticky product محصولاتی هستند که مشتریان به سختی حاضر به ترک یا جایگزینی آنها هستند. این باعث می‌شود مهاجرت مشتری از محصول رقیب به محصول شما کار دشواری باشد. نکته مهم‌تر برای محصول شما این است که باید با بخش بزرگتری از اکوسیستم سازگار شود. یعنی محصول شما نباید فقط یک ابزار مستقل باشد بلکه به عنوان بخشی از یک اکوسیستم بزرگ‌تر باید به‌گونه‌ای طراحی شود که بتواند تجربه کاربر با سایر محصولات و سرویس‌ها را هم پوشش دهد. علاوه بر این صنعت و بازار شما مدام در حال تغییر است و محصول شما باید برای مارکت فردا باشد، نه دیروز.
نویسنده در جمع‌بندی این موضوع می‌گوید:
اگر مهندس یا طراح هستید و از شما خواسته شده که نقش مدیرمحصول را داشته باشید، باید برای همه این‌ها آماده باشید و
!It’s a ton of work
مدیرمحصول موفق باید بهترین نسخه از یک آدم باهوش، خلاق و مقاوم و سمج باشد.
مقصود از باهوش بودن صرفا IQ نیست بلکه فکرکردن کنجکاوانه، یادگیری سریع، استفاد از تکنولوژی جدید برای حل مشکل مشتریان، رسیدن به مخاطبین جدید و یا اجرای business model های جدید را شامل می‌شود.
خلاقیت به معنی فکرکردن خارج از چارچوب معمول محصول برای حل مشکلات کسب‌و‌کار است.
و در انتها منظور از مقاوم بودن، بیرون کشیدن کمپانی از منطقه امن خودش با دلایل و شواهد قوی و ارتباط سازی تیم‌هاست.
علاقه و اشتیاق به محصول و حل مشکلات مشتری چیز آموختنی نیست. این ویژگی را یا دارید یا ندارید!
نقش مدیر محصول نقشی نیست که 9 صبح شروع شود و 5 عصر به پایان برسد. این شغل با شما به خانه برمی‌گردد. اگر دنبال work-life balanceهستید، تقریبا هر نقش دیگری بهتر از این است. میزان زمان و تلاشی که برای این کار باید بگذارید بسیار زیاد و سخت است، باید واقعا علاقه داشته باشید!
و در انتها، رهبری واقعی بخش بزرگی از چیزی است که بهترین افراد در حوزه محصول را از افراد صرفاً خوب متمایز می‌کند. بنابراین، فرقی نمی‌کند موقعیت یا سطح شما در شرکت و تیم چه باشد؛ اگر می‌خواهید عالی باشید، از رهبری کردن نترسید.
تمامی مطالب نوشته شده از کتاب Inspired نوشته مارتی کیگن، متخصص در حوزه محصول در شرکت های eBay, Netscape و Continuus بوده است و هیچ نظر شخصی و نتیجه‌گیری وارد آن نشده است.
