مغز شما همیشه "روشن" است، در موردش فکر کنید. از افکار و حرکات شما، تنفس و ضربان قلب و حواس شما مراقبت میکند - 24 ساعته و 7 روز هفته، حتی وقتی خواب هستید، سخت کار میکند. این بدان معناست که مغز شما به یک منبع ثابت سوخت نیاز دارد. آن "سوخت" از غذاهایی که میخورید تأمین میشود - و آنچه در آن سوخت وجود دارد، همه تفاوتها را ایجاد میکند. به عبارت ساده، آنچه میخورید مستقیماً بر ساختار و عملکرد مغز شما و در نهایت، خلق و خوی شما تأثیر میگذارد.
مانند یک ماشین گرانقیمت، مغز شما زمانی بهترین عملکرد را دارد که فقط سوخت مرغوب دریافت کند. خوردن غذاهای باکیفیت که حاوی مقدار زیادی ویتامین، مواد معدنی و آنتیاکسیدان هستند، مغز را تغذیه کرده و از آن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکند - "ضایعات" (رادیکالهای آزاد) که هنگام استفاده بدن از اکسیژن تولید میشوند و میتوانند به سلولها آسیب برسانند.
متأسفانه، درست مانند یک ماشین گرانقیمت، اگر چیزی غیر از سوخت مرغوب مصرف کنید، مغز شما میتواند آسیب ببیند. اگر موادی از سوخت «کمارزش» (مانند آنچه از غذاهای فرآوری شده یا تصفیه شده دریافت میکنید) به مغز برسند، مغز توانایی کمی برای خلاص شدن از شر آنها دارد. به عنوان مثال، رژیمهای غذایی سرشار از قندهای تصفیه شده برای مغز مضر هستند. آنها علاوه بر بدتر کردن تنظیم انسولین بدن، باعث التهاب و استرس اکسیداتیو نیز میشوند. مطالعات متعدد، همبستگی بین رژیم غذایی سرشار از قندهای تصفیه شده و اختلال در عملکرد مغز - و حتی بدتر شدن علائم اختلالات خلقی مانند افسردگی - را نشان داده اند.
منطقی هست، اگر مغز شما از تغذیه با کیفیت خوب محروم باشد، یا اگر رادیکالهای آزاد یا سلولهای التهابی آسیبزا در فضای بسته مغز در گردش باشند و بیشتر به آسیب بافت مغز کمک کنند، عواقب آن قابل انتظار است. جالب اینجاست که سالها، حوزه پزشکی ارتباط بین خلق و خو و غذا را به طور کامل تصدیق نکرده بود.خوشبختانه امروزه، حوزه رو به رشد روانپزشکی تغذیهای در حال کشف این موضوع است که نه تنها بین آنچه میخورید، احساستان و در نهایت رفتارتان، بلکه بین انواع باکتریهایی که در روده شما زندگی میکنند نیز پیامدها و همبستگیهای زیادی وجود دارد.
چگونه غذاهایی که میخورید بر سلامت روان شما تأثیر میگذارند
سروتونین یک انتقالدهنده عصبی است که به تنظیم خواب و اشتها، تعدیل خلق و خو و مهار درد کمک میکند. از آنجایی که حدود ۹۵٪ از سروتونین شما در دستگاه گوارش شما تولید میشود و دستگاه گوارش شما با صد میلیون سلول عصبی یا نورون پوشیده شده است، منطقی است که عملکرد داخلی سیستم گوارش شما نه تنها به هضم غذا کمک میکند، بلکه احساسات شما را نیز هدایت میکند. علاوه بر این، عملکرد این نورونها - و تولید انتقالدهندههای عصبی مانند سروتونین - به شدت تحت تأثیر میلیاردها باکتری "خوب" است که میکروبیوم روده شما را تشکیل میدهند. این باکتریها نقش اساسی در سلامت شما دارند. آنها از پوشش روده شما محافظت میکنند و تضمین میکنند که سدی قوی در برابر سموم و باکتریهای "بد" ایجاد میکنند. آنها التهاب زا محدود میکنند . آنها میزان جذب مواد مغذی از غذای شما را بهبود میبخشند. و مسیرهای عصبی را که مستقیماً بین روده و مغز حرکت میکنند، فعال میکنند.
مطالعات، رژیمهای غذایی «سنتی»، مانند رژیم غذایی مدیترانهای و رژیم غذایی سنتی ژاپنی، را با یک رژیم غذایی معمولی «غربی» مقایسه کردهاند و نشان دادهاند که خطر افسردگی در افرادی که رژیم غذایی سنتی دارند، ۲۵ تا ۳۵ درصد کمتر است. دانشمندان این تفاوت را به این دلیل توجیه میکنند که این رژیمهای غذایی سنتی معمولاً سرشار از سبزیجات، میوهها، غلات فرآوری نشده و ماهی و غذاهای دریایی هستند و فقط مقادیر کمی گوشت بدون چربی و لبنیات دارند. آنها همچنین فاقد غذاهای فرآوری شده و تصفیه شده و قندها هستند که از اجزای اصلی الگوی غذایی «غربی» هستند. علاوه بر این، بسیاری از این غذاهای فرآوری نشده تخمیر میشوند و بنابراین به عنوان پروبیوتیکهای طبیعی عمل میکنند.
این ممکن است برای شما غیرقابل باور به نظر برسد، اما این تصور که باکتریهای خوب نه تنها بر آنچه روده شما هضم و جذب میکند تأثیر میگذارند، بلکه بر میزان التهاب در سراسر بدن و همچنین خلق و خو و سطح انرژی شما نیز تأثیر میگذارند، در بین محققان مورد توجه قرار گرفته است.
روانپزشکی تغذیه: برای شما چه معنایی دارد؟
شروع کنید به اینکه خوردن غذاهای مختلف چه احساسی در شما ایجاد میکند - نه فقط در همان لحظه، بلکه روز بعد. سعی کنید به مدت دو تا سه هفته یک رژیم غذایی "سالم" داشته باشید - این به معنای قطع تمام غذاهای فرآوری شده و قند است. ببینید چه احساسی دارید. سپس به آرامی غذاها را یکی یکی به رژیم غذایی خود برگردانید و ببینید چه احساسی دارید.
