یه سوالی که برای مدیران و بعضی از برنامه‌نویسا مطرحه اینه که اسکرام مستر چیکار می‌کنه؟ تسک‌ها رو که ما می‌زنیم، اون چی می‌گه این وسط؟
اگه برنامه‌نویس باشید، به احتمال خیلی زیاد با اسکرام و اسکرام مستر آشنایی دارید.
شاید هم با این سبک دارید کار می‌کنید، نمی‌دونم.
خیلی‌ها با اسکرام آشنایی دارن و نیازی به گفتن اینکه اسکرام چیه، ندارن.
اسکرام یه چارچوب برای تفکر چابکه و کمک می‌کنه تیم در مسیر چابک پیش بره. خیلی سطحی می‌شه گفت یه سبک از کنترل پروژه است اما در واقع خیلی متفاوت از کنترل پروژه‌ست و برای تیم‌های کوچیک و چابک به کار می‌ره.
به دلیل ماهیت کار تیم‌های برنامه‌نویسی، به ویژه تیم‌های استارت‌آپی و اینکه می‌خوان سریع محصول رو لانچ کنن، اسکرام بیشتر در حوزه برنامه‌نویسی به کار می‌ره.
خب این از خود اسکرام به زبان ساده و البته خلاصه.
اسکرام مستر چیکار می‌کنه؟ اسکرام که کاری نداره، ما خودمون بلدیم!
اسکرام مستر مواظب مسیره. مواظبه تیم در چارچوب اسکرام پیش بره و یهو سوییچ نکنه. با اعضای تیم توسعه و پروداکت اونر در ارتباطه و مدام سعی می‌کنه موانع رو شناسایی و رفع کنه.البته در این مسیر بیشتر کمک می‌کنه فضایی ایجاد بشه که خود اعضای تیم موانع رو بشناسن و رفع کنن.
اسکرام مستر کد نمی‌زنه؟ واقعا که
گاهی وقت‌ها اسکرام مستر کد می‌زنه، اما در چارچوب وظایفش کد زدن تعریف نشده. اسکرام انقد کار داره که واقعا زمانی برای کد زدن نمی‌مونه. ضمن اینکه وقتی ذهنت درگیر کد زدن می‌شه چطور می‌خوای مواظب تیم و موانع و راه‌های بهبود باشی؟ از طرف دیگه اسکرام مستر برنامه‌نویس ممکنه توی حس رقابت با تیم بیفته یا در مواردی جانبدارانه برخورد کنه. در این صورت تیم به جای اینکه به اسکرام مستر تکیه و اعتماد کنه، دچار دو دستگی می‌شه.
البته بعضی‌ها معتقدن تیم ممکنه سر اسکرام مستر غیر فنی کلاه بذاره که این درست نیست. این یعنی به تیم اعتماد نداری و مطمئن نیستی خودسازمانده هستن.
اولین شرط اجرای اسکرام، اعتماد و تیم خودسازمانده است. پس نه، اگه آدم‌ها رو درست انتخاب کنی قرار نیست کسی سر اون یکی کلاه بذاره.
اسکرام مستر لازمه؟ ما تک لید داریم، بسه دیگه. تازه کد هم می‌زنه!
به همه دلایلی که بالا گفتم، اسکرام مستر علاوه بر اینکه برنامه‌نویس نیست، تک لید هم نیست.
تک لید با اون همه مشغله قراره کارهای اسکرام مستر هم انجام بده؟ بعد چابک هم هستید؟ فکر نکنما. شما فقط دارید از یه نفر بیش از حد کار می‌کشید.
ضمن اینکه در اسکرام همه تیم توسعه یکسان هستن و سمت تک لید رسمیت نداره.
اسکرام مستر یکی کمه، دوتا باهم توی یه تیم باشن بهتر نیست؟
واقعا آشپز که دوتا بشه، آش یا شور می‌شه یا بی‌نمک.
تیم اسکرام تعریف مشخصی داره: اسکرام مستر (یک نفر)- تیم توسعه (سه تا ۹ نفر)- پروداکت اونر (یک نفر)
حالا اگه قراره اسکرام مستر یه تیم دو نفر باشه، پس باید خواه ناخواه منتظر تعارض‌ها باشی و تفاوت سلیقه‌هایی که احتمالا به جای کمک به پیشرفت، باعث دوگانگی و عقب موندن هدف اسپرینت می‌شه رو بپذیری.
اسکرام مستر فقط می‌شینه تو جلساتمون؟ ول کن بابا.
توی بحث جلسات و رویدادها، وظیفه اسکرام مستر اطمینان از برپایی رویداد و نگه داشتن باکس زمانیه. مواظب باشه رویداد بیش از حد کش پیدا نکنه. چون این کش اومدنه نشون می‌ده بحث به بیراهه رفته.
درصدها پایینه، تقصیر اسکرام مستره!
معمولا همیشه یه نفر باید مقصر باشه. پروداکت اونر که نماینده مشتریه و خودش شاکی اصلیه چون باید جواب مشتری رو بده و اگه اسپرینت خوب پیش نره باید بره اونا رو راضی کنه. از اونجایی که برنامه‌نویس‌ها معمولا زود می‌پرن می‌رن جای بعدی، مدیر دلش نمیاد نیروی گرونقیمتش رو برنجونه و از اونجایی که در اسکرام، اسکرام مستر هوای تیم رو داره. هرچه غر دارن بر سر اسکرام مستر می‌زنن.
معمولا وقتی اسپرینت خوب پیش نمی‌ره، اسکرام مستر مقصره اما اگه همه چیز عالی پیش بره، برنامه نویس تشویق می‌شه.
البته که اسکرام مستر در کنار تیمه که مشکلات رو شناسایی و رفع کنه و تخمین نسبتا درستی از ظرفیت اسپرینت داشته باشه، اما واقعیت اینه که همیشه تیم ۱۰۰ درصد نیست. چون ما در دنیایی آرمانی زندگی نمی‌کنیم و اتفاقات مختلف ممکنه روی تیم اثر بذاره.
اسکرام مستر گزارش ریز و آمار برنامه‌نویسا رو به مدیر نمی‌ده؟ به چه دردی می‌خوره؟
بحث اصلی توی اسکرام اینه که تیم داریم. قراره کار تیمی انجام بدیم. اگه یه نفر گاهی کمتر کار می‌کنه، بقیه تیم یا پوشش می‌دن یا به تفاهم می‌رسن که کار رو چطور تقسیم کنن.
اگه شما مدیر هستید و به تیم اعتماد ندارید یا اینکه به میکرومنیجمت (مدیریت میکروسکوپی یا با ذره بین دنبال آدما افتادن) اعتقاد دارید و می‌خواید هر ثانیه بدونید برنامه‌نویس چیکار می‌کنه؟ دورتون می‌زنه یا نمی‌زنه؟ پس اسکرام به درد شما نمی‌خوره.
موثرترین نمودار برای اسکرام، برن داونه که نشون می‌ده تیم همه با هم هر روز چقدر پوینت زدن و چقدر از کار مونده.
اسکرام مستر کد نمی‌زنه؟ تست چی؟
اسکرام مستر همونطور که برنامه‌نویس نیست، تستر هم نیست. اصلا تستر بودن توی شرح وظایف اسکرام مستر نیست، ضمن اینکه تستر یه پوزیشن شغلی جداست و هر کدوم به اندازه کافی سرشون شلوغه.
اسکرام مستر، پروداکت اونر نیست؟ برنامه نویس هم که نیست، نمی‌خوایم بابا اما اسکرام رو می‌خوایم.
اسکرام بدون اسکرام مستر می‌شه آش شله قلمکار. چطور می‌خواید مطمئن شید که دارید توی چارچوب پیش می‌رید و چطور قراره انتظار نتیجه مطلوب رو داشته باشید وقتی مطمئن نیستید؟ فقط با یاد گرفتن اسم رویدادها و اجرای هر از گاهیشون؟ شاید این کار یکی دو هفته جواب بده اما قول می‌دم توی بلند مدت دردسر ساز می‌شه. چطور می‌خواید یه استاندارد رو پیاده کنید وقتی فقط اسمش رو شنیدید و نمی‌دونید توی هر شرایطی چه برخوردی باید داشت؟
بله اسکرام مستر به عنوان مربی اسکرام باید درباره کار پروداکت اونر بدونه و بلد باشه چی به چیه اما قرار نیست این دو یه نفر باشن.
اسکرام مستر و پروداکت اونر دو نقش جدا با ویژگی‌های متفاوت هستند.
اسکرام مستر هوای تیم رو داره و مشکلات رو شناسایی می‌کنه اما پروداکت اونر نماینده ذی‌نفع و مشتری در تیمه و قراره صدای اون رو به گوش تیم برسونه.
چطور می‌خواید هم مواظب تیم باشید، هم نماینده مشتری؟ با یه دست نمی‌شه دوتا هندونه برداشت دوستم.
اسکرام مستر مدیر هم نیست؟ مسخره کردی؟
اسکرام مستر باید مدیریت اسکرام رو بلد باشه اما تیمی زیر دستش نداره که مدیرشون باشه. تیم توسعه هویت مستقل داره و اسکرام مستر به عنوان رهبر خدمتگذار یا معنوی در کنار تیمه تا به هدف برسن. پس نه، اسکرام مستر مدیر کسی نیست اما اسکرام رو مدیریت می‌کنه.
اسکرام مستر فلان سوال من رو نمی‌دونست! برو بابا من خودم اسکرام مسترم.
همیشه آدم جواب همه سوالات رو نمی‌دونه و در شرایط مختلف، اتفاق‌های مختلفی می‌افته. پس طبیعیه که پاسخ همه سوال‌ها رو ندونه اما بخشی از وظیفه اسکرام مستر مطالعه مداوم و همکاری با سایر اسکرام مسترهاست.
همه وظایف اسکرام مستر:
آموزش و پیاده سازی فرآیند اسکرام و نظارت بر روند آن
ساماندهی و تسهیل تمام جلسات اسکرام
نظارت بر کارایی تیم
بهبود خلاقیت و کارایی تیم
بهبود فرایند اسکرام
حذف موانع تاثیرگذار در کار تیم و روند پروژه
آموزش و نظارت بر مالک محصول در جهت انجام درست مسئولیت ها
کمک به مالک محصول در جهت ایجاد درست backlog محصول
کمک به مالک محصول در جهت اولویت بندی و آماده سازی درست آیتم های backlog محصول
کمک به مالک محصول درجهت اطمینان از داشتن یک backlog محصول قابل مدیریت
کمک به مالک محصول در تنظیم و تخمین نسخه های محصول
کمک به مالک محصول در جهت شناسایی ریسک های پروژه
نظارت بر چگونگی انجام فعالیت های مهندسی
آموزش و هدایت تیم در راستای self-organize و functional cross شدن
شناسایی مشکلات موجود در روند کارها و ارائه راه حل
تحلیل اسپرینت و روند کارها در جهت تخمین ظرفیت کاری تیم
نظارت بر هماهنگی تیم و کار تیمی
نظارت بر ارتباطات اعضای تیم و سایر بخش‌ها با تیم
تعریف مدت زمان یک اسپرینت
هدایت تیم در راستای رعایت تمام زمانبندی های فرآیند
کمک به ایجاد و تغییر ساختار تیم با شکل و سایز مناسب
حفظ نظم تیم در سازمان
در آخر
اسکرام مستر در واقع نقش مربی و راهنما رو داره و مواظبه یهو سبک کار از اسکرام به یه چیز دیگه سوییچ نکنه و مشکلات بعدی پیش نیاد.
منم روز اولی که درباره اسکرام خوندم حس کردم چقدر آسونه، فول شدم اما واقعیت اینه که توی یه تیم چابک هر روز به تعداد تک تک ساعت‌ها چالش پیش‌بینی نشده به وجود میاد.
به همین دلیله که بخشی از شغل اسکرام مستری به یادگیری می‌گذره. مدام باید مطالعه کنی و حالات مختلف رو در نظر بگیری.
شاید به نظرتون عجیب بیاد، اما در واقع بهتره اسکرام مستر فنی نباشه تا بتونه بدون اینکه درگیر تسک‌های خودش بشه به تیم رسیدگی کنه. رویدادها رو برگزار کنه و مواظب مسیر باشه.
