استرس، دشمن پنهان سلامت بدن است. اگرچه بسیاری از ما آن را با علائمی مثل سردرد یا بیخوابی میشناسیم، اما تأثیرات عمیقتری نیز دارد که کمتر به آن توجه میشود. یکی از مهمترین این تأثیرات، اثر استرس بر سلامت جنسی و باروری زنان است. در این مقاله با نگاهی علمی، بررسی میکنیم که استرس چگونه میتواند عملکرد دستگاه تناسلی زنان را مختل کند، چه پیامدهایی دارد و چگونه میتوان با آن مقابله کرد.
دستگاه تناسلی زنان شامل رحم، تخمدانها، لولههای فالوپ، واژن و غدد هورمونی است. این سیستم بسیار تحتتأثیر سیگنالهای مغزی و هورمونی قرار دارد، بهویژه محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-تخمدان (HPO) که تنظیم هورمونهای زنانه را بر عهده دارد. وقتی فرد تحت استرس است، این محور به شدت تحت تأثیر قرار میگیرد.
هورمون کورتیزول که در شرایط استرس ترشح میشود، باعث سرکوب ترشح هورمونهای جنسی (استروژن و تستوسترون) میشود و در نتیجه میل جنسی کاهش مییابد. همچنین استرس بر خلقوخو و انرژی کلی بدن تأثیر منفی دارد، که بهطور غیرمستقیم رابطهی جنسی را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
افزایش سطح اضطراب باعث کاهش جریان خون در ناحیه تناسلی و کاهش ترشحات طبیعی واژن میشود. این وضعیت نهتنها رابطهی جنسی را دردناک میکند، بلکه خطر عفونتهای واژینال را نیز بالا میبرد.
استرس مزمن با تضعیف سیستم ایمنی و افزایش التهاب عمومی بدن، میتواند خطر ابتلا به عفونتهای لگنی، بهویژه پس از نزدیکی، را افزایش دهد.
استرس مزمن منجر به سفتی عضلات کف لگن میشود. این وضعیت، بهویژه در زنان با اختلالات اضطرابی، باعث درد در هنگام نزدیکی میشود.
استرس در دوران بارداری نهتنها بر مادر، بلکه بر جنین نیز تأثیرگذار است. بالا بودن سطح کورتیزول مادر میتواند رشد مغز جنین را کند کرده، خطر زایمان زودرس را افزایش داده و کودک را مستعد اختلالات اضطرابی در آینده کند.
درمان شناختی-رفتاری (CBT) و درمانهای جنسی تخصصی به زنان کمک میکنند تا ارتباط روان و بدن خود را بازیابی کنند.
این روشها فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک را افزایش داده و به تنظیم هورمونها کمک میکنند.
دویدن سبک، پیادهروی، یوگا و شنا، با کاهش سطح کورتیزول، عملکرد تخمدانها را بهبود میدهند.
مصرف مواد غذایی سرشار از امگا۳، ویتامین B، منیزیم و پروبیوتیکها میتواند در کاهش علائم اضطراب و بهبود چرخهی قاعدگی مؤثر باشد.
رابطهی جنسی باید از فشار، اضطراب عملکردی و احساس گناه پاک باشد تا بتواند موجب ترشح هورمونهای شادیبخش مانند اکسیتوسین شود.
استرس نهتنها یک اختلال روانی است، بلکه یک عامل جدی در اختلالات جنسی و تناسلی زنان نیز محسوب میشود. از نامنظم شدن قاعدگی گرفته تا ناباروری و خشکی واژن، همگی میتوانند نتیجهی اختلالات هورمونی ناشی از اضطراب مزمن باشند. آگاهی از این تأثیرات و اقدام به موقع برای درمان، گامی مهم در حفظ سلامت جنسی و باروری زنان است.
برای آشنایی با تکنیکهای عملی کاهش استرس و اضطراب در جلسات مشاوره ، می توانید با ما باشید !
شماره تلفن، واتس اپ و تلگرام: 09367245508
پشتیبان های ما 24 ساعت شبانه روز برای پاسخگویی به شما و شروع هماهنگی ها در خدمتتون هستند.
