سالهای سال است که در ایران مردم نسبت به بیماران روان و یا بیماران روان مزمن دید منفی دارند. اما بهتر است بدانیم که این افراد نه تنها هیچ گناهی نکردهاند بلکه صرفا قربانی هستند. درصد زیادی از بیماران روانی هیچ آزاری به دیگران نمیرسانند و تنها مغلوب عدم بهداشت روانی و شرایط زندگی نابهسامان هستند.
همینطور باید بدانیم که بیماری تنها در جسمی آدمی نیست و حتی روان انسان هم ممکن است بیمار شود. گاهی اوقات بسیاری از افراد هزینههای زیادی بابت بیماری جسمی خود میدهند و بابت آن راضی هستند؛ اما هزینه کردن برای بهداشت روانی را ریختن پول در چاه میدانند. خوب است که در اینجا به معرفی چند نوع بیماری روانی بپردازیم و آنها را بهتر درک کنیم.
افسردگی و تصورات غلط درباره آن
جالب است بدانید که طبق آمار، افسردگی بسیار بین مردم جهان شایع است و عمومیت زیادی میان افراد دارد. افسردگی از نظر انواع و درجه افسردگی انواع مختلفی دارد. اما به طور کلی افسردگی حالتی خلقی شامل بیحوصلگی و گریز از فعالیت یا بیعلاقگی و بیمیلی است و میتواند بر افکار، رفتار، احساسات و خوشی و تندرستی یک فرد تاثیر بگذارد.
افراد افسرده ناخواسته میتوانند طیف بسیاری از احساسات منفی شامل ناراحتی، اضطراب، پوچی، ناامیدی، درماندگی، بیارزشی، شرمساری و بیقراری داشته باشند. ممکن است همه این اطلاعات پایه را درباره افسردگی بدانند؛ اما تصور کنند که افراد افسرده خودخواسته به این تفکرات منفی دچارند. این یک تصور غلط است و همواره این تفکرات منفی بر آنها غالب است.
افراد افسرده آرزو دارند که اطرافیانشان این را بدانند که درمان افسردگی به همین راحتی با غذای سالم خوردن و ورزش کردن نیست. تصور غلط دیگر این است که این افراد به راحتی میتوانند خود را از باتلاق افسردگی با اراده خود نجات دهند. اما نکته حائز اهمیت این است نه تنها خود افراد افسرده با تلاشهای فراوان قادر نیستند خود را از افسردگی نجات دهند بلکه خانواده و دوستان آنها هم به راحتی قادر به کمک به آنها نیستند. در این شرایط افرادی هستند که سالها در این زمینه تلاش کردهاند و به نتایج عالی در درمان بیماری همهگیر افسردگی رسیدهاند. سرای احسان یکی از مراکز عالی در جهت درمان افسردگی میباشد.
هفت نشانه اینکه استرس و اضطراب دارید
اگر دائما از خودتان انتقاد میکنید، اگر اعتمادبهنفس پایینی دارید، اگر افکار منفی دارید و نسبت به همه چیز بدبین هستید، اگر بیش از حد محتاط هستید، اگر از رابطه عاطفی داشتن میترسید، اگر در هرکاری به خودتان شک دارید، اگر از مورد قضاوت قرار گرفتن میترسید، احتمالا مبتلا به یکی از اختلالات اضطرابی هستید. این اضطراب و استرس میتواند ریشه در رفتارهایی که با ما در کودکی شده است داشته باشد.
اختلال دوقطبی شامل اینها هم میشود
اختلال دوقطبی تنها یک تغییر مود و خلق ساده نیست؛ بلکه شامل این ویژگیها هم میشود: احساس ناپایداری درباره خود و جهان، بیخوابی، حملات مداوم دوره مانیا ( دورههای شیدایی)، احساس شکست ناپذیری داشتن، احساس عزتنفس نوسانی، داشتن باورهای عجیب مثل شکستناپذیری، انجام رفتاهای پرخطر مثل قمار، احساس کند پیش رفتن زندگی، کاهش کنترل رفتار، پشیمانی و شرم و حیا و نفرت از خود، حواس و تمرکز پایین. بهتر است با شناخت بهتر اینها، به دوستانی که دچار این بیماری هستند کمک کنیم.
بیشفعالی فقط برای کودکان نیست
برخلاف تصور عموم ما بیشفعالیهایی هم داریم که مربوط به بزرگسالان هست. اینجا چکلیستی از ویژگیها بیشفعالی بزرگسالان عنوان میشود.
۱. نیمه کاره رها کردن کارها و سمت کار جدید رفتن
۲. باوجود زود حاضر شدن برای قرارها دیر رسیدن.
۳. سخت بودن تصمیمگیریهای ساده
۴. سردرگم شدن زمانی که چندکار را باید انجام دهید
۵. غیرممکن بودن تمرکز
۶. دائما تغییرکردن خلق و خو
۷. غیرممکن بودن کاری که خستهکننده و طولانی باشد.
۸. درگیرشدن درکاری که علاقه دارید به صورتی که همهچیز را فراموش میکنید.
اسکیزوفرنی و اشتباه گرفتن آن با بیماریهای دیگر
اسکیزوفرنی یا روانگسیختگی یک نوع اختلال روانی است که با تغیراتی قابل توجه در ادراک، افکار، رفتار و خلقوخو مشخص میشود. برخی از علائم اسکیزوفرنی ممکن است با برخی دیگر از بیماران روان مزمن یکسان باشد. بنابراین اینجا برای شناخت بهتر چند نکته ذکر میشود.
۱. توهمهایی که معمولا شنیداری هستند اما گاهی اوقات میتوانند سایر حسهای چشایی، بینایی، بویایی و لامسه را نیز درگیر کنند.
۲. هذیانهایی که ماهیتی عجیب و آزاردهنده دارند. اختلال در تجربههای شخصی و اول فرد مانند اینکه گویی افکار یا احساسات فرد متعلق به خود او نیستند، یا باور به اینکه افکاری خارج از ذهن او به ذهنش وارد میشوند که بعضا به آنها پدیده انفعال گفته میشود.
۳. اختلالات تفکر که میتواند شامل مسدود شدن تفکر و گفتار بینظم باشد، گفتاری که قابل فهم نیست و به سالادواژه معروف است.
این علائم به دارو پاسخ مثبت میدهند. سرای احسان با سابقه چندین ساله پیگیری خوبی در درمان این بیماران روان مزمن محترم دارد.
چند توصیه برای بهداشت روان
۱. این روزها با صنعتیشدن سبکزندگیها، مردم بیشتری به انواع بیماریهای روانی مبتلا شدهاند. توصیه ایناست که حتیالامکان خود را در معرض اخبار خصوصا اخبار منفی قرار ندهید.
۲. با خودتان همانند کسی رفتار کنید که شما مسئول مراقبت از او هستید.
۳. ذهن شما نمیتواند همزمان هم مضطرب باشد و هم سپاسگزار. وقتی مضطرب میشوید به دنبال قدردانی و سپاسگذار بودن از وضعیت باشید.
۴. تا زمانی که خودتان را مسئول نتیجه به دستآمده میدانید، میتوانید هرکاری که میخواهید را انجام دهید.
۵. به جای اینکه سعی در انکار و فرار از احساساتتان باشید آنها را بپذیرید و بیان کنید.
۶. بلاککردن، میوتکردن و آنفالو کردن افراد سمی در بعضی مواقع بسیار لازم و ضروری است.
۷. یک روز بد به معنای داشتن یک زندگی بد نیست.
۸. ذهن ما همیشه بهترین تصمیمات را نمیگیرد. گاهی لازم است گوش به احساساتمان بسپاریم.
۹. اگر دلتان میخواهد در یک عادت خبره شوید با تکرار کردن شروع کنید، نه با کامل بودن.
خدمات سرای احسان چیست؟
سرای احسان به عنوان یک مرکز خیریه نیکوکاری، با هدف نگهداری و بازتوانی بیماران روان مزمن، فعالیت میکند. این
بهتر است برای آشنا شدن هرچه بیشتر با سرای احسان، بدانید که تاکنون ۱۴ هزار نفر در این خیریه پذیرش شدهاند. تعداد مددجویانی که به این مرکز کمک میکنند به ۴۸۰ نفر رسیدهاست.
جهت رفاه حال بیشتر این بیمارن عزیز، سرای احسان چهار رواحد تخصصی جداگانه برای این عزیزان درنظر گرفتهاست. واحد بهداشت و درمان، واحد مددکاری، واحد روانشناسی، واحد توانبخشی.
افراد زیادی هستند که جهت انجام دادن مسئولیت اجتماعی خود تا اینجا همراه ما بودند و کمک بزرگی به ما کردند. افرادی همچون حاج احمد طاهباز، حاج حسن احمدنیا و....
سخن آخر
چه کمکی بالاتر و بهتر از این که به عزیزانی کمک کنیم که سالها از سوی جامعه طرد شدند و با دید منفی به آنها نگاه شده است. بهترین کمک این است که لبخندی بر دلی بنشانید و دست افتادهای را بگیرید. سرای احسان از مددخواهانی که در این مرکز نگهداری میشوند پذیرایی میکند و خواهان کمکهای مادی و معنوی شما عزیزان برای همراهی است.
نگارش: حنانه مظاهری