بدنسازی چیست؟ یا هدف از بدنسازی چیست؟
پرورش اندام یا زیبایی‌اندام به زبان انگلیسی Bodybuilding ورزشی است که در آن فرد بدنساز با انجام تمرین‌های مختلف قدرتی و استقامتی، تغذیه مناسب و صد البته استراحت کافی به ساخت بدنی با حجم عضلانی بالا، کات شده و متوازن مبادرت می‌ورزد.
بدنسازی یکی از رشته‌های ورزشی جذاب در دنیای امروزی است. بسیاری از زنان و مردان تلاش می‌کنند با تمرینات بدنسازی صاحب اندامی خوش فرم و بدنی ورزیده و زیبا شوند. که این زیبایی و تناسب اندام محصول تلاش و تمرینات مستمر و حساب شده و صحیح است.
هدف بدن سازی استفاده از تمرینات مقاومتی برای کنترل و توسعه عضلانی و رسیدن به تناسب و زیبایی اندام است. این تمرینات عمدتا با وزنه یا دستگاه انجام می‌شوند و به فردی که به این فعالیت می‌پردازد بدنساز یا bodybuilder گفته می‌شود.
بدنسازی حرفه‌ای دارای مسابقات بین المللی است و مسابقات مستر المپیا مهمترین رویداد بدنسازی در جهان محسوب می‌شود.
مسابقات بدنسازی به‌طور کلی به سه دسته نمایشی(گرفتن فیگور روی استیج)، آیتمی(با گذراندن آیتم‌های قدرتی و یا استقامتی) و یا ترکیبی از هر دو روش تقسیم می‌شود که در دو سطح آماتور و حرفه‌ای زیر نظر یکی از پنج فدراسیون جهانی بدنسازی برگزار می‌گردد.
بدنسازان از طریق از بین بردن چربی غیر ضروری بدن و رژیم‌های خاص آماده می‌شوند تا در مسابقات شرکت کنند. بدنسازان همچنین در این مسیر پوست بدن‌شان را برنز کرده و عضلات را تراشیده می‌کنند تا فرم بدن در زیر نور بهتر دیده شود.
در پایان قرن ۱۹ میلادی جریان فکری تازه‌ای با رویکردی آرمانی به اساطیر یونانی(که در آن زیبایی، تناسب و پرورش یافتگی عضلات و بدن، عاملی برای ستایش و تمجید انسان قلمداد می‌شد) پدید آمد. بر اثر نفوذ این جریان فکری جدید، سنت قدیمی بلند کردن سنگ به صورت ورزش مدرن وزنه‌برداری درآمد و با توجه به روند توسعه‌اش، جوانب گوناگونی در فرهنگ‌های مختلف پیدا کرد.
یوجین ساندو Eugen Sandow بدنساز و نمایشگر پروسی که وی را «پدر بدنسازی مدرن» می‌دانند. در اوایل قرن بیستم شهرت خود را در اروپا به عنوان مردی قدرتمند و ورزشکاری حرفه‌ای بدست آورد.
ساندو در سال ۱۸۸۹ برای اولین بار به لندن رفت و روی صحنه با مردان قوی هیکل مبارزه کرد و بسیار سریع، پشت سرهم حریفان را شکست داد و به سرعت به شهرت رسید و از توان و فرم بدن او استقبال ویژه‌ای شد. انگیزه‌ی زیادی که ساندو بدست آورده بود باعث شد که به یک ستاره ورزشی تبدیل شود.
ساندو در سال‌های ۱۸۹۰ به آمریکا رفت و توسط فلورانز زیگفلد مورد حمایت قرار گرفت. چیزی که ساندو را از سایر بدنسازان متمایز می‌کرد زیبایی، ورزیدگی، قدرت و پرورش یافتگی عضلات بدنش بود.
هنگام اجرای نمایش‌ها در آمریکا، زیگفلد متوجه شد که مردم بیشتر مسحور برآمدگی‌های ماهیچه‌های بدن ساندو شده‌اند تا وزنه‌های سنگینی که وی بلند کرده، همین موضوع باعث شد تا با تشویق‌های زیگفیلد، ساندو به یکی از مردان افسانه‌ای بدنسازی تبدیل شود.
شروع مسابقات مستر المپیا نقطه اوجی در تاریخِ دنیای پرورش اندام است. Mr. Olympia عنوانی است که به برنده رقابت‌های حرفه‌ای پرورش اندام مردان که رقابتی بین‌المللی است و هرسال توسط فدراسیون جهانی پرورش اندام برگزار می‌گردد، اهدا می‌شود.
پایه گذار رقایت‌های مستر المپیا Joe Weider بود. اولین دوره مسابقات مستر المپیا در ۱۸ سپتامبر ۱۹۶۵ در آکادمی موسیقی بروکلین برگزار شد که لاری اسکات اولین عنوان قهرمانی‌اش از دو عنوان متوالی خود را در این دوره بدست آورد. لی هنی و رانی کولمن رکوردداران قهرمانی مسابقات مستر المپیا با ۸ عنوان هستند.
در سال ۱۹۶۷ جوانی به نام آرنولد شوارتزنگر با شکست دادن دنیس تینرینو در مسابقات NABBA دوران طولانی قهرمانی بین‌المللی خود را آغاز کرد. در این زمان دو دنیای مجزا برای پرورش اندام وجود داشت: اروپا و آمریکا.
عنوان‌های جهانی شوارزنگر در ۱۹۶۷ و ۱۹۶۸ وی را به عنوان ورزشکار برتر اروپا به جهان معرفی کرد؛ بنابراین بعد از فتح دومین عنوان Mr. Olympia در سال ۱۹۶۸ به آمریکا سفر کرد. آرنولد شوارتزنگر در مسابقه آقای دنیای IFBB در نیویورک مسابقه داد و سپس فوراً برای مسابقه جهانی NABBA به لندن رفت و این دو عنوان را در ظرف یک هفته از آن خود نمود. در سال ۱۹۷۰ شوارزنگر همه‌ی حریفان را حذف کرد و فاتح عنوان‌های آقای دنیای AAU آقای جهان NABBA و مستر المپیا IFBB شد.
مردم دنیا در سال ۱۹۷۶ شاهد یک رویداد واقعاً شوک دهنده در تاریخ پرورش اندام بودند. در این سال فرانکو کلومبو کوتاه قد، عنوان مستر المپیا ۱۹۷۶ را فتح کرد. کلومبو اولین مرد کوتاه قدی بود که توانست این افتخار را به نام خود ثبت کند.
سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ شاهد ترقی فدراسیون جهانی بدنسازی و تناسب‌اندام (IFBB) به عنوان سازمان ورزشی مقتدر پرورش اندام بود. در این دهه IFBB تحت رهبری رئیس‌اش بن ویدر، عضویت ۱۷۰ کشور را داشت و ششمین فدراسیون بزرگ ورزش در دنیا بود.
مسابقات مستر المپیا در حال حاضر مهمترین و معتبرترین مسابقات در رشته پرورش اندام است که هر ساله با جمعی از حرفه‌ای‌ترین ورزشکاران این رشته برگزار می‌شود. لی هنی و رونی کلمن با هشت بار قهرمانی بیشترین تعداد قهرمانی را در این مسابقات دارند.
اولین سری این مسابقات در نیویورک برگزار شد و با قهرمانی لاری اسکات پایان یافت. لاری اسکات بعدها برای ابداع و گسترش دو حرکت مؤثر در بدنسازی شهرت بیشتری یافت. در این سال به قهرمان مسابقات جایزه‌ای تعلق نگرفت در حالی که هم‌اکنون مجموع جوایز اهدا شده به شرکت کنندگان به بیش از نیم میلیون دلار می‌رسد.
دوریان یتس بدنساز اهل انگلستان که در ۱۹۹۱ نائب قهرمان شده بود از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۷ شش عنوان قهرمانی متوالی را بدست آورد. یتس، با تلفیق توده عضلانی که تا آن زمان بی‌سابقه بود با چیزی که آن را «سختی مرمر» می‌نامید انقلابی در ورزش پرورش اندام به‌وجود آورد. یتس یکی از برترین بدنسازان تاریخ معاصر شناخته می‌شود.
برای راهیابی به این مسابقات ورزشکاران باید در مسابقات متعددی که در طول سال برگزار می‌شود شرکت کنند تا بتوانند جواز حضور در این مسابقات را پیدا کنند. البته ۱۰ نفر برتر هر دوره می‌توانند به‌طور مستقیم در مسابقات سال آینده شرکت کنند اما افراد دیگر باید در طی مسابقاتی هم چون آرنولد کلاسیک، شب قهرمانان و… توان خود را محک زده تا بتوانند به این مسابقات حرفه‌ای راه پیدا کنند.
در سال ۲۰۱۲ بیت الله عباسپور معروف به بیتو Baito برای اولین بار در تاریخ ایران وارد مسابقات مستر المپیا شد که مقام هفدهمی را برای ایران به ارمغان آورد. بیت الله در سال ۲۰۱۳ نیز به مقام هفدهم رسید و در سال ۲۰۱۴ در مسابقه رده ۲۱۲ پوندی‌ها شرکت کرد و به مقام پنجم رسید.
هادی چوپان نیز در سال ۲۰۱۹ در این رقابت‌ها شرکت کرد و مقام اولی از دیدگان مردم و نیز مقام سوم این مسابقات را کسب کرد که در تاریخ ایران بی‌سابقه است.
اما عباسپور در سال ۱۳۹۳ مبتلا به بیماری التهاب رگ شد، پس از مبتلا شدن عباسپور به این بیماری شایعات زیادی در مورد ارتباط بیماری این ورزشکار و تمرینات و رژیم‌های سنگین و نیز مصرف انواع مکمل‌ها مطرح شد.
دنیس جیمز ستاره آمریکایی پرورش اندام جهان، کارزاری اینترنتی با هدف جمع‌آوری صدهزار دلار کمک مالی برای تأمین هزینه‌های درمان بیماری بیت‌الله عباسپور تشکیل داد. جیمز در معرفی کمپین خود نوشت:
بیتو بدون هیچ کمکی در بیمارستان است و حتی دولت هم کمکی نکرده، هرچه داشته‌است را فروخته تا بخشی از هزینه‌ها را تأمین کند. کمک کنید بیتو روی پای خود بایستد و بزرگ شدن فرزندانش را ببیند.
عباسپور که مدت‌ها به دلیل بیماری التهاب رگ در بیمارستان آتیه بستری بود، متاسفانه در ساعت ۲۳:۱۵ شامگاه سه‌شنبه ۳ شهریور ۱۳۹۴ بر اثر این عارضه درگذشت.
در بدنسازی زنان، مسابقه تناسب‌اندام و فیگور محبوبیت بیشتری نسبت به مسابقه پرورش‌اندام بانوان دارد چراکه در آن حجم عضلانی بیشتر، اهمیت ندارد و تناسب‌اندام در یک حجم متعارف (همانند بدن راشل مک‌لیش) مدنظر قرار گرفته می‌شود، همچنین این مسابقات بعضاً دارای آیتم‌های ایروبیک می‌باشند و زیبایی چهره نیز در آن تأثیرگذار است.
خانم المپیا Ms. Olympia نیز مسابقه بدنسازی زنان است که اولین بار در سال ۱۹۸۰ برگزار شد و
سالانه توسط فدراسیون جهانی بدنسازی و تناسب‌اندام برگزار می‌شود.
میس المپیا تا کنون دستخوش تحولات زیادی شده، تا سال ۲۰۰۰ زنان در دو رده جهانی رقابت می‌کردند که به دو دسته تقسیم می شدند: سبک ورن تا ۶۱ کیلوگرم و سنگین وزن بیشتر از ۶۱ کیلوگرم. اما از سال ۲۰۰۴ در یک گروه وزنی واحد که تا به امروز ادامه داشته، رقایت می‌کنند.
فدراسیون بدنسازی و پرورش‌اندام جمهوری اسلامی ایران، فدراسیونی است که رشته‌های پرورش‌اندام، پاورلیفتینگ، قویترین مردان، بادی کلاسیک، مچ اندازی و پرس سینه را در ایران تحت پوشش قرار می‌دهد. این مرکز در سال ۱۳۸۴ هجری خورشیدی تشکیل شد.
ناصر پورعلی‌فرد اولین سرپرست و رئیس فدراسیون بود که کمتر از هفت سال در این سمت باقی ماند و پس از وی امید امیری بدلیل تعلیق فدراسیون ایران از سوی IFBB بمدت ۴ سال به عنوان رئیس انجمن بدنسازی و ورزشهای قدرتی فعالیت کرد.
تمرین در خانه یکی از بی دردسرترین نوع تمرین هاست که وقت زیادی از هم ازما نمیگیرد. خیلی از افراد بدلیل مشغله های کاری که کارشان بیش از ۸ ساعت در روز است.
بدنسازی به خودی خود ضرری نخواهد داشت چرا که به عنوان یک ورزش مزایای سلامتی فراوانی دارد. اما این فرد ورزشکار و شیوه فعالیت اوست که مشخص می‌کند بدنسازی می‌تواند مفید باشد یا مضر.
بدنسازی برای همه‌ی ما بدون داشتن مربی و نظارت کافی روی فعالیت‌ها ممکن است مشکلات متعددی را بوجود آورد. همچنین مصرف مکمل‌های غذایی و داروهای تقویت کننده نیز مشکل دیگری است که نباید آن را دست کم گرفت.
برای مثال اگر نوجوان هستید، باید کمتر به سراغ وزنه‌های سنگین بروید. همچنین استفاده کردن از مکمل‌های غذایی که عموماً تغییر دهنده هورمون‌های رشد هستند، خطر دیگری است که شما را تهدید می‌کند.
نوجوانی است و هزار آرزو، که یکی از آن‌ها می‌تواند رسیدن به اندام آرنولد در یک‌ماه باشد. اما همین آرزوی شیرین برای محقق شدن نیاز به چندین سال تمرین دارد. پس اگر نوجوان هستید سعی نکنید با وزنه‌های خارج از توان خودتان زمان رسیدن به هدف را کاهش دهید چرا که این کار فقط باعث آسیب دیدگی شما می‌شود.
برای یک نوجوان هیچ وقت رژیم‌های غذایی شامل کالری کم با حذف کربوهیدرات و مصرف زیاد پروتئین توصیه نمی‌شود. بهترین گزینه برای بدنسازی در سنین نوجوانی استفاده کردن از رژیم غذایی سلامت محور است که می‌تواند شامل انواع سبزیجات، غلات و پروتئین‌ها باشد.
اما از دیگر مضرات بدنسازی ایجاد وسواس در کسانی است که درگیر بدنسازی می‌شوند. چراکه این افراد هیچ وقت از اندام خود رضایت ندارند. بدن آن‌ها به نظر خودشان یا زیادی چاق است یا زیادی لاغر، عضلاتی کمی دارد یا عضلات خوب رشد نکردند و هزاران اما و اگر دیگر. همین افکار ساده باعث ایجاد نوعی وسواس در بدنسازان می‌شود. کمتر کسی در میان بدنسازان می‌توانید پیدا کنید که به جرئت بگوید از بدن خود راضی است.
اگر بخواهم بدون استناد به آمار و ارقام دانشگاهی که طی مطالعات گوناگون به دست آمده است، اظهار نظر کنم باید بگویم که درصد بالایی از بدنسازان دارای اختلال در تصمیم‌گیری برای انتخاب غذا و همچنین دچار وسواس فکری در مورد اندام خود هستند.
بارها شاهد آن بودم که برای کسی که بدنسازی را اولویت اول زندگی خود قرار داده است، وعده های غذایی از دیگر جنبه‌های زندگی پیشی گرفته و تبدیل به یک دغدغه شده است. برخی از این افراد به قدری درگیر وسواس شدند که درآمد روزانه خود را فقط صرف خوردن غذاهای پیشنهادی مربیان خود می‌کنند.
یکی دیگر از ضررهای بدنسازی کاهش چالاکی بدن شماست. در مورد بدنسازی اگر تمرکزتان را فقط روی افزایش بیش از اندازه حجم عضلات بگذارید در نهایت مشاهده خواهید کرد که چالاکی و سرعت شما به مقدار زیادی کاهش پیدا کرده است.
اما اگر بتوانید تمام بدن را با استفاده از تمرینات تمام بدنی یکپارچه کنید، نه تنها چالاکی شما کاهش پیدا نمی‌کند بلکه رفته رفته بر قدرت عضلانی، تعادل و تناسب شما نیز افزوده می‌شود. به شما پیشنهاد می‌کنم برای بهتر انجام دادن تمرینات بدنسازی، از تمرینات پیلاتس کمک بگیرید چراکه پیلاتس از جمله بهترین و مهمترین تمرینات درگیر کننده عضلات ریز بدن است، که باعث می‌شود عضلات شما منعطف، پر قدرت و متعادل شوند. همچنین این تمرینات علت اصلی بسیاری از صدمات جسمانی را برطرف می‌کند.
- سوالی دارید؟ در بخش دیدگاه‌ها سوال‌تان را ارسال کنید:
© این نوشته اختصاصاً برای وب‌سایت حسن موسوی نوشته شده و نشر آن فقط با ذکر نام نویسنده، و با حفظ لینک صفحه مجاز است.
