شما چه در حال تحصیل باشی، چه ورزشکار باشی، چه صاحب کسب و کاری باشی یا حتی اگه هیچکدوم از اینا هم نباشی و فقط تو خونه بشینی باز هم ممکنه درگیر مسئله ای باشه که توی ذهنت مدام میگه" نه این طوری که دلم می خواد نمیشه/باید این طوری که میگم بشه" یعنی "کمال گرایی".
شاید به نظر برسه که کمال گرایی مربوط به روانشناسی باشه اما واقعیت اینه آدما در هر زمینه ای که باشن ممکنه با این صفت شخصیتی درگیر باشن که نه تنها به خودشون میتونه آسیب بزنه بلکه به اطرافیانشون و کسب و کاری هم که دارن میتونه آسیب وارد کنه.
کمال گرایی یعنی چی؟
کمال گرایی در یک تعریف ساده یعنی شما بیای به جای تعیین یک سری استانداردها برمبنای واقعیات موجود، برمبنای یک سری معیارهای غیرواقعی و سخت گیرانه استاندارد ها رو تعیین کنی.یعنی توقعی از خودت یا بقیه داشته باشی که خیلی سخت میشه انجامش داد یا اصن نمیشه بهش رسید.
ممکنه الان شما بگید که این صفت شخصیتی چندان بد هم نیست و می تونه به بهتر شدن کمک کنه. اگر یک تفکیک اسم اینجا انجام بدیم شاید دیگه به نظرتون صفت مثبتی نباشه. درواقع اگه به این تعریفی که در استوری های قبل کردیم بگیم کامل گرایی و کمال گرایی رو این در نظر بگیریم که شما می خوای بهترین خودت باشی میشه گفت کمال گرایی چندان هم بد نیست.
اما بازم باید به این دقت کنید که حتی اگه این میل شما به بهترین بودن هم باعث توقعات غیرواقع بینانه، فشارهای بالای روانی و هم چنین اهمال کاری بشه ( هی شروع کار رو عقب میندازید تا بهترین زمان فرا برسه) دیگه این صفت کمال گرایی مثبت نیست و نمی تونه به رشد و موفقیت تون کمک کنه.
در یک دسته بندی می تونیم کمال گرایی رو به چند دسته تقسیم کنیم:
کمال گرایی دیگر مدار زمانیه که شما نه تنها خودتون رو اذیت می کنید بلکه دیگران رو هم آزار میدید. مثلا صاحب یک کسب و کار هستید و برای کارمندان تون وظایف و استانداردهای خیلی بالا و غیرمنطقی در نظر می گیرید.
مورد آخر هم برمیگرده به جامعه. یعنی وقتی جامعه استانداردهای خیلی بالایی در نظر بگیره شما هم به همون سمت میری. مثلا فکر کنید الان تیم ملی فوتبال در جام جهانی بازی داره. وقتی تمام رسانه های خبری این تیتر رو بزنن که ما باید قهرمان جهان بشیم، این توقع در مردم هم ایجاد میشه.
ویژگی های افراد کمال گرا
اما شاید باز هم به نظرتون کمال گرایی چندان بد نباشه. آسیب هایی که کمال گرایی می زنه فقط به استراحت نکردن و حال بد داشتن و شاید ناراحت کردن اطرافیان ختم نمیشه. تحقیقات نشون دادن افراد کمال گرا بیشتر از افرادی که این صفت رو ندارن در معرض ابتلا به اختلالات روانی مثل اختلالات خوردن، اختلالات افسردگی، اختلالات اضطرابی و حتی افکار خودکشی هستن.
اگر فکر می کنید توقعات غیرواقع بینانه از خودتون دارید و خودتون رو تحت فشار روانی برای رسیدن به این توقعات قرار میدید حتما یک قرار ملاقات با یک روانشناس ترتیب بدید.