یوگا علاوه بر سامان دادن به ذهن و ایجاد آرامش فکری، می‌تواند بر سلامت جسم هم تاثیر بگذارد و در واقع با ایجاد تعادل در آرامش ذهن و جسم، به سلامتی فرد یوگی کمک کند. یکی از حرکات مفید یوگا، یوگای تنفسی یا پرانایاما است.
یوگای تنفسی یا پرانایاما (pranayama) یکی از انواع حرکات یوگاست که بر تنفس تمرکز دارد و در آن فرد یوگی با کنترل دم و بازدم، آرامش ذهن و روحش را باز می‌یابد. تمرکز اصلی پرانایاما روی اندام‌هایی چون ریه‌ها و شکم است و از این رو می‌تواند در کاهش وزن و افزایش چربی‌سوزی شکمی هم نقش داشته باشد.
البته توجه داشته باشید که افرادی که به بیماری‌های تنفسی چون آسم دچار هستند، باید در انجام این حرکت احتیاط کنند و ترجیحا ابتدا از یک مربی یوگا کمک بگیرند. همچنین توصیه می‌شود در انجام یوگای تنفسی یا پرانایاما زیاده‌روی نکنید، چراکه زیاد انجام دادنش به عضلات ریه آسیب می‌رساند.
پرانا به معنی انرژی حیاتی و آیاما به معنی گسترش و افزایش است. در این روش با نیروی تلقینی می‌توان به توسعه توانایی‌های متافیزیکی و حتی فیزیکی پرداخت.
در واقع تنفس کردن و داشتن دم و بازدم گرچه فعالیتی است که از اولین لحظه آمدن به این دنیا همراه ماست، با این حال چیزی که در یوگا و به ویژه در طول تمرین‌های یوگای تنفسی پرانایاما مورد تاکید قرار می‌گیرد، درست انجام دادن آن به روشی خودآگاه و همراه با آگاهی است تا تاثیر این تنفس را در تک‌تک اندام‌های درونی‌مان شاهد باشیم و کنترل کنیم.
از جمله تاثیرات تنفس به شیوه پرانایاما می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
یوگای تنفسی یا پرانایاما به 2 روش خوابیده و نشسته انجام می‌شود.
چهارزانو روی زمین بنشینید. ریه را آرام آرام از طریق تنفس با بینی از هوا پر کنید، چند لحظه‌ای مکث کنید و سپس مجددا آرام و این بار از طریق دهانتان هوا را بیرون بفرستید.
از طریق این 3 روش هم می‌توان از یوگای تنفسی یا پرانایاما برای لاغری کمک گرفت:
کپالاباتی به عنوان تنفس تمیزکننده جمجمه شناخته می‌شود. برای انجام این حرکت مراحل زیر را دنبال کنید:
در روزهای ابتدایی، این نوع تنفس را بیش از 5 دقیقه انجام ندهید. پس از تمرین مکرر، می‌توانید زمان تنفس‌تان را تا بیش از 100 مرتبه برسانید.
یکی از مهمترین و شایع‌ترین دلایلی که باعث چاقی در افراد می‌شود، عدم متعادل بودن سطح هورمون‌ها در بدن است. این نوع تمرین پرانایاما، غدد درون‌ریز را تحریک می‌کند تا بتوانند بهترین عملکرد را از خود بروز بدهند.
برای انجام این روش روی زمین بنشینید و عمل دم و بازدم را با شدت بالا انجام دهید. این روند تنفسی می‌تواند اکسیژن‌رسانی را سرعت بخشیده و باعث ترمیم بافت‌های عضلانی شود. همچنین به بهبود عملکرد غده تیروئید و اضافه وزن ناشی از آن هم کمک می‌کند.
در این روش هربار با یکی از سوراخ‌های بینی‌تان تنفس می‌کنید.
شما چقدر اهل یوگا در زندگی روزمره‌تان هستید؟ تجربه شما از تاثیر تمرینات یوگا و مدیتیشن بر سلامت جسم و روح‌تان چیست؟ نظرتان را برایمان بنویسید.
