پیشنهاد کتاب برای مطالعه در تابستان ۱۴۰۱

امسال تصمیم گرفته‌ام هر ماه، معرفی مختصری از کتاب‌هایی که می‌خوانم را برای علاقمندان به مطالعه، در ویرگول منتشر کنم. [قضاوت در رابطه با این‌که چقدر در این تصمیم موفق باشم را به گذر زمان می‌سپارم.]

در این مجموعه نوشته‌ها سعی می‌کنم اطلاعاتی در مورد کتاب‌ها نظیر: در دسترس بودن کتاب در کتاب‌خوان‌های طاقچه و فیدیبو و مدت زمان لازم برای مطالعه در اختیار خوانندگان قرار دهم.

آنچه که در ادامه خواهید خواند، فهرست پیشنهادی من برای مطالعه در تابستان ۱۴۰۱ است. لطفا با من همراه باشید.

بند محکومین - کیهان خانجانی - نشر چشمه

شب‌هایی که بعدازظهرش ملاقات بود و چپِ بچه‌ها پُر، از دولتی‌شان چیزی می‌رسید دخل‌وخرج را کله‌به‌کله بیاورم. در عوض می‌خواستند حالی بدهم به جمع. همه نشئه سرِ تخت‌ها، چای کنارشان، سیگار دست‌شان، رو به من فتوا می‌دادند برو در پوستِ خلق‌اللهِ بندِ محکومین. بعد، مثلِ آهنگ درخواستی، نام زندانیان را می‌بردند. من هم حکایتِ یکی‌یکی‌شان را دقیق با اَدا و زبان و صدای خودشان تعریف می‌کردم؛ چه‌جور آدمی بود، عشقش کی بود، چه بر او گذشت، چه‌طور گیر کرد، در زندان چه‌کارها می‌کند. همه خنده می‌زدند و دستخوشْ سیگار پرت می‌کردند؛ همان‌جور که برای معرکه‌بگیرها پول می‌اندازند. خلاصه زندان است، هر کس فنی دارد برای گذرِ روز و گذرانِ خماری؛ این هم فنِ من بود، تنها فنی که از جغلگی برایم ماند تا نمیرم از بی‌اسبابی.

در چنین جایی، کمتر از قتل را تعریف کردن اُفت داشت، چه برسد به ماجرای دخترِ فامیل...

- از متن کتاب

کتاب روایت زندان لاکان رشت و زندانیان بند محکومین آن است. نثر کتاب بسیار روان، شیوا و گاهی همراه با طنز است؛ اما در پس این طنز، نویسنده به زیبایی بیچارگی و استیصال زندانیان (و شاید ما!) را به تصویر می‌کشد.
اگر به داستان‌های نویسندگان معاصر ایرانی علاقمند هستید، مطالعه‌ی این کتاب را به شما توصیه می‌کنم.

زمان لازم برای مطالعه‌ی این کتاب حدود ۶ ساعت است. کتاب در طاقچه [+] و فیدیبو [+] موجود است. همچنین برای تهیه‌ی نسخه‌ی فیزیکی کتاب می‌توانید از نهنگ ? [+] کمک بگیرید!

خانواده پاسکوآل دوآرته - کامیلو خوسه سلا - فرهاد غبرایی - نشر ماهی

پدر و مادرم به هیچ وجه با هم کنار نمی‌آمدند. بدعادت شده بودند. هیچ خوبی خاصی نداشتند و می‌توانستند تسلیم سرنوشتشان باشند. همه‌ی عیب‌هاشان را من بدبخت به ارث برده‌ام. طوری ساخته نشده بودند که بتوانند برای خودشان اصولی قائل باشند. طوری که هر زیر و بالایی, هرچه که بود. هرقدر هم که کوچک، طوفانی راه می‌انداخت که چندین روز ادامه داشت و پیدا نبود آخرش به کجا می‌کشد. معمولا من طرف هیچ کدامشان را نمی‌گرفتم. حقیقتش، برایم فرقی نداشت که کدامشان درب و داغان شود. گاهی خوشحال می‌شدم که مادرم آش و لاش می‌شود. گاهی هم پدرم. ولی هرگز از من خواسته نشد که به نفع یکی رأی بدهم.

-از متن کتاب

خانواده‌ی پاسکوآل دوآرته روایتی است از گذشته و زندگی سراسر خشم، نفرت، جنایت و ترس قاتلی که در زندان، روزهای آخر حیات خود را سپری می‌کند.
آن‌چه که این شاهکار را از قصه‌های دیگر متمایز می‌سازد این نکته‌ی ظریف است که خواننده در خلال داستان به جای همدردی با قربانیانِ قاتل، با خود قاتل احساس هم‌ذات‌پنداری می‌کند!
به نظر من، این کتاب از آن دسته کتاب‌هایی است که خاطره‌ی مطالعه‌اش تا مدت‌ها در ذهن خواننده زنده می‌ماند...

زمان لازم برای مطالعه‌ی این کتاب جیبی حدود ۳ ساعت است. کتاب در طاقچه [+] و فیدیبو [+] موجود است. برای تهیه‌ی نسخه‌ی فیزیکی کتاب می‌توانید از نهنگ ? [+] کمک بگیرید!

کنستانسیا - کارلوس فوئنتس - عبدالله کوثری - نشر ماهی

سالخوردگی به معنای چشم‌پوشیدن از برخی چیزهایی است که در جوانی دوست داشته‌ایم.

با چه سماجتی از پذیرش سالخوردگی طفره می‌رویم و چیزی را که نه تنها اجتناب‌ناپذیر، بلکه آشکار هم هست، یکسر به کناری می‌رانیم.

- از متن کتاب

حکما دنیای کنستانسیا یکی از وهم‌آلودترین فضاهایی است که در یک کتاب تجربه کرده‌ام. کتاب روایت زندگی یک جراح میان‌سال اهل آمریکا؛ دکتر ویتبی هال، به همراه همسر اسپانیایی‌اش؛ کنستانسیا و همسایه‌شان، یک بازیگر بازنشسته‌ی روس؛ موسیو پلوتنیکوف است.

دکتر هال، راوی قصه، در همان ابتدای کتاب به خواننده می‌گوید که با موسیو پلوتنیکوف در روز مرگش دیدار کرده است. موسیو پلوتنیکوف در روز مرگش و در دیدار با دکتر، چنین خواسته‌ای را مطرح می‌کند:
«گاسپادین هال، شما فقط روز مرگ خودتان به سراغ من می‌آیید تا باخبرم کنید، همان‌طور که من امروز، روز مرگ خودم، به سراغ شما آمدم.»

بدون شک کنستانسیا تعلیقی هنرمندانه میان مرگ و زندگی، مجاز و حقیقت، رویا و واقعیت است که خواننده را تا انتها در یک هزارتوی بی‌پایان ولی لذت‌بخش نگه می‌دارد.

اشاراتی در طول کتاب به هنرمندان روس نظیر ماندلشتام، آخماتووا و بولگاکف می‌شود که برای خواننده‌ی آشنا با این اشخاص و سرنوشت‌شان بسیار زیبا و تاثیرگذار خواهد بود.

فوئنتس در این کتاب به مساله‌ی مهاجرت و پناهندگی، به عنوان یکی از مسائلی که انسان مدرن امروز درگیر آن است هم می‌پردازد.

زمان لازم برای مطالعه‌ی این کتاب جیبی حدود ۲ ساعت است. کتاب در طاقچه [+] و فیدیبو [+] موجود است. برای تهیه‌ی نسخه‌ی فیزیکی کتاب می‌توانید از نهنگ ? [+] کمک بگیرید!

آئورا - کارلوس فوئنتس - عبدالله کوثری - نشر نی

زنی پیر، مردی جوان و زنی جوان. در خانه‌ای که همه‌چیز در آن بوی گذشته می‌دهد و گویی تنها نیرویی که آن را بر پا نگه داشته یادها و نفس‌ها و عطرهای گذشته است. اما در این میان چیزی ناشناختنی، جادویی شگفت در کار است تا از گذشته بگذرد و به اکنون و آینده، به جاودانگی، برسد:
جاودانگی عشق، جاودانگی جوانی.

آئورا، نام دیگر تمناست.

- پشت جلد کتاب

زمان لازم برای مطالعه‌ی این کتاب حدود ۱ ساعت است. کتاب در فیدیبو [+] موجود است. برای تهیه‌ی نسخه‌ی فیزیکی کتاب می‌توانید از نهنگ ? [+] کمک بگیرید!

سفر به دور اتاقم - اگزویه دو مستر - احمد پرهیزی - نشر ماهی

در میان اثاث منزل، صندلی راحتی براستی چیز معرکه‌ای است. خاصه به کار اهل تعمق می‌آید. در شب‌های دراز زمستان، می‌توان با کاهلی در آن لم داد و از غلغله‌ی انبوه محفل‌نشینان فراغت یافت. آتشی دلپذیر، چند کتاب، و دو سه قلم پر… وه که چه نیکو ساز و برگی است برای نبرد با لشکر ملال.

- از متن کتاب

فردی، بنا به دلایلی، قرار است مدتی تقریبا طولانی را در اتاقش بگذراند! او به این مساله به چشم یک سفر نگاه می‌کند و ما به عنوان همسفران‌ش در طی این مسیر همراه او هستیم.

ایده‌ی کتاب بسیار جذاب است، اما متاسفانه [من] اصلا موفق به برقراری ارتباط با اثر نشدم و حقیقتا صرفا برای این‌که نصفه و نیمه رهایش نکنم، تا آخر خواندم.

زمان لازم برای مطالعه‌ی این کتاب جیبی حدود ۲ ساعت است. کتاب در طاقچه [+] موجود است. برای تهیه‌ی نسخه‌ی فیزیکی کتاب می‌توانید از نهنگ ? [+] کمک بگیرید!

درآمدی کوتاه به مغز - عمار الچلبی - محمد یوسفی - نشر نی

مغز هیچ قسمت متحرکی ندارد: برخلاف قلب، ریه‌ها یا روده‌ها، نمی‌تپد یا باز و بسته نمی‌شود. مغز مثل کلیه‌ها، کبد یا طحال که ادرار، صفرا یا لنف می‌سازند، چیزی نمی‌سازد. برخلاف پوست یا استخوان‌ها، هدف یا وظیفه‌ی معین و روشنی را به انجام نمی‌رساند و با این همه، امروزه بر این باوریم که مغز عهده‌دار اندیشه، عاطفه و اراده‌ی آزاد است. ما چگونه به این نتیجه دست یافته‌ایم و مردم قبلاً چطور می‌اندیشیدند؟ برای یافتن پاسخ، باید به گذشته برویم و از دستاوردی به دستاورد دیگر گذر کنیم تا درنهایت به زمان حال برسیم. این سفر را با سه ملاحظه آغاز می‌کنیم. نخست این که هرچند ایده‌های ما درباره‌ی اندیشه و احساس به نخستین تمدن‌های ثبت شده بازمی‌گردد، دانش‌مان از این باورهای اولیه بر شواهد باستان‌شناختی متکی است و از این رو، بسیار ناهمگون و پاره‌پاره است. دوم این که تاریخ پزشکی عمدتاً به مستندات تاریخی مغرب زمین می‌نگرد و از این رو، ما نیز ناگزیر به طور عمده این نوع نگرش را توصیف خواهیم کرد. سوم این که گرایش به آزمایش‌های حیوانی و انسانی در گذشته با امروز تفاوت داشتند و بسیاری از آزمایش‌هایی که توصیف خواهد شد تا حدی ناخوشایند بودند و امروزه مجاز شمرده نمی‌شوند.

- از متن کتاب

بدون شک این کتاب از آن دسته کتاب‌هایی است که بینش شما نسبت به زندگی را دستخوش تغییر می‌کند. در واقع نگرش شما به زندگی و جهان شگفت‌انگیز مغز به ۲ بخش تقسیم خواهد شد: قبل از خوانش این کتاب و بعد از آن.

این کتاب تقریبا به تمام مسائل مهم و روزمره‌ای که به نحوی به مغزمان مربوط است، به شیوه‌ای بدیع و تا حد بسیار زیادی آسان و قابل فهم پرداخته است. از خواب و رویا گرفته، تا نحوه‌ی پردازش تصاویر و صدا در مغز.

مطالعه‌ی این کتاب را نه فقط به علاقمندان به مغز، بلکه به تمامی کتاب‌خوان‌ها توصیه می‌کنم.

زمان لازم برای مطالعه‌ی این کتاب حدود ۸ ساعت است. کتاب در فیدیبو [+] موجود است. برای تهیه‌ی نسخه‌ی فیزیکی کتاب می‌توانید از نهنگ ? [+] کمک بگیرید!

نتیجه‌گیری و سورپرایز برای بهانه‌جویان!

من سعی کردم در این نوشته، عمدتا کتاب‌هایی کوتاه برای سلایق مختلف معرفی کنم. با این‌حال احتمالا بخشی از خوانندگان با بهانه‌هایی نظیر مشغله‌ی زیاد و کمبود وقت آزاد، باز هم مطالعه‌ی کتاب را به حاشیه برانند. از این‌رو برای این دسته از دوستان، سورپرایز ویژه‌ای دارم.

نشر چشمه مجموعه‌ای تحت عنوان «تجربه‌های کوتاه» دارد که کتاب‌هایی بسیار کوتاه از مشاهیر ادبیات جهان را شامل می‌شود. ناشر در توضیح این مجموعه چنین نوشته است که:

تجربه‌های کوتاه فرصت کوتاهی است برای زمانه و جامعه‌ای که در آن کوتاه‌ترین فرصت‌ها و حوصله‌ها از آنِ مطالعه است. هدف از انتشار تجربه‌های کوتاه آن است که نسل جوان ما، ضمن آشنایی با ادبیات نمایشی و داستانی جهان، انس بیشتری با کتاب و میل فزون‌تری به مطالعه پیدا کنید.

از این‌رو سعی خواهم کرد در این مجموعه نوشته‌ها، عناوینی از این مجموعه را هم برای دوستانی که کمتر فرصت دارند، معرفی کنم.

استاد شیشه‌ای - میگل دو سروانتس - عبدالله کوثری - نشر چشمه

سروانتس به ماجرای پسر یازده‌ساله‌ای می‌پردازد که به رغم استعداد فوق‌العاده‌اش، به سبب فقر مالی قادر به ادامه تحصیل نیست. او در ازای هزینه تحصیل ناگزیر می‌شود به خدمت دو نجیب زاده دانشجو بپردازد. پس از آن با جوانی نظامی آشنا می‌شود و در پی آن تصمیم می‌گیرد به ارتش بپیوندد.

- از سایت طاقچه [+]

زمان لازم برای مطالعه‌ی این کتاب کمتر از ۱ ساعت است. کتاب در طاقچه [+] موجود است.

علامت‌چی - چارلز دیکنز - ابراهیم یونسی - نشر چشمه

راوی در ایستگاه قطاری دورافتاده با مرد مرموز و افسرده‌ای آشنا می‌شود که سال‌های زیادی است علامت‌چی این ایستگاه بوده است.
مرد علامت‌چی از اشباحی حرف می‌زند که او و ایستگاه را احاطه کرده‌اند و خبرهای ناخوشایند و بد می‌آورند. راوی حرف‌های علامتچی را جدی نمی‌گیرد تا اینکه روزی حادثه‌ای تلخ روی می‌دهد.

- از سایت طاقچه [+]

زمان لازم برای مطالعه‌ی این کتاب کمتر از نیم‌ساعت است! کتاب در طاقچه [+] و فیدیبو [+] موجود است.

پی‌نوشت:

تصمیم داشتم تا رده‌بندی‌ای بر اساس سلیقه‌ی خودم برای کتاب‌های معرفی شده انجام دهم که منصرف شدم و تصمیم‌گیری را با توجه به توضیحات ارائه شده در معرفی هر کتاب، برعهده‌ی شما خواننده‌ی فرهیخته قرار می‌دهم.