سرمایه‌داری را به بازی بگیر!
اگر چند پست و یادداشت اخیرم در ویرگول را خوانده باشید، احتمالا گوشه ذهن‌تان هست که در تیم روبه‌راه دنبال روش جدیدی برای تسهیم سهام بین اعضای سازمان هستیم تا همه هم در سود مجموعه شریک باشند، هم در تصمیم‌گیری‌های مجموعه مشارکت داشته باشند و هم نسبت به دارایی مادی و معنوی مجموعه حق مالکیت.
در نوشته‌های طرحی نو دراندازیم و هنوزم می‌شه عادل بود کمی از ایده‌های خام و امتحان‌نشده‌ای که به ذهن‌مان رسیده نوشتم. حالا در این پست می‌خواهیم ببینیم روی کاغذ این طرح و ایده‌مان چطور عمل می‌کند و چه سرنوشتی را برای روبه‌راه رقم می‌زند.
یک داستان ساده و کمی هم بامزه برای سازمان روبه‌راه نوشتیم و بعد نتیجه اجرای مکانیزم پیشنهادی‌مان روی آن را بررسی کردیم:
فرض کنید چهار نفر دست و مغز از دنیا شسته که هوس سفر به سرشان زده از غبار این بیابان، یک روز دور هم می‌نشینند و تصمیم می‌گیرند یک کسب‌وکار راه بیندازند. با هم توافق می‌کنند که سهم اولیه‌شان از مجموعه مساوی باشد؛ یعنی هر نفر ۲۵ درصد از سهام مجموعه که معادل آوردن ۱۰ میلیون سرمایه بوده است. همچنین این رفقای ما، یعنی ایمان، صالح، عرفان و جواد بنا به برخی پارامترها و ویژگی‌ها حقوق‌شان در مجموعه را به ترتیب ۸، ۸.۵، ۱۰ و ۷.۸ میلیون تعیین کرده‌اند.
تا ۵ ماه همینطوری پیش می‌روند تا اینکه در ماه پنجم آقای Zukerberg با حقوق ۸ میلیون به مجموعه روبه‌راه اضافه می‌شود. افراد دیگری که راه‌شان به سوی روبه‌راهی‌ها کج می‌شود، عبارت است از:
- آقای Warren Buffet در ماه نهم با حقوق ۷ میلیون
- آقای آذری جهرمی در ماه نهم با حقوق ۳ میلیون
- آقای CR7 در ماه دوازدهم با حقوق ۱۰ میلیون
- آقای Allen Iverson در ماه دوازدهم با حقوق ۷.۵ میلیون
- آقای Pavel Durov در ماه دوازدهم با حقوق ۴ میلیون
- و آقای Jeff Bezos در ماه پانزدهم با حقوق نجومی ۲۵ میلیون
همچنین در ماه چهارم یک Angel به عنوان فرشته نجات وارد شده و با گرفتن ده درصد سهام مجموعه، ۱۰۰ میلیون سرمایه وارد سیستم می‌کند تا مجموعه بتواند نفسی بکشد و بعد از او هم در ماه نهم یک سرمایه‌گذار (VC) خیلی به روبه‌راه حال می‌کند و در ازای یک میلیارد ۲۰ درصد سهام را مال خود می‌کند.
همه اینها را ریختیم در مکانیزم تسهیم سهام‌مان و نتیجه این شد:
ارزش سهام مجموعه از طریق خرید و فروش سهام و پای میز معامله مشخص می‌شود و ما براساس پیش‌بینی‌مان از آینده مسیر این تغییر سهام را فرض کرده‌ایم. خب حالا به درصد سهام همکاران مجموعه نگاه کنیم.
اول از بنیان‌گذاران شروع می‌کنیم: با توجه به اختلاف نسبتا اندک حقوق ایمان، صالح، عرفان و جواد درصد سهام‌شان هم نزدیک به هم باقی می‌ماند ولی با ورود سرمایه‌گذار و همکاران جدید منطقا درصدشان به تدریج کاهش پیدا می‌کند.
سرمایه‌گذار وقتی پولش را به مجموعه می‌آورد و حال آن را روبه‌راه می‌کند، به صورت لحظه‌ای درصد سهام قابل‌توجهی را به خود اختصاص می‌دهد ولی بعد از آن چون کار مفیدی انجام نمی‌دهد و حقوقی از مجموعه نمی‌گیرد، درصد سهامش به تدریج کم می‌شود و به درصد باقی همکاران اضافه می‌گردد. بعید می‌دانم هیچ سرمایه‌گذار عاقلی به چنین خفتی تن بدهد ولی به هر حال انسان است و امید بی‌پایانش!
همکاران تازه روبه‌راه هم براساس حقوقی که از سازمان می‌گیرند(که فرض می‌شود براساس پارامترهایی مانند ساعت کاری، توانایی، مهارت، مسئولیت و ارزش‌آفرینی برای مجموعه است)، کم‌کم صاحب درصدی از سهام آن می‌شوند. البته سرعت رشد سهام آنچنان هم زیاد نیست و منطقی هم به نظر می‌رسد که تغییرات کند ولی پایدار باشند.
نکته قابل پیش‌بینی هم افزایش قابل‌توجه درصد سهام Jeff Bezos است که با وجود دیرتر اضافه شدن به تیم به دلیل حقوق نجومی ۲۵ میلیونی‌اش ظرف مدت ۴۵ ماه می‌تواند ۴.۴ درصد سهام کل مجموعه را به کف آورد.
باز هم درباره مکانیزم تسهیم سهام بامزه‌مان برایتان می‌نویسم. منتظر باشید!
مطلبی دیگر از این انتشارات
AB test چیست؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
هنوزم می‌شه عادل بود
مطلبی دیگر از این انتشارات
صورتی یا آبی؟؛ A/B Test به همین راحتی