یادداشت برداری با هر دو نیمکره مغز

بخش عمده اطلاعاتی که یاد می‌گیریم در ساعات اولیه فراموش می‌شوند. در حدود دو تا سه روز اول، تقریبا ۸۰ درصد مطالب بکل فراموش می‌شوند. اگر برای یک دوره آموزشی ۱ میلیون تومان هزینه کرده باشید بعد از سه روز ۸۰٪ آن از بین رفته است؛ اتلافی بزرگ و خسارتی جدی! محتوای جلسات حرفه‌ای نیز به همین سرعت فراموش می‌شوند و ممکن است مایه شرمندگی شود. البته در هر کلاس یک نفر پیدا می‌شود که به بهترین شکل ممکن یادداشت‌برداری کند؛ پس مساله این است که در سریع‌ترین زمان پیدایش کنیم و یادداشت‌ها را کپی کنیم. حتی با گوشی موبایل می‌شود عکس گرفت! به همین راحتی. اما اگر نشد چه؟ اگر قبول نکرد؟ اگر لابلای جزوه حرف‌های شخصی نوشته بود آیا قبول می‌کند جزوه‌اش را با بقیه به اشتراک بگذارد؟ آیا این درخواست غرور ما را کم می‌کند؟ نکند از این برداشت جور دیگری برداشت شود؟ و هزار اما و اگر دیگر!

شاید بهتر باشد به جای پیدا کردن آن جزوه‌نویس حرفه‌ای، خودمان این مهارت را کسب کنیم! در اینجا روشی فوق‌العاده در یادداشت‌برداری را شرح می‌دهم.

عملکرد مغز و حافظه

اعمال و احساسات ما در دو نیمکره مغز سازماندهی می‌شوند. نیمکره چپ مسئول کارهای منطقی، محسباتی و عینی است. کارهای آن طرف مغز رنگ و سوی دیگری دارد. بیشتر معطوف هستند به تخیلات، تصاویر کلی، انتزاعی و احساسات.

در قدیم می‌گفتند قلب مرکز احساسات و عواطف است به خاطر ناآگاهی از عملکرد مغز بود. حالا ما می‌دانیم که نیمکره راست غم و شادی، عشق و تنفر، حسادت و تحسین را به پیش می‌برد.

حافظه به شیوه شگفت‌انگیزی با دو نیمکره‌های مغز همکاری دارد. ابتدا که مطلبی فرا گرفته می‌شود مغز شروع می‌کند به تحلیل‌های منطقی و حساب دودوتا چارتا. در این حالت حافظه کوتاه مدت فعال می‌شود و از طریق مناسبات منطقی و تحلیلی می‌توانیم موضوع را دوباره شرح دهیم.

در بلند مدت موضوعاتی در حافظه ماندگار می‌شوند که به شیوه‌ای با احساسات و عواطف ما گره بخورند. پس با این حساب، شاید خنده‌دار به نظر برسد، ما درسی را بهتر یاد می‌گیریم که حس حسادت یا تنفر را در ما برانگیزد. یا چرا حرف منفی بزنم؟ حس عشق (passion) یا عطش پیشرفت را در ما سیراب کند.

حواس تجربی پنجگانه هم سهم مهمی دارند. یکی از قوی‌ترین احساس‌های ما بویایی است؛ مثلا، زنان برای این (عرق) مرد خود را بو می‌کنند چون می‌خواهند آن را باز شناسند. قدرت جذب از طریق بویایی حتی از توجه به ظاهر مرد قوی‌تر است. و بدین ترتیب یکی از آخرین موضوعاتی که در مورد شریک عاطفی فراموش می‌شود حس بوی اوست. بعد از بویایی، چشایی، لامسه، بینایی و شنوایی قرار می‌گیرند. هنگامی مطلبی در عمق حافظه تثبیت می‌شود که با حواس پنجگانه و عواطف درهم‌آمیزد.

از ترکیب دو نیمکره قوی‌ترین و بهترین عملکرد حافظه بدست می‌آید. دو نیمکره ترکیبی از حافظه کوتاه مدت و بلند می‌شوند، یعنی ما قادر می‌شویم در مورد موضوع تحلیلی و منطقی فکر کنیم و هم‌زمان حسش کنیم. این ترکیب شبیه هم‌نشینی زوج آلمانی-فرانسوی یا ژاپنی-ایتالیایی است!

حالا که با عملکرد دو نیمکره مغز و رابطه‌اش با حافظه آشنا شدیم، چطور می‌شود از آن در یادداشت‌برداری استفاده کرد؟

چطور هنگام یادداشت برداری هر دو نیمکره را فعال نگه داریم

اگر می‌خواهید اطلاعات را به شکلی درآورید که مغز به احتمال بیشتری آن‌ها را جذب کند، سه مرحله را طی کنید:

۱) برای درگیر کردن نیمکره چپ، اول ساختار منطقی و تحلیلی یادداشت را بچینید. در اینجا ساختار منطقی، تعیین ارتباط میان اجزا و جزئیات را طراحی کنید. فضای خالی به اندازه کافی بگذارید!

۲) سپس با رنگ و اشکال مختلف نیمکره دیگر را درگیر کنید. این که چطور حرف‌های خنده‌دار، رویاپردازی‌ها یا تحلیل‌ها را با هم ترکیب کنید، به خودتان برمی‌گردد.

می‌شود به مراتب یادداشت‌های بهتری تهیه کرد اما همین یادداشت بالا هم کار مرا راه می‌اندازد. سه قسمت اصلی دارد: چرا، چطور، و یک سری نمونه‌ها و ابزارهای ابتدایی. قطعا شکل‌ها و نمودارهای جذاب‌تری می‌شود تهیه کرد؛ از ماژیک یا هایلایت هم می‌شود استفاده کرد اما این را فراموش نکنید که صفحه را شلوغ و رنگارنگ نکنید. در این صورت رنگ خاصیت خودش را از دست می‌دهد.

اگر بتوانید سبک خودتان را داشته باشید عالی است. من از فلش، لامپ، پرندگان، گل و گیاه و شکلک‌های خنگ و شاد خوشم می‌آید. یادداشت‌هایم ممکن است دو زبانه باشد. بستگی دارد آن لحظه به چه فکر کنم. هرچقدر نوشته به زبان خودتان نزدیکتر باشد، یادآوری‌اش ساده‌تر و یادگیری‌اش بالاتر است.

می‌شود یادداشت بالا را بهتر کرد. مثلا با کشیدن فنجان قهوه، یک قاچ کیک، یا حتی با کاکتوس. خوشبختانه در نت طرح‌های پرشور و هیجان‌انگیزی می‌توانید پیدا کنید.

حرف آخر

ما نیاز به یادداشت‌هایی داریم که اطلاعات سمینار، کتاب، جلسه یا کلاس را به ذهنمان بیاورد. روشی که توضیح دادم با فعال و ترکیب کردن هر دو نیمکره مغز، عملکرد حافظه را بهبود می‌دهد.

این مطلب بخشی از پروژه یادگیری سریع بود. امیدوارم براتون مفید بوده باشد و دوست داشته باشید.

من نیاز به یک برنامه نویس دارم تا قسمت آنلاین این پروژه را کامل کنم. اگر مایل به همکاری هستید لطفا پیام دهید:

hassan.sheikh85@gmail.com

ممنون از توجهتون،

ارادت