ایدهپرداز، روانشناس، نويسنده و استراتژيست كسب وكار. من در زمینههای روانشناسی، سرمایهگذاری، کسبوکار، بازاریابی، نویسندگی و محتوا مینویسم. سایتم: aliheidary.ir
جاهايى براى نوشتن: معرفی و نقد تحلیلی پلتفرمهای وبلاگنویسی + (مزایا و معایب)
نوشتن این مطلب در نتیجه سر و کار داشتن با انواع این پلتفرمهای وبلاگنویسی و محاسن و معایب هر یک از آنها در یک بازه زمانی چندساله به ذهنم رسید. من در سالهای گذشته نوشتن در پلتفرمهای وردپرس، کلوب، فیسبوک، تلگراف، مدیوم، ویرگول، بلاگر، بلاگفا، لینکدین را تجربه کردهام؛ هر پلتفرم گاهی مرا بابتِ قابلیتی خاص به وجد آورده و گاهی ناامید ساختهاست. افرادی که «نوشتن» را به طور جدی دنبال میکنند دغدغهای همیشگی بابت نوشتن در محیطی دارند که ۵ ویژگی اصلی را داشته باشد:
- اول: پلتفرمی که در آن مینویسند امکان جذب مخاطب برای آنها ایجاد کند.
- دوم: سیاستهای پلتفرم به شکلی نباشد که شخصی بودن صفحه آنها را زیر سوال ببرد و آنها احساس مالکیت و توانایی اعمال کنترل بر صفحهشان در پلتفرم را داشته باشند.
- سوم: پلتفرم به شکلی طراحی شده باشد که تجربه کاربری خوبی برای خود نویسنده ایجاد کند. به زبان ساده نویسنده از نوشتن در آن لذت ببرد.
- چهارم: پلتفرم به شکلی طراحی شده باشد که تجربه کاربری خوبی برای مخاطبان ایجاد کند تا زحمات نویسنده برای جذب مخاطب به دلیل تجربه کاربری ضعیف هدر نرود.
- پنجم: بدون هزینه باشد یا در صورت هزینه دارای بازده باشد. (برای آنها درآمد ایجاد کند.)
بنابراین بررسی من از پلتفرمها براساس این مولفهها خواهد بود و با چنین نگاهی وبلاگنویسی در سیستمهای مدیریت محتوا، سیستمهای بلاگدهی و شبکههای اجتماعی بر پایهی بلاگ را بررسی خواهم کرد.
نکته دیگر آنکه میزان تاثیرگذاری این مطلب به نظرات شما مخاطبان و بیان تجربیات، محاسن و معایب هر یک از این پلتفرمها از منظر تجربیات شما بستگی دارد و نهایتا اینکه: با توجه به اینکه این نوشته در پلتفرم ویرگول منتشر میشود، نگاهی ویژه به قابلیتها و کمی و کاستیهای این پلتفرم خواهم داشت و امیدوارم برای بهبود این پلتفرم مورد استفاده دستاندرکاران ویرگول قرار بگیرد.
سیستمهای مدیریت محتوا برای وبلاگنویسی
انتخاب ویژه: وردپرس
صرفنظر از هر تقسیمبندی مشخص است که باید بررسی را با وردپرس شروع کنیم. وردپرس یک سیستم مدیریت تولید محتوا است که میتواند مورد استفاده وبلاگنویسان هم قرار بگیرد. گفته میشود امروزه یک سوم از سایتهای دنیا از وردپرس به عنوان زیرساخت سایت خود استفاده میکنند. وردپرس یک سیستم مستقل است. به این معنا که مبتنی بر نظریه شبکههای اجتماعی نیست و شما در سایت وردپرسی خود توانایی اعمال کنترل ۱۰۰ درصدی بر وبلاگ خود را خواهید داشت. این نقطه قوت وردپرس در عین حال دشواریهایی نیز ایجاد میکند. اگرچه وردپرس یک سیستم مبتنی بر Theme است و شما میتوانید به راحتی از قالبهای آماده استفاده کنید با این حال برای داشتن یک سایت مطلوب باید پیه یادگیری اصول این سیستم را به تن خود بمالید و حتی بودجهای را به هزینه برپایی، ساخت و نگهداری سایت خود اختصاص دهید.
برای ایجاد یک سایت وردپرسی به ۳ گام اساسی نیاز است:
تهیه دُمین
تهیه هاست
تهیه قالب وردپرسی
درباره دُمین (Domain)
دمین نامی است که شما به سایت خود اختصاص میدهید. این نام متشکل از یک نام اصلی و یک پسوند است و مجموع این دو بخش باید منحصربهفرد و غیر تکراری باشند. مثلا virgool.io یک نام دُمین متشکل از نام اصلی و پسوند است و بدیهی است که چون ثبت شده و در اجاره فرد ثبتکننده است توسط فرد دیگری قابل استفاده نیست. اگرچه شاید با تغییر پسوند بتوان از دُمینی شبیه به آن استفاده کرد. مثلا: virgool.info
نحوه تهیه دُمین:
کمهزینهترین راه برای تهیه دُمین مراجعه به سایت nic.ir و تهیه دامنه با پسوند ir است. مشکل این روش آن است که شما باید مدارک زیادی را برای ثبت دامنه در این سیستم آپلود کنید.
نحوه تهیه هاست:
هاست بخشی از یک کامپیوترِ دارای آیپی جهانی است. (خود را درگیر این مسائل فنی نکنید.) که مانند یک کامپیوتر معمولی که با استفاده از منابع سختافزاری برنامههایی را پردازش میکند، سایت را میزبانی میکند. هرچه این منابع قویتر و بیشتر باشد، سایت شما گنجایش محتوای بیشتر، قدرت پاسخگویی بیشتر و سریعتر به فراخوانی صفحات سایت شما توسط مخاطبان بیشتری را خواهد داشت و بدیهی است که گرانتر هم خواهد بود.
نحوه تهیه قالب:
به نظر من مهمترین بخش برای برپایی یک سایت وردپرسی، قالب است. صرفا به این دلیل که امکان خرید قالبهای اصل برای ما به دلیل عدم برخورداری از کارتهای اعتباری بینالملی دشوار است. اکثر این قالبها در سایت Themeforest ارائه میشوند. همچنین تهیهی قالبهای دستکاری شده راهحلی غیراصولی و دردسرساز است که آیندهی سایت شما، امنیت آن و اطمینان از دریافت بهروزرسانیهای قالب را دچار اختلال میکند.
اگرچه این مسئله برای وبلاگنویسان چندان مشکلساز نیست، چرا که قالبهای رایگان خوبی برای وبلاگنویسان ارائه شده است. من در ادامه به تعدادی از آنها اشاره میکنم.
نسخه رایگان قالب Astra
یک قالب رایگان خوب که تمامی امکانات اولیه را در اختیار وبلاگ نویسان قرار میدهد. امتیاز بالای این قالب به خوبی محبوبیت آن را نشان میدهد.
قالب رایگان oceanwp
بسیاری از قالبهای رایگان وردپرس قابلیتهای چندان زیادی ارائه نمیکنند. اما oceanwp مستثنی است. تعداد نصب بالا و امتیاز مطلوب این قالب، گواه این مدعا هستند.
قالب رایگان hestia
هستیا با امکان استفاده از صفحهسازها، طراحی متریال و واکنشگرا بودن گزینه خوبی به عنوان یک قالب رایگان برای وبلاگنویسی محسوب میشود. بنابراین میتوانید این قالب را هم به لیست گزینههای خود استفاده کنید.
قالب رایگان bento
یک قالب رایگان دیگر برای وبلاگنویسی که قابلیت سفارشیسازی خوبی داشته و توسط یک تیم حرفهای توسعه داده شده است.
قالب رایگان buddyX
یک قالب عالی از تیمی که تعدادی از معتبرترین قالبهای دنیا را ساختهاند. سبک، شیک، با دیزاین و تجربه کاربری که از بسیاری از قالبهای پولی هم بهتر است.
قالب رایگان writee
گزارشگران فوتبال انگلیس در واکنش به گلهای بسیار زیبا واژه Unbelievable را به کار میبرند. در مورد این قالب هم باید همین کلمه را ذکر کرد. !Unbelievable «غیرقابل باور». غیرقابل باور است که طراحان این تم آن را رایگان عرضه کردهاند. زیبا، مینیمال، سبک و شیک و در عین حال منحصربهفرد.
نکات کنکوری در وبلاگنویسی از طریق وردپرس (فوتهای کوزهگری)
- حتما قالبی سبک و سریع را انتخاب کنید.
- حتما قالبی مینیمال و ساده را انتخاب کنید.
- حتما از فونت مناسبی استفاده کنید. (و تنها از یک یا نهایتا ۲ فونت استفاده کنید.)
- انتظار بازدید زیاد پستهایتان را در سال اول نداشته باشید.
- هفتهای ۳ تا ۴ پست تولید کنید.
- قالبهای اضافه و پلاگینهای اضافه را حتما پاک کنید.
- همواره قالب، پلاگینها و وردپرس را به آخرین نسخهها بهروزرسانی کنید.
نکات فوقحرفهای در وبلاگنویسی از طریق وردپرس
- در طراحی پستهای سایت از صفحهسازهای رایج استفاده نکنید. از ویرایشگر کلاسیک، صفحهساز گوتنبرگ یا shortcodes ultimate استفاده کنید.
- بهترین سایت دنیا برای یادگیری وردپرس wpbeginner است.
- بیشتر از ۵ پلاگین نصب نکنید.
نکات پیشرفته در وبلاگنویسی از طریق وردپرس
- کار با افزونه wp rocket را یاد بگیرید.
- کار با افزونه yoast SEO را یاد بگیرید.
- کار با افزونههای امنیتی وردپرس را یاد بگیرید.
جدول جمعبندی وبلاگنویسی از طریق وردپرس
نقطه قوت اصلی: امکان کسب درآمد از طریق گرفتن تبلیغات و همکاری در فروش
نقطه ضعف اصلی: نقطهضعف عمدهای ندارد
جاماندههای وبلاگنویسی از طریق سیستمهای مدیریت محتوا
دروپال و جولا دیگر سیستمهای مدیریت محتوا هستند. من هیچکدام را برای وبلاگنویسی توصیه نمیکنم.
همچنین Wix یک سایتساز جدید است که با استفاده از تبلیغات فراوان در یوتیوب به یک پدیده جدید تبدیل شده است. من این سایتساز را استفاده نکردهام اما به دلیل اسرائیلی بودن شرکت سازنده، احتمالا گزینه مناسب و قابل اتکایی برای وبلاگنویسان ایرانی نباشد.
سایتساز ایرانی webzi نیز با الگوبرداری از Wix و تبلیغات فراوان در آپارات تبدیل به گزینهای جدید برای انتخاب شده است.
وبلاگنویسی از طریق سیستمهای بلاگدهی
یک سیستم بلاگدهی در واقع سایتی بزرگ با یک دامنه است که هر بلاگ آن تحت عنوان یک زیردامنه ثبت میشود. اگر بلاگی را با پسوندهایی نظیر بلاگفا، بلاگ، بلاگاسکای مشاهده کردهاید، از یک بلاگ ثبت شده در سیستم بلاگدهی بازدید کردهاید. زمانی شاید نزدیک به ۱۰ سال پیش اوج کار سیستمهای بلاگدهی و سیستمهایی نظیر بلاگفا بود که به خصوص توجه وبلاگنویسان را به خود جلب کرده بود.
سیستمهای بلاگدهی شاید اکنون کمی کهنه و دمُده به نظر برسند اما هنوز عملکرد خود را به شکل بیعیبونقصی ایفا میکنند. سیستمهای بلاگدهی از نظر میزان اعمال کنترل و شخصیسازی جایی میانِ سیستمهای مدیریت محتوا و شبکههای اجتماعی بلاگمحور قرار میگیرند. امکان کنترل و شخصیسازی شما از سیستمهای مدیریت محتوا کمتر و از شبکههای اجتماعی بلاگمحور بیشتر است.
یک مشکل عمده سیستمهای بلاگدهی تمپلیتهای محدود آنهاست که در عین حال تجربه کاربری و رابط کاربری چندان مناسبی را ارائه نمیکنند. بنابراین با توجه به اهمیت این معیارها در دنیای وب امروزی، نقطه ضعف بزرگی از این بابت متوجه سیستمهای بلاگدهی است.
یکی از معیارهای مهم برای انتخاب سیستم بلاگدهی، رتبه الکسای آن سیستم است. هرچه رتبه الکسای یک سیستم بلاگدهی بالاتر باشد، رونقِ آن بیشتر بوده و بلاگهای ثبت شده در آن در جذب مخاطب موفقتر عمل کردهاند. بنابراین برای انتخاب سیستم بلاگدهی به رتبه الکسای آن توجه کنید.
بلاگر (Blogspot)
بلاگر یک سیستم بلاگدهی جهانی و متعلق به گوگل است. تقریبا میتوان گفت بهترین سیستم بلاگدهی دنیاست. عمده مشکل آن برای وبلاگنویسان ایرانی آن است که به دلیل آمریکایی بودن به ما خدمات ارائه نمیکند. با این حال چنانچه مایل به وبلاگنویسی به زبان انگلیسی از طریق فیلترشکن هستید، گزینه مناسبی به شمار میرود.
بلاگ (Blog.ir)
بلاگ سرحالترین و سرپاترین سیستم بلاگدهی فعلی در ایران است که بالاترین رتبه الکسا را هم در بین رقبای خود کسب کرده است. بنابراین چنانچه اصرار برای استفاده از سیستم بلاگدهی ایرانی دارید، گزینهای منطقی و مطلوب به نظر میرسد.
بلاگ اسکای، لوکسبلاگ، بلاگفا، پرشین بلاگ و میهنبلاگ از دیگر سیستمهای بلاگدهی فارسی به شمار میروند.
وبلاگنویسی با استفاده از شبکههای اجتماعی بلاگمحور
این گزینه طیف وسیعی از انتخابها را برای شما ممکن میکند. مدرنترین و پررونقترین پلتفرمهای بلاگنویسی دنیا از این الگو استفاده کرده و اصطلاحا باید گفت روی بورس هستند. مدیوم، فیسبوک، لینکدین به عنوان گزینههای قابل اعتنای خارجی و ویرگول و کلوب و آمیگو گزینههای ایرانی محسوب میشوند. بیایید آنها را بررسی کنیم.
مدیوم
مدیوم مهمترین پلتفرم برای وبلاگنویسی مدرن است که البته به ایرانیان روی خوشی نمیدهد. اگر ۵ مولفه استراتژیکی را که در ابتدا مطرح کردم به عنوان یک چکلیست در نظر بگیریم، هر ۵ گزینه برای مدیوم تیک سبز میخورد. تعداد مخاطب بالا به صورت بالقوه، توانایی اعمال کنترل وبلاگنویس بر صفحه و پستهایش به صورت نسبی، تجربه کاربری خوب و لذتبخش هم برای وبلاگنویس و هم برای مخاطب و نهایتا امکان کسب درآمد از نوشتن در این پلتفرم آن را به گزینهای ایدهآل تبدیل کرده است. گزینهای که البته برای ایرانیان تحریم شده است.
فیسبوک
فیسبوک یک گزینه خوب برای نوشتن است اما به هر دلیلی دیگر پاتوقی برای ایرانیان، به خصوص ایرانیان داخل کشور نیست. از طرفی فیسبوک یک شبکه اجتماعی عمومی است و نه یک شبکه اجتماعی کاملا بلاگمحور و این شاید سبب شود قابلیتهای فردی که در وبلاگنویسی صرف مهارت دارد، در این شبکه اجتماعی کمتر به چشم بیاید.
لینکدین:
به نظر من اگر هدف شما از وبلاگنویسی انتشار دلنوشته و توصیف گل و بلبل نیست و به خصوص در زمینهای تخصصی وبلاگنویسی میکنید، لینکدین گزینه مطلوبی به شمار میرود و خوبی آن این است که فیلتر هم نیست و در جذب مخاطبان ایرانی نیز موفق عمل کرده است. اگرچه که لینکدین هم یک شبکه اجتماعی چندمنظوره با تمرکز بر شبکهسازی حرفهای و کاریابی است و نه یک شبکه اجتماعی بلاگمحور اختصاصی
تلگراف:
شاید نمیدانستید که پیامرسان تلگرام هم یک سرویس وبلاگنویسی تحت عنوان تلگراف دارد که اتفاقا امکانات شسته و رفتهی خوبی را برای وبلاگنویسی مدرن فراهم کرده است. انتشار مطلب در تلگراف به خصوص برای کسانی مناسب است که یک کانال تلگرامی پررونق و باسابقه دارند، آنها با قرار دادن لینک مطلب تلگرافی خود در کانال تلگرام، از مزیت بسیار مناسبی برای ترویج نوشته تلگرافی خود در تلگرام برخوردار هستند.
کلوب
کلوب اولین شبکه اجتماعی ایرانی با تمرکز بر وبلاگنویسی بود. افول وبلاگهای بلاگفا مصادف با روزهای پررونق کلوب بود. یادم هست در انتخابات سال ۸۸ در همین کلوب چه ولوله ای به پا شده بود! کلوب اگرچه توسط تیمی از حرفهایترینهای ایران در حوزه دیجیتال راهبری میشد، اما نتوانست موفقیتهایش را ادامه دهد. تنگنظریهای مسئولان ذیربط و تولید محصولات جدید و جاهطلبانهتری نظیر آپارات توسط تیم توسعه دهنده کلوب، آن را به حاشیه راند و روزهای شیرینش به زودی سپری شد.
آمیگو
اگر قرار باشد شکستهای دیگران اطلاعات خوبی برای پیروزیهای آینده افراد باهوش فراهم کنند، نمونه آمیگو یک مورد جالبتوجه است. ظاهرا این شبکه اجتماعی به تقلید از ویرگول ساخته شده است اما گذشت چند دقیقه نشان میدهد که این شباهت صرفا «ظاهری» است. اجازه دهید در ابتدا از سیاست اشتباه جذب وبلاگنویس توسط این مجموعه انتقاد کنم: تا چند ماه پیش هر گاه در ویرگول مطلبی مینوشتم کامنتهایی از حسابهای کاربری فیک دریافت میکردم که مرا به ملحق شدن به این پلتفرم ترغیب میکردند. این کامنتهای اسپمی و اعصاب خوردکن توسط اعضای این مجموعه ارسال میشد. آیا آنها اگاه نبودند که این ضد تبلیغ و مزاحمت نه تنها به جذب وبلاگنویس که به تخریب برند خودشان میانجامد؟ حتما نمیدانستند! پس جوانانی بودند کمتجربه و با خیال خام و طبیعی است که موفق نشوند.
اگرچه آمیگو «کسب درآمد» از نوشتن در این پلتفرم را وعده میدهد و برای مقایسه شدن با ویرگول حتی در مقابل رنگِ برند ویرگول که آبی است، رنگ برند قرمز را برگزیده تا نوعی دعواب آبی و قرمز را تداعی کند، اما حتی توان نزدیک شدن به ویرگول را هم پیدا نمیکند.
تجربه کاربری و رابط کاربری ضعیف و در بهترین حالت کپی، سوت و کور بودن و عدم برخورداری از تعداد مخاطبان قابل توجه از دیگر نکتههای منفی این پلتفرم هستند.
انتخاب ویژه: ویرگول
بنیانگذاران ویرگول حتما مدیوم را به عنوان یک بستپرکتیس بررسی کردهاند. اما خوشبختانه آن را کپی نعل به نعل نکردهاند. به عبارتی کپی در حد ایده بوده است و نه اجرا. نسبت ویرگول با مدیوم، نسبت دیجیکالا با آمازون است. اگر آمازونی در ایران بود، دیجیکالایی هم نبود؛ اما حالا که آمازون نیست، حضور دیجیکالا غنیمت است. نسبت ویرگول با مدیوم هم همین است و به نظر من در زمینههایی حتی از مدیوم هم بهتر است. همانطور که دیجیکالا در بحث تجربه کاربری و رابط کاربری از آمازون قویتر است، ویرگول هم تجربه و رابط کاربری استثنایی را خلق کرده است. با این حال ویرگول هم مشکلات مهی را در ساختار خود تجربه میکند. در ادامه نگاهی به آنها خواهیم کرد:
اینجا در مورد نکات مثبت توضیح بیشتری نمیدهم. اما در مورد نکات منفی توضیحاتی ارائه میکنم شاید به رفع یا بهبود آنها کمک کند.
در دسترس نبودن گاه به گاه
این مشکلی قابل توجه و زیرساختی برای ویرگول است. زمانی که میخواهید پستی بنویسید یا پستی را بخوانید میبینید که سایت در دسترس نیست.
سرعت لود نسبتا پایین
از لحاظ فنی ریشه این مشکل به مورد قبلی مرتبط است. به نظر میرسد که به دلیل ضعف زیرساختی، هرگاه مخاطب بسیار زیادی وجود داشته باشد برای مدتی سایت از دسترس خارج شده و اگر چنین اتفاقی نیفتد هم، سرعت لود بسیار کاهش مییابد. مسئله اینجاست که این ضعف، تجربه کاربری را به شدت مخدوش میکند.
عدم امکان پاک کردن کامنت دیگران
از نظر من این مشکل، آماتوریترین ضعف ویرگول است. البته شما میتوانید کامنت دیگران را ریپورت کنید، اما امکان پاک کردن آن وجود ندارد. در مورد امکان اعمال کنترل بر صفحه به عنوان یک پارامتر صحبت کردیم. صفحه هر کس که برای آن زحمت میکشد متعلق به خود اوست و وبلاگنویس باید بتواند کامنتهای نامطلوب را پاک کند.
عدم امکان درآمدزایی
البته اجرای درست قابلیت درآمدزایی به نحوی که یک بازی برد-برد باشد کمی دشوار و البته که ممکن است. شاید امکان فعال کردن تبلیغات کلیکی برای پستهای فرد یک ایدهی اولیه باشد. امکان کسب درآمد مبتنی بر تعداد بازدید به شرطی که قابلیت سنجش واقعی بودن بازدیدها ممکن باشد، گزینهای دیگر برای درآمدزایی محسوب میشود.
نداشتن شورای سردبیری برای انتخاب پستهای منتخب ویرگول
این توی چشمترین مشکل ویرگول از نظر من است. حقیقت آن است که بوی نوعی باندبازی و فعالیت مافیایی در ویرگول به مشام میرسد. گاه دیده میشود که نام افرادی با پستهای سطح پایین در لیست پستهای منتخب ویرگول به کرات تکرار میشود. پستهایی سطحی، نامربوط، با اشکلات نگارشی و حتی غلطهای املایی! این انگیزه وبلاگنویسهای جدی را پایین میآورد و ممکن است به کل آنها را دلسرد و رابطهشان را با سیستم قطع کند. منظور از فعالیت مافیایی و باندی یا حتی متقلبانه این است:
افرادی محدود به صورتی از پیش تعیین شده و قراردادی و متقابل پستهای سطح پایین یکدیگر را لایک میکنند تا پستشان در لیست پستهای منتخب قرار بگیرد.
بدتر از آن افراد با فالوئر فیک، پست خودشان را لایک میکنند تا تبدیل به پست منتخب شود.
یا به شکلی پیچیدهتر ممکن است خودِ وبلاگنویس هیچ نقش و زد و بندی در این زمینه نداشته باشد و فالوئرها و لایکهای پستش نیز واقعی باشند، اما این استقبال از پستهایش صرفا به دلیل برند بودن او باشد. مثلا من جادی میرمیرانی را به عنوان یک تولیدکننده محتوای سطح بالا، تحسین میکنم. اما آیا تمام پستهای او به خصوص در زمینهای غیر از مسائل آیتی قابلیت منتخب شدن را دارند؟ برای این منظور پیشنهاد میکنم که ویرگول پستهای منتخب را از فیلتر نوعی شورای سردبیری بگذراند تا هم اعتبار خودش حفظ شود و هم انگیزه وبلاگنویسهای اصیل از بین نرود.
نبودن امکانات مطلوب سئوی پست
تا آنجایی که میدانم یک تیم حرفهای برنامهنویس پشت سر ویرگول است. برای آنها ایجاد قابلیتی که عملکردی شبیه پلاگین yoast seo را شبیهسازی کند نباید زیاد سخت باشد. این امکان حتی به وایرالتر شدن خود ویرگول هم کمک میکند.
نبودن امکان دستهبندی
این که شما مطلبی اقتصادی بنویسید و ویرگول به صورت هوشمند! آن را در دسته هوش مصنوعی قرار دهد، بسیار دردناک است. تصور کنید شما با زحمت فراوان مطلبی اقتصادی را برای مخاطبان اقتصادی مینویسید و به دنبال جذب آنها هستید، وقتی مطلب شما به اشتباه در دسته هوش مصنوعی قرار میگیرید، آن مخاطبان هدف، مطلب شما را نمیخوانند و شما مخاطبان را به همین راحتی از دست میدهید. قرار دادن امکان انتخاب تعدادی دسته اصلی مگر چه کاری دارد؟
توجه داشته باشید که نقد و بررسی مفصلتر ویرگول صرفا به این دلیل است که من آن را «جدی» میگیرم و پلتفرمی حرفهای و آیندهدار میدانم.
مطلبی دیگر از این انتشارات
طعم خوب بچگی...
مطلبی دیگر از این انتشارات
معرفی کتاب "چشمهایش"
مطلبی دیگر از این انتشارات
اظهار نامه ها