آموزش «مرور نویسی» برای عاشقان و علاقه‌مندان به کتاب + ۶ نکته طلایی


قبل از هر چیز لازم است بدانیم تفاوت «مرور نویسی» یا معرفی کتاب با «نقد» چیست؟

هدف از مرورنویسی تحلیل دقیق و یا نقد یک اثر نیست. بلکه معرفی مختصر و جامع آن از موضعی همدلانه است. جهت‌گیری‌های انتقادی مناسب مرور و معرفی کتاب نیست. به عبارت دیگر:

فرض بر این است که وقتی مروری بر یک کتاب می‌نویسید از آن خوشتان آمده و مورد تاییدتان است؛ این برخلاف رویه‌ی مرسوم در نقد کتاب است: در نقد کتاب شما بدون داشتن پیش‌فرضی کتاب را می‌خوانید؛ جنبه‌ها و محورهای مختلف آن را بررسی می‌کنید و در نهایت به زعم خودتان، نقاط ضعف و قوت کتاب را در نقدتان برجسته می‌کنید. در نقد شما داور می‌شوید و عمیق؛ در معرفی اما شما هوادار می‌شوید و جمع‌بندی می‌کنید. بنابراین برخلاف نقد، قابل تصور نیست، کتابی را معرفی و مرور کنید که چشم شما را نگرفته و مقبول طبع شما قرار نگرفته است. برای درک بهتر شما لازم است گفته شود: تمام کتاب‌ها، فیلم‌ها و سریال‌هایی که در این صفحه مورد بررسی قرار گرفته‌اند از جنس مرور و معرفی بوده‌اند و نه نقد.

مثلا: پیشنهاد کتاب برای تعطیلات نوروز امسال

و اما اصل داستان:

۱. اهمیت لحن را فراموش نکنید

لحن و زبان یک مرور خوب باید شاداب و روان باشد. به عبارتی ترغیب به خواندن اثر ایجاد کند. یعنی مطالعه‌ی مرور برای مخاطب لذت‌بخش و شیرین باشد.

۲. ساده‌نویسی را اصل قرار دهید

ساده‌نویسی ساده نیست! با این حال اگر می‌خواهید که مرورتان به دل مخاطب بنشیند، باید تلاش کنید که به هنر ساده‌نویسی مشرف شوید!

۳. مروری بر جنبه‌های مختلف در مرور یک اثر داشته باشید!

نقد شناور شدن در یک بخش خاص از اثر و عمیق شدن در آن است. حفاری است، غواصی است، اکتشاف است. اما مرور تعریف کردن یک خاطره است. یک خاطره از یک اثر. با این حال می‌توانید جنبه‌های مختلفی از اثر را برای روایت این خاطره در نظر بگیرید. در یک مرور بهتر است همانقدر که از جنبه‌های محتوایی و موضوعی بحث می‌کنید به ویژگی‌های فرمی و سبکی هم تا اندازه‌ای و البته در جایی که لازم باشد، توجه نشان دهید. یادتان باشد که این توجه نباید منفی یا بیش از حد تخصصی، ملال‌آور و مطول باشد.

۴. مرورخوانی را از یاد نبرید!

برای فیلم‌ساز شدن باید فیلم خوبِ دید، برای داستان‌نویس شدن باید داستانِ خوب خواند و برای مرورنویسی هم به طریق اولی باید مرورهای خوب خواند! قبل از اینکه مرور بنویسید، لازم است مرورهای خوبی خوانده باشید.

۵. در دام جملات بلند نیفتید

گفتیم ساده بنویسید. و گفتیم ساده‌نویسی ساده نیست. منظور از ساده‌نویسی صرفا استعمال واژه‌های ساده نیست. جملاتی با ساختار ساده (جملاتی با کمترین قید و صفت) لازم است تا جملاتی مقطع و کوتاه داشته باشیم. تا جملاتی خوش‌ریتم و تراشیده داشته باشیم. مانند باغچه یا درختی که به خوبی هرس شده و خوش و خرم شده باشد.

۶. ۳۰۰ کلمه تا ۳ دقیقه

یک قاعده کلی به شما می‌دهم: مرور یک کتاب باید شامل حداقل ۳۰۰ کلمه و حداکثر ۳ دقیقه صرفِ وقت برای مطالعه باشد.