تشابه طالع بینیان و مشاوران سازمانی(اثر فورر)

قبل از شروع متن میخواهم پیش‌بینی‌هایی در مورد شخصیت شما داشته باشم یا برایتان طالع‌بینی کنم.

" تو شدیدا نیاز داری دیگران دوستت داشته باشند و تحسینت کنند. تمایل داری منتقد خودت باشی. تو ظرفیت‌های استفاده نشده‌ی زیادی داری که از آن‌ها استفاده نکرده‌ای. با این که ضعف‌های شخصیتی داری، به طور کلی قادری آن‌ها را جبران کنی. ظاهرت منظم و کنترل شده به نظر می‌رسد، اما در درون به نگرانی و تزلزل گرایش داری. بعضی اوقات نسبت به این‌که تصمیم درستی گرفته‌ای یا کار درستی انجام داده‌ای شدیدا تردید داری. تومقداری از تنوع را میپسندی و وقتی با مرزها و محدودیت‌ها مواجه می‌شوی، احساس نارضایتی می‌کنی. بعضی وقت‌ها برون‌گرا، مهربان و اجتماعی هستی، در حالی که در مواقع دیگر درون‌گرا، محتاط و باوقاری. بعضی از آرزوهایت غیر واقع‌بینانه به نظر می‌رسد. امنیت یکی از اهداف اصلی تو در زندگی است".

لطفا پیش از ادامه دادن متن یک نمره به میزان دقت پیش‌گویی من بین 1(خیلی ضعیف) تا 5(خیلی خوب) بدهید.

متن بالا در یک مطالعه دانشگاهی آماده شده است و به عنوان تست پیش‌بینی شخصیت به تعدادی از دانشجویان یک دانشگاه داده شده است. نکته جالب این است که این متن با میانگین 4.3 از 5 توانست دقت پیش‌بینی شخصیت بالای 86 درصد را توسط مطالعه شوندگان به دست آورد!!! علم چنین اثری را به پاس مطالعه برترام فورر، اثر فورر می‌نامد. اثر فورر توضیح می‌دهد چطور علوم جعلی(طالع‌بینی، کف بینی ، مطالعه بیوریتم،کارت‌خوانی، احضار روح و ...) عملکرد خوبی دارند.

اما چه چیزی پشت این اثر قرار دارد؟ چرا شما فکر میکنید که این مطالب در مورد شما نوشته شده است؟ در زیر برخی از دلایل مربوط به این احساس آورده شده است:

1. بیشتر جملاتی که در متن آمده آنقدر کلی هستند که به همه مربوط می‌شود. مثلا "تو بعضی وقت‌ها خیلی جدی به کارهایت شک می‌کنی" خوب چه کسی نمی‌کند!!!.

2.ما علاقه داریم گفته‌های تملق آمیز غیر واقعی نسبت به خود را بپذیریم. مثلا" تو به تفکر مستقل خود می‌بالی"

3.متن فقط جملات مثبت دارد و حاوی هیچ عبارت منفی نیست. در صورتی که نبود یک خصوصیت در ما به اندازه بودن آن مهم است!!!

4.ذهن ما به صورت ناخودآگاه هر چیزی که مربوط به خودمان است را قبول می‌کند و با بقیه طوری برخورد می‌کند که انگار در متن وجود نداشته است!

حال که با اثر فورر آشنا شدیم بهتر است بدانیم این موضوع را در جای جای زندگی خود می‌توانید به کار گیرید. به عبارت دیگر فقط فال‌بین و کف‌بین از این اثر استفاده نمی‌کنند. مثلا ممکن است مشاور خانواده شما، مشاور شرکت شما یا حتی یک فروشنده از این تکنیک برای قانع کردن شما استفاده کند.

مثلا یک فروشنده می‌تواند با استفاده از این اثر خدمات مورد نظر خود را به مشتری بفروشد. مردم از افرادی که احساس می کنند واقعا آنها را درک می کنند خرید می کنند. پس فروشندگان حرفه‌ای با استفاده از این واقعیت می‌تواند به شما نشان دهند که شما را کاملا می‌فهمند و سپس با ایجاد احساس اعتماد محصول مورد نظر خود را به شما بفروشند.

مشاور شرکت شما نیز ممکن است خودآگاه یا ناخودآگاه از این تکنیک استفاده کند. مثلا به جملات آشنای زیر دقت کنید:

  • شما می خواهید تغییرات ایجاد کنید، اما اغلب سیاست های داخلی مانع شما می‌شود.
  • مشتریان شما ارزش واقعی خدمات خود را در مقایسه با رقبای خود درک نکرده اند
  • من می دانم که شما به دنبال افزایش فروش در این سال هستید، اما سرمایه گذاری در منابع بیشتر اغلب عامل محدود کننده ای برای شما است
  • اگر کارکنان ارشد فقط به کارکنان کف کارگاه گوش دهند، کسب و کار بسیار بهتر خواهد شد

دقت کنید که ممکن است مشاور خانواده شما یا مشاور شرکت شما نیز از همین تکنیک استفاده کند و از جملاتی ثابت در قبال مخاطبان مختلف استفاده کند. بنابراین دقت کنید که در دام این خطا گرفتار نشوید. با دقت در انتخاب مشاوران و تحلیل مشورت‌های آنان در جلسات نخست سعی کنید قدرت تحلیل این افراد را محک بزنید!.

اگر شما هم مثال‌هایی از این اثر در ذهن دارید همینجا با دیگران به اشتراک بگذارید.