ساطور یا چاقوی چینی؟ مسئله این است!

این روزها در هر ویدئوی آشپزی اینستاگرامی یه ساطور در دست سرآشپزها دیده می‌شود. ساطوری که از گوشت و استخوان تا سبزیجات نرم و لطیف را می‌برد و خرد می‌کند. سنت استفاده کردن از ساطور در آشپزی از شرق آسیا و مشخصا چین آمده و حالا فراگیر شده است. اگرچه آن‌چیزی که در دست بسیاری از سرآشپزهای اینستاگرامی است الزاما ساطور چینی نیست ولی آنها هم این «ادا» را از یک فرهنگ آشپزی شرقی یاد گرفته و تکرار می‌کنند. اما ان‌چیزی که در دست استادان آشپزی چینی است چیست و چطور تا این حد فراگیر شده است؟

چیزی که باید در ابتدا روشن شود این است که این نوع از ساطور چینی در واقعا ساطور نیست! در حقیقت، آن را «ساطور» خطاب کردن غلطی مصطلح است. بله! شکل و شمایل این ابزار آشپزی شبیه ساطور است اما در استفاده، کیفیت ساخت و ویژگی‌های فیزیکی هیچ شباهتی به ساطورهای قصابی زمخت و استخوان‌شکن ندارند.

فراموش نکنید که از این ساطور نمی‌توان برای شکستن نازک‌ترین استخوان‌ها هم استفاده کرد. برای همین می‌گویم که برخی ساطورها در دستان شومن‌های اینستاگرامی ربطی به ساطورهای چینی معروف ندراد. چرا که می‌بینیم بعضا با آن استخوان هم خرد می‌کنند. اما چرا این ساطورها در واقع ساطور نیستند؟ چون با اینکه تیغه بزرگی دارند اما نازک و ظریف هستند. در واقع باید از آنها برای کارهایی استفاده کرد که معمولا با چاقو انجام می‌دهیم. در یک مقایسه کلی این ساطورها را با چاقوی سرآشپز غربی یا سانتوکوی ژاپنی مقایسه می‌کنند که عمده کارکردشان خرد کردن، ریز کردن، و رشته کردن صیفی جات، ریز کردن سبزیجات معطر، و برش دادن گوشت و ماهی بدون استخوان است.

در مقایسه با چاقوهای ژاپنی و غربی، اندکی زمان می‌برد تا به چاقو/ساطور چینی عادت کنید. چرا که هنگام استفاده از ان دست در محل بالاتری نسبت به سوژه‌هایی که قرار است بریده شوند قرار دارد. برای همین بالانس آن متفاوت است. همچنین تیغه کمترین و گاها هیچ انحنایی ندارد. اما با تمرین می‌توانید به آن عادت کنید و آن وقت است که می‌فهمید این ساطورها چقدر ماهرانه به کار می‌آیند و چند کار را همزمان برای شما انجام می‌دهند.
برای خرد کردن سبزیجاتی چون مارچوبه یا پیارچه چاقوهای سبک غربی یک تکنیک خاص دارند. به این ترتیب که چاقو به تخته متصل است و از آن جدا نمی‌شود تنها روی انحنایش حرکت می‌کند و با این حرکت سبزیجات را خرد می‌کند. ساطورهای چینی برای این کار مناسب نیستند برای هر بار خرد کردن باید آن را از تخته جدا کرد.

ساطورهای چینی مهارت بالایی برای استفاده می‌خواهند و همین ویژگی موجب می‌شود تا بسیاری از آشپزهای غیر شرقی استفاده از آن را چندان مناسب فضای کاری ندانند. داستان در خصوص شومن‌های اینستاگرامی کاملا فرق دارد.