خلا های نهادی و فرصت های کارآفرینی

ستار محمودی

یکی از مهمترین تفاوت های کارآفرینی  در کشورهای فقیر و درحال توسعه مانند ایران، با کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا نبود نهادهای لازم برای کارآفرینی است.(Institutional Void)

فرض کنید شهرام یک زنبورداری در روستای دشت رزم استان فارس راه انداخته است و محصولی خاص با کیفیت به اسم ژل رویال عسل تولید می کند، در ابتدایی ترین حالت نبود نهادها، به دلیل نبود پل و جاده های قابل رفت و آمد، امکان فروش محصول عسل شهرام به مشتری ساکن در روستای جنجان که آنطرف رودخانه فهلیان است وجود ندارد. نبود راه های ارتباطی یکی از خلأهای نهادی است که باعث می شود کسب و کار شهرام به مشکل بخورد.

بیایید یک مسائل نزدیکتر به واقعیت فعلی شهرام و روستای دشت رزم داشته باشیم. شهرام ژل رویال عسل با کیفیت را تولید می‌کند، بیژن در روستای راشک به این محصول نیاز دارد، ولی به دلیل نبود اطلاع از یکدیگر؛ فروشنده و خریدار از وجود هم خبردار نمی شوند.

این کمبود اطلاعات و یا بهتربگوییم نبود اطلاعات، یکی از مهمترین خلأهای نهادی است که امروز با آن روبرو هستیم. در هر دو مثال زده شده، با موانع نهادی روبروهستیم، این موانع عمدتا مختص کشورهای فقیر و در حال توسعه است، بعید است تولید کننده ژل عسل در پنسیلوانیای آمریکا با چنین مشکلاتی روبرو باشد. این خلأها بر سختی کار در کشورهای توسعه نیافته می افزاید، اما از زاویه ای دیگر که به آن بنگریم حامل یک فرصت کارآفرینانه است.

کارآفرین می تواند با رفع خلأهای نهادی، هم به کسب و کار شهرام کمک نماید و هم خود درآمدی کسب نماید، با ساختن یک پل یا فراهم آوردن بستر اطلاعاتی که خریدار و فروشنده را بهم مرتبط می نماید، یک کارآفرینی اتفاق می‌افتد.

هر چند بدیهی بنظر می‌رسد ولی مسئله کیفیت پل، قابل اعتماد بودن، سادگی دسترسی به پل و یا اطلاعات و البته قابلیت بازتولید آنها، از مسائل مهمی است که کارآفرین باید به آن توجه نماید.